Universal cấm sử dụng phim huấn luyện trí tuệ nhân tạo

Hãng phim khẳng định sẽ khởi kiện bất kỳ tổ chức nào sử dụng các tác phẩm điện ảnh của họ để huấn luyện mô hình trí tuệ nhân tạo mà không có sự cho phép.

Trang Hollywood Reporter dẫn lời một nguồn tin cho biết Universal Pictures đang mở rộng phạm vi cảnh báo lên quy mô toàn cầu. Trong đó, hãng viện dẫn luật bản quyền Mỹ và Luật bản quyền Liên minh châu Âu năm 2019 để yêu cầu giữ trọn vẹn quyền sở hữu trí tuệ, kể cả với mục đích nghiên cứu khoa học. Theo luật Mỹ, hành vi sao chép trái phép một cách cố ý có thể bị phạt tới 150.000 USD cho mỗi tác phẩm.

Giới chuyên môn nhận định việc các công cụ AI tái tạo hình ảnh từ phim có bản quyền đang trở thành vấn đề nghiêm trọng. Công ty Midjourney là đối tượng bị Universal Pictures và Disney khởi kiện từ tháng 6/2024. Các bằng chứng trong vụ kiện cho thấy Midjourney đã tạo ra hình ảnh giống hệt nhân vật trong “Shrek”, “Avengers: Infinity War”, “Ratatouille” và “The Lego Movie”. Những hình ảnh này bị cho là kết quả của việc sử dụng trái phép các tác phẩm điện ảnh để huấn luyện mô hình AI.

Tháng 7/2025, công ty Fable Studios do Edward Saatchi sáng lập công bố nền tảng Showrunner, được Amazon đầu tư. Showrunner cho phép người dùng tạo ra tập phim chỉ bằng vài dòng mô tả, hướng tới phát hành bộ phim điện ảnh do AI sản xuất vào năm 2026. Fable Studios đang đàm phán phân phối nội dung với nhiều hãng lớn, trong đó có Disney.

Bên cạnh khía cạnh pháp lý, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo cũng tạo ra áp lực lớn với ngành công nghiệp điện ảnh. Các công cụ AI hiện đã hỗ trợ trong nhiều khâu như thiết kế ý tưởng, dựng hình, lồng tiếng, và đang dần tiếp cận khâu sản xuất nội dung chính. Nghiên cứu do Hiệp hội Nghệ thuật ý tưởng và Hiệp hội Hoạt hình công bố cho thấy, ba phần tư trong số 300 lãnh đạo ngành được khảo sát cho biết AI góp phần loại bỏ hoặc cắt giảm nhân sự. Dự báo trong giai đoạn 2025–2027, khoảng 204.000 vị trí trong ngành điện ảnh sẽ bị ảnh hưởng.

Hồi tháng 2/2024, công ty OpenAI giới thiệu công cụ Sora với khả năng dựng phim siêu thực bằng trí tuệ nhân tạo. Dù đây là bước tiến công nghệ, nó đồng thời đặt ra nguy cơ thay thế nghề dựng phim truyền thống. Điều này càng thúc đẩy các hãng phim lớn như Universal Pictures hành động sớm để bảo vệ quyền lợi lâu dài.

Universal Pictures là một trong những trụ cột của điện ảnh Mỹ, thành lập năm 1912. Hãng đứng sau nhiều loạt phim đình đám như “Jurassic World”, “Fast & Furious”, “Minions” và “Despicable Me”. Với hệ thống phát hành toàn cầu và doanh thu hàng chục tỷ USD, Universal giữ vị trí quan trọng trong chuỗi giá trị ngành công nghiệp sáng tạo. Scarlett Johansson là gương mặt nổi bật trong phần phim “Jurassic World: Rebirth”, cho thấy hãng vẫn duy trì sức hút với ngôi sao hạng A và khán giả toàn cầu.

Các vụ kiện gần đây không chỉ nhằm đòi bồi thường mà còn là thông điệp rõ ràng về lập trường của Universal: không chấp nhận bất kỳ hành vi sao chép, học hỏi hay sử dụng tài sản trí tuệ để phát triển công nghệ mà thiếu sự đồng thuận hợp pháp. Những vụ kiện này được xem là bước đi chiến lược nhằm định hình khung pháp lý mới cho thời đại nội dung AI, nơi ranh giới giữa sáng tạo và sao chép ngày càng trở nên mong manh.

×