Vận hành chính quyền địa phương 2 cấp: Quốc hội và cả hệ thống chính trị vào cuộc tháo gỡ những vướng mắc

LTS: Kể từ 1/7, chính quyền địa phương hai cấp đã đi vào vận hành. Đây là một chủ trương và quyết sách lớn và mang tính bước ngoặt của Đảng, Nhà nước ta trong việc giảm tầng nấc trung gian, giúp chính quyền cơ sở gần với dân hơn. Việc triển khai chính quyền hai cấp trên toàn quốc được tiến hành một cách đồng bộ và toàn diện. Tuy vậy, do đây là lần đầu tiên triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp nên không tránh khỏi ở nơi này nơi kia vẫn còn những bỡ ngỡ, khó khăn, vướng mắc.
Quốc hội với vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất và có quyền giám sát tối cao với mọi hoạt động của Nhà nước, Quốc hội vừa giám sát, vừa đồng hành tháo gỡ vướng mắc, không chỉ là một nguyên tắc Hiến định, mà còn là một phương thức vận hành mang tính chiến lược, quyết định đến sự thành công của chính quyền địa phương hai cấp.
Loạt bài của Dân Việt "Vận hành chính quyền địa phương 2 cấp: Quốc hội và cả hệ thống chính trị vào cuộc tháo gỡ những vướng mắc" tiến hành khảo sát ở một số địa phương trong cả nước ghi nhận những khó khăn, vướng mắc này cũng như trao đổi với lãnh đạo các địa phương, chuyên gia, các Đại biểu Quốc hội để cùng tìm ra những biện pháp khắc phục, tháo gỡ những khó khăn đó để chính quyền địa phương hai cấp sớm đi vào vận hành một cách trơn tru nhất, phục vụ người dân một cách hiệu quả và nhanh chóng đúng như kỳ vọng ban đầu.

Bài 1: Vận hành chính quyền hai cấp ở tỉnh lớn nhất cả nước: Những bỡ ngỡ ban đầu

Tỉnh Lâm Đồng mới là tỉnh được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông, Bình Thuận. Sau khi hợp nhất, tỉnh Lâm Đồng mới có 124 xã, phường, đặc khu với diện tích tự nhiên trên 24.200km2, đây là tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước, dân số hơn 3,8 triệu người.

Từ ngày 1/7, chính quyền 2 cấp tại toàn tỉnh Lâm Đồng đã vận hành cùng với các tỉnh, thành trong cả nước. Việc vận hành chính quyền 2 cấp bước đầu đã nhận được nhiều tín hiệu tích cực từ người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, quá trình vận hành cũng gặp một số khó khăn nhất định, do vậy cả hệ thống chính trị đã được huy động vào cuộc để vận hành một cách trơn tru nhất có thể.

Từ trung tâm tỉnh Lâm Đồng, PV Dân Việt đã di chuyển đến phường có diện tích lớn nhất tỉnh là phường Lang Biang – Đà Lạt. Tại đây, những ngày đầu vận hành chính quyền 2 cấp, hàng trăm thủ tục hành chính của người dân, doanh nghiệp đã được tiếp nhận, giải quyết.

Phường Lang Biang – Đà Lạt được thành lập trên cơ sở hợp nhất phường 7 (TP. Đà Lạt cũ), thị trấn Lạc Dương và xã Lát (huyện Lạc Dương cũ). Phường Lang Biang – Đà Lạt có diện tích trên 322km2, là phường có diện tích lớn nhất tỉnh Lâm Đồng, tỷ lệ người đồng bào dân tộc thiểu số lớn. Vì vậy, việc tiếp cận các dịch vụ liên quan chuyển đổi số còn những hạn chế ban đầu.

Có mặt tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công phường Lang Biang – Đà Lạt, phóng viên ghi nhận có rất đông người dân để thực hiện các thủ tục hành chính như đất đai, đăng ký kinh doanh, thay đổi nội dung kinh doanh, khai sinh, khai tử, trích lục hộ tịch, cải chính, bảo trợ xã hội...

Gặp bà K'ja Nga (52 tuổi, ngụ tổ dân phố Đăng Gia Rít B, phường Lang Biang - Đà Lạt) phóng viên nhận thấy được niềm vui của người phụ nữ này khi giải quyết xong được thủ tục hành chính ở cấp chính quyền mới

Bà K'ja Nga cho biết, gia đình bà chỉ có 2.000m2 đất, vì vậy hàng ngày phải làm thuê, ai kêu làm gì làm đó. Chính vì vậy, con gái của bà đã lấy chồng, phải đi làm cách nhà khoảng 100km, để lại đứa cháu ngoại ở cùng bà. Và bà phải đến phường để làm giấy khai sinh cho cháu ngoại.

Trong lúc trao đổi với phóng viên, bà K'ja Nga còn quên, chưa định hình được địa chỉ của nhà mình đã thay đổi qua phường Lang Biang mà vẫn nhớ nhà ở thị trấn Lạc Dương (huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng cũ). Đây cũng là điều dễ hiểu bởi chính quyền 2 cấp mới vận hành được hơn 10 ngày, người dân vẫn chưa thể thích ứng được ngay mà cần có thời gian.

“Lúc đầu, lên phường tôi chưa biết phải làm thế nào, thủ tục ra sao để thực hiện việc cấp Giấy khai sinh cho cháu ngoại. Việc bấm máy điện tử để lấy số thực hiện thủ tục tôi cũng còn bỡ ngỡ. Rất may, tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Lang Biang – Đà Lạt có các cháu bên đoàn thanh niên hỗ trợ, chỉ dẫn tôi lấy số, các giấy tờ cần thiết để cấp Giấy khai sinh cho cháu nên tôi đã hoàn thiện được, giờ chờ nhận kết quả thôi”, bà K'ja Nga chia sẻ nỗi băn khoăn.

Trong khi đó, trả lời PV Dân Việt, ông Thân Văn Nghiên – Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Lang Biang – Đà Lạt cho biết, từ đầu tháng 7 đến ngày 10/7, trung tâm đã tiếp nhận gần 300 hồ sơ của người dân, tập trung vào các thủ tục liên quan đến đất đai, đăng ký kinh doanh, thay đổi nội dung kinh doanh, khai sinh, khai tử, trích lục hộ tịch...

“Một số thủ tục trước đây được Sở phân cấp cho cấp huyện, nhưng hiện nay chưa có thông tin sẽ phân cấp cho cấp xã do đó bộ phận một cửa không có cơ sở để tiếp nhận hoặc hướng dẫn người dân. Ngoài ra, một số thủ tục đã thực hiện phân quyền cho các phòng chuyên môn tuy nhiên hiện tại các phòng chuyên môn chưa có con dấu đồng thời trên quy trình tạm thời chỉ cho chọn chuyển bước thực hiện thủ tục hành chính sang lãnh đạo UBND phường", ông Nghiên cho biết.

Ngoài ra, theo ông Thân Văn Nghiên, diện tích phục vụ tiếp nhận và trả kết quả của Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Lang Biang – Đà Lạt còn nhỏ, chưa đáp ứng được không gian làm việc so với nhu cầu của các tổ chức, cá nhân liên hệ thực hiện thủ tục hành chính.

"Vì vậy, hiện Trung tâm đã đề xuất, kiến nghị với cấp trên để giải quyết những vướng mắc nhằm phục vụ tốt nhất cho người dân”, ông Nghiên thông tin với PV.

Thành lập các "Tổ công nghệ cộng đồng" giúp người dân làm thủ tục

Cũng tại tỉnh Lâm Đồng, nhiều người dân ở xã Đắk Song, Đắk Sắk (tỉnh Đắk Nông cũ) phản ánh khi làm thủ tục đất đai phải đi lại nhiều lần vì xã chưa có con dấu mới, quy trình chưa hoàn thiện. Trong khi đó, lãnh đạo địa phương thừa nhận còn nhiều vướng mắc và đang kiến nghị tỉnh sớm đồng bộ quy trình, bàn giao con dấu để tránh phiền hà cho dân.

Ngày 10/7, có mặt tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Đắk Song từ sớm, ông Trần Xuân Phương (ngụ thôn Rừng Lạnh, xã Đắk Song, tỉnh Lâm Đồng) cho biết, ông đến để làm thủ tục cho cho, tặng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho con trai.

“Hôm qua tôi ra xã Đắk Song làm giấy tờ, nhưng cuối cùng xã vẫn yêu cầu phải đến Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Đức An cách đó hơn 20km vì xã Đắk Song chưa có con dấu ở xã. Sáng nay tôi đã lên rồi, nhưng lại phải quay về bổ sung giấy tờ, giờ lại chạy lên tiếp mà cũng chưa biết có xong không. Hồ sơ có nhiều mục phức tạp, tự viết dễ sai, làm lại thì cũng không chắc đã đúng.

Tôi chỉ mong xã hỗ trợ dân làm thủ tục đầy đủ, quy trình rõ ràng, thống nhất để người dân đỡ phải đi lại nhiều lần. Cán bộ cũng nên hướng dẫn chi tiết hơn để không bị sai sót”, ông Phương chia sẻ.

Cùng trong tình cảnh này, trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Y Gứt (buôn Yun Dú, xã Đắk Lao, tỉnh Lâm Đồng) cho biết ông đến làm bìa đỏ cho mảnh rẫy của gia đình. Sau khi bỏ cấp huyện, thành lập các xã mới, ông còn nhiều bỡ ngỡ vì chưa biết trụ sở các cơ quan nằm ở đâu. Mỗi lần cần làm thủ tục gì, ông lại phải ra UBND xã để hỏi trước rồi mới đi làm.

Thẳng thắn nhìn nhận, ông Võ Quốc Tuấn – Chủ tịch UBND xã Đức An cho biết, hiện nay địa phương vẫn gặp một số vướng mắc trong công tác giải quyết thủ tục hành chính.

Cụ thể, nhiều quy trình, thủ tục do tỉnh ban hành vẫn chưa được hoàn thiện đồng bộ. Một số thủ tục đã kết nối xong hệ thống, nhưng không ít bộ hồ sơ chưa tích hợp đầy đủ, khiến việc xử lý trực tuyến còn hạn chế.

“Nhiều loại giấy tờ như xác nhận nơi cư trú, xác nhận có đất ở… không có sẵn trong bộ thủ tục hành chính, buộc xã phải linh hoạt xử lý để kịp thời hỗ trợ người dân. Thời gian qua, xã đã tổng hợp các bất cập để kiến nghị tỉnh bổ sung, hoàn thiện quy trình”, ông Võ Quốc Tuấn nói.

Trong khi đó, Chủ tịch UBND xã Lạc Dương Bùi Quốc Huân cho biết, đây là xã có diện tích lớn nhất tỉnh Lâm Đồng với hơn 828km2, quy mô dân số khoảng 14.000 người, trong đó có hơn 12.000 người dân tộc thiểu số (chiếm gần 88% dân số toàn xã). Do địa bàn có đa số là người dân tộc bản địa, việc sử dụng thiết bị thông minh, ứng dụng chính quyền số còn hạn chế, vì vậy, việc chuẩn bị hồ sơ, giải quyết thủ tục hành chính cần được chính quyền hỗ trợ rất nhiều.

Ông Huân cho hay: “Vì người dân tiếp cận, sử dụng thiết bị thông minh, ứng dụng chính quyền số còn hạn chế nên ngay từ những ngày đầu, địa phương đã phối hợp với đoàn thanh niên cử lực lượng hỗ trợ cho bà con. Việc hỗ trợ dự kiến duy trì trong tháng đầu tiên hoặc có thể kéo dài hơn nếu cần thiết".

Tuy vậy, ông Huân cũng khẳng định, thời gian tới, UBND xã sẽ tiếp tục thành lập các tổ công nghệ cộng đồng để hỗ trợ, tuyên truyền và tập huấn kỹ năng sử dụng công nghệ cho bà con, từ đó giúp người dân chủ động và thuận lợi hơn trong việc ứng dụng chính quyền số trong giai đoạn mới.

Theo ghi nhận của PV, chỉ riêng tại tỉnh Lâm Đồng, với 124 xã, phường, đặc khu đã có 124 đội thanh niên tình nguyện với hơn 1.170 đoàn viên có mặt tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công để hỗ trợ người dân tiếp cận, thực hiện các thủ tục hành chính khi vận hành chính quyền 2 cấp.

Theo đó, lực lượng tình nguyện viên này sẽ có mặt tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp xã, phường, các Trung tâm Phục vụ hành chính công để giúp người dân, sử dụng dịch vụ công, cài đặt định danh điện tử, đăng ký tài khoản công dân điện tử hay số hóa dữ liệu...

Mặc dù quá trình vận hành chính quyền 2 cấp còn gặp nhiều khó khăn, nhưng cả hệ thống chính trị các cấp tỉnh Lâm Đồng đều cố gắng khắc phục những vướng mắc, hạn chế, xử lý linh hoạt để các thủ tục hành chính của người dân được hoàn thành nhanh và chính xác nhất trong những ngày đầu thực hiện.

(Còn nữa)

×