Bình luận
0
Vào thời Hậu Lê ở làng Nguyệt Áng, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng có gia đình thuộc dòng dõi khoa bảng họ Trần sinh hạ được người con trai, đặt tên là Trần Tất Văn. Xuất thân dòng dõi khoa bảng nên Tất Văn được ăn học đầy đủ, lại thêm chăm chỉ chịu khó.
Khoa thi năm 1526 đời vua Lê Cung Hoàng, Tất Văn đăng ký dự thi. Vào thi Hương, Tất Văn đỗ đầu tức Giải nguyên; vào đến thi Hội, Tất Văn vẫn đỗ đầu tức Hội nguyên; vào đến kỳ thi cuối cùng là thi Đình, Tất Văn lại đỗ đầu và được phong Trạng nguyên, trở thành vị Trạng nguyên Tam nguyên hiếm hoi trong sử Việt.
(Tranh minh họa qua kienthuc.net.vn).
Tất Văn cũng là Trạng nguyên duy nhất của huyện An Lão, vì thế mà ngày vinh quy bái tổ, rất nhiều người gồm cả gia đình, thầy học cùng bạn bè và người dân đều tự hào ra tiếp đón ông.
Tuy nhiên lúc này nhà Lê bước vào giai đoạn bĩ cực, cát cứ nổi lên khắp nơi, Xã Tắc loạn lạc, Trần Tất Văn không được khắc bia ở Văn Miếu. Đây cũng là Trạng nguyên duy nhất không được khắc bia.
Trần Tất Văn được bổ nhiệm làm Tả Thị Lang Ngự Sử Đài, cơ quan chuyên can gián vua chúa cùng các quan trong Triều.
Vào đầu thế kỷ 16, Giang Sơn liên tục có biến loạn, các thân vương và quan lại lập cát cứ chống lại Triều đình. Nhà Minh ở phương bắc cũng định nhân cơ hội này đưa quân nam tiến.
Đến đời vua Lê Chiêu Tông, các thế lực cát cứ ngày càng làm loạn. Nhà Lê đứng trước nguy cơ bị sụp đổ bất cứ lúc nào nên phải dựa vào Mạc Đăng Dung vốn là Tướng chỉ huy quân đội lúc đó để đánh dẹp.
Trước sự suy bại của nhà Lê, nhiều người theo về với Mạc Đăng Dung, trong đó có Trần Tất Văn. Dù hiểu rằng “tôi trung không thờ hai chủ”, nhưng tận mắt chứng kiến sự suy bại của nhà Lê, nỗi thống khổ của người dân cùng loạn lạc khắp nơi khiến ông phải nghĩ đến câu “Quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách”.
Khi Mặc Đăng Dung cướp ngôi vua Lê, Trần Tất Văn cùng nhiều vị quan khác theo nhà Mạc. Ông làm quan chức Thượng thư, được phong tước Hàm Xuyên bá.
Dân chúng sống thời gian dài trong cảnh lầm than cũng theo nhà Mạc, Đại Việt Sử ký Toàn thư ghi chép rằng: “Tháng 6, Mạc Đăng Dung từ Cổ Trai vào Kinh, bắt vua nhường ngôi. Bấy giờ, thần dân trong Kinh đều theo Mạc Đăng Dung và đều đón Đăng Dung vào Kinh”.
Mạc Đăng Dung lên ngôi, nhờ các quan cũ từ thời nhà Lê giúp mà Xã Tắc dần ổn định, các cuộc tranh giành, chiến loạn cũng không còn.
Đại Vệt Sử ký Toàn thư còn ghi chép rằng nhà Mạc thi hành nhiều sách lược tích cực, khiến “trong khoảng vài năm, đường xá không nhặt của rơi, cổng ngoài không đóng, thường được mùa to, trong cõi tạm yên”.
Dù trong nước yên ổn nhưng quan hệ của Đại Việt với nhà Minh lại căng thẳng. Nhà Minh muôn lấy việc Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê để đưa quân tiến đánh. Giai đoạn này Trần Tất Văn được Vua tin dùng, giao cho nhiều việc trọng đại như soạn thư từ và đi sứ qua lại với nhà Minh.
Năm 1537, vua Minh Thế Tông cho Mao Bá Ôn chuẩn bị quân tiến sang Đại Việt. Đến năm 1540, vua Minh lệnh cho Thượng thư bộ Binh Mao Bá Ôn cùng Hàm Ninh hầu Cừu Loan thống lĩnh 22 vạn quân tiến đến biên giới Đại Việt, chuẩn bị tiến đánh.
Vận nước lâm nguy, Mạc Đăng Dung cùng một số quan tự trói mình đến trước quân Minh tạ tội, dâng biểu xin hàng, mong quân Minh không tiến quân.
Bài biểu quan trọng nay do Trần Tất Văn viết. Tương truyền Mao Bá Ôn sau khi đọc bài biểu thì rơi nước mắt rồi quyết định rút quân. Sách “Công tư diệp ký” cho rằng: “Một bài biểu lui vạn binh” tránh cho đất nước bị một phen đỏ máu binh đao. Tuy nhiên nội dung bài biểu đã bị thất lạc, cũng có thể là vì đây là biểu xin hàng, trong đó ắt có lời nói hạ thấp vua tôi Đại Việt, nên không được lưu lại. “Công tư diệp ký” chỉ chép đôi câu ngắn ngủi:
Vị tiểu quốc bất học võ nhân, lễ nghĩa hà túc thâm trách.
Mẫn An Nam vô cô xích tử, phong nhận nhẫn sử hoành la.
Nghĩa là: Cho nước tôi võ nhân ít học thì lễ nghĩa sao đáng trách móc? Bảo thương dân An Nam vô tội, nỡ nào đem gươm giáo chém giết dân lành.
Dẫu sao bài biểu của Trần Tất Văn đã làm tròn sứ mệnh của mình.
Trần Tất Văn từng dùng tiền hưng công xây ở quê nhà một ngôi chùa mang tên Vĩnh Khoái tự, khang trang rộng rãi.
Nhận thấy người dân quê nhà luôn phải lội qua khúc sông nhỏ bất kể mưa nắng, ngày đông giá rét, Trần Tất Văn liền bỏ tiền làm cho dân cây cầu đá xanh 3 nhịp. Dù đến nay cầu đã bị đổ, nhưng người dân vẫn lưu lại những tấm đá xanh trong di tích.
Khi Trần Tất Văn mất, dân làng đã xây đền để tưởng nhớ công đức của ông. Đền được đặt gần chùa, phía sau dựa lưng vào núi, phía trước là con sông Đa Độ uốn khúc chảy.
NHM bóng đá Việt Nam tiếp tục nhận thêm tin vui khi TP.HCM chuẩn bị khởi công Khu Liên hợp thể dục thể thao Rạch Chiếc, với sân vận động trung tâm có sức chứa 50.000 khán giả, với tổng mức đầu tư lên đến 7.000 tỷ đồng.
Chia sẻ
Thái Lan và Campuchia ngày 24/12 xác nhận các cuộc giao tranh mới đã nổ ra dọc biên giới chung, đúng thời điểm hai bên tiến hành cuộc đàm phán đầu tiên kể từ khi làn sóng bạo lực mới bùng phát, theo Aljazeera.
Chia sẻ
Ngoài những đòn quyền cước mạnh mẽ và nhanh như chớp, huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long còn nổi tiếng với kỹ năng múa côn điêu luyện. Vậy nguồn gốc của tuyệt kỹ này bắt đầu từ đâu?
Chia sẻ
HLV Park Hang-seo tái xuất, dẫn dắt U22 Indonesia? M.U từ chối lời đề nghị dành cho Ugarte; Yotsakorn Burapha vắng mặt ở giải U23 châu Á 2026; Kim Dong-su sắp gia nhập Muangthong United; hé lộ mức đãi ngộ của Al-Nassr dành cho Ronaldo.
Chia sẻ
Hoa hậu Hà Kiều Anh, diễn viên Hứa Vĩ Văn, Hoa hậu Tiểu Vy, nghệ sĩ Vân Dung, ca sĩ Jun Phạm, Nghệ sĩ Ưu tú Quách Thu Phương… đã chia sẻ hình ảnh đón Giáng sinh 2025 với những lời chúc và dòng trạng thái đầy tâm trạng trên trang cá nhân.
Chia sẻ
Tối 24/12, không khí Giáng sinh rộn ràng bao trùm khu vực Nhà thờ Lớn Hà Nội khi hàng nghìn người dân, đặc biệt là các bạn trẻ và nhiều gia đình, đổ về đây vui chơi, chụp ảnh và tận hưởng khoảnh khắc an lành của đêm Noel.
Chia sẻ
Tọa đàm: "Phát triển vùng nguyên liệu nông sản - nền tảng cho nông nghiệp hiện đại và bền vững" nhằm đánh giá những kết quả bước đầu sau 3 năm thực hiện Đề án thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ chế biến và tiêu thụ giai đoạn 2022 – 2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đồng thời đề xuất các giải pháp để nhân rộng ra toàn quốc.
Chia sẻ
Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, dự kiến Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XVI diễn ra 22 ngày, sẽ xem xét, quyết định về công tác tổ chức, nhân sự.
Chia sẻ
Tằng Diễm Phân công khai tố cáo Siba Media ép buộc nghệ sĩ vị thành niên tiếp rượu trong khi Cúc Tịnh Y đối mặt với nguy cơ mất sự nghiệp vì những tranh chấp hợp đồng kéo dài.
Chia sẻ
Hai sĩ quan cảnh sát và một người khác đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra ở phía nam thủ đô Moscow của Nga hôm nay, gần khu vực nơi một tướng Nga bị giết bằng bom gài trên xe hơi hôm thứ Hai - vụ việc mà Moscow cáo buộc do tình báo Ukraine đứng sau, theo Aljazeera.
Chia sẻ
Chiều ngày 24/12, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc làm việc với Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành liên quan nhằm triển khai các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng năm 2026, trong đó có nhiệm vụ phát triển công nghiệp quốc phòng.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, 3 con giáp sẽ bước vào giai đoạn vận đỏ rực rỡ, công việc thuận lợi, cơ hội tài chính liên tiếp đổ về, hứng khởi chào đón năm mới.
Chia sẻ
Vườn quốc gia U Minh Thượng, tỉnh An Giang (trước đây rừng U Minh Thượng thuộc địa phận tỉnh Kiên Giang) đang vào thời điểm có khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Cá lóc đồng tự nhiên ở rừng U Minh Thượng nặng từ 4-5kg, cá lóc bông nặng 7-8kg không phải là cá hiếm thấy. Vào sâu bên trong, những vạt rừng tràm tự nhiên xanh mướt, nước kênh nâu đỏ đặc trưng.
Chia sẻ
Trao đổi với PV Dân Việt, nhiều người lao động, đại diện Công đoàn đồng tình với phương án hoán đổi ngày làm việc để nghỉ Tết Dương lịch 2026 4 ngày.
Chia sẻ
Trong bối cảnh HLV Mai Đức Chung rút lui khỏi cương vị thuyền trưởng, cái tên Hoàng Văn Phúc nổi lên như một ứng viên sáng giá cho chiếc ghế nóng của ĐT nữ Việt Nam. Vậy HLV Hoàng Văn Phúc là ai, ông có những điểm mạnh gì và vì sao được giới chuyên môn đánh giá cao trong vai trò kế nhiệm HLV Mai Đức Chung?
Chia sẻ
Ông Đỗ Văn Trường, Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND TP Hà Nội và nhiều cán bộ vừa nhận nhiệm vụ mới ở cả cấp thành phố và cơ sở.
Chia sẻ
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiết lộ dự thảo kế hoạch hòa bình 20 điểm của Kiev. Đề xuất này hình dung nhiều nhượng bộ từ phía Nga, đồng thời trao cho Ukraine các bảo đảm an ninh kiểu NATO.
Chia sẻ
Trò chuyện với MC Nguyên Khang, Nghệ sĩ Ưu tú Phi Điểu cho rằng mình đã là "nghệ sĩ của nhân dân từ lâu rồi, không cần tới các danh hiệu".
Chia sẻ
Từ khát vọng xây dựng nền nông nghiệp sạch, bền vững, kỹ sư Lê Việt Trung cùng cộng sự đã nghiên cứu, phát triển các chế phẩm sinh học và phân bón hữu cơ, góp phần giúp nông dân giảm phụ thuộc vào hóa chất, bảo vệ đất đai và nâng cao chất lượng nông sản.
Chia sẻ
IELTS Result Support vừa đưa ra thông tin chi tiết về mức độ ảnh hưởng bởi “sự cố kỹ thuật” diễn ra trong giai đoạn tháng 8/2023 đến tháng 9/2025, khiến nhiều thí sinh nhận kết quả không chính xác.
Chia sẻ
"Ông trùm" bán lẻ Thái Lan Central Retail vừa mới chính thức đặt dấu chấm hết cho cuộc chơi tại phân khúc điện tử và điện máy Việt Nam sau 10 năm gắn bó với chuỗi Nguyễn Kim với không ít kỳ vọng.
Chia sẻ
Còn gần 2 tháng nữa là đến Tết Bính Ngọ - 2026, thời điểm này các nhà vườn cây cảnh trồng nho kiểng (nho cảnh) ở phía nam tỉnh Khánh Hòa (địa phận tỉnh Ninh Thuận cũ) đang tất bật chăm sóc nho cảnh, để cho ra những chùm nho đỏ vào đúng đêm giao thừa để phục vụ nhu cầu của người phố thị.
Chia sẻ
Vùng chuối Liên Khê, nay là phường Lưu Kiếm (Hải Phòng) đang chuẩn bị vụ Tết với dự báo giá chuối sẽ tăng cao sau một mùa mất trắng vì bão Yagi.
Chia sẻ
Mức thưởng Tết 2026 cho giáo viên là chủ đề "nóng" khi bước vào giai đoạn cuối năm. Những con số được tiết lộ từ thực tế chi trả tại các trường học khiến nhiều người không khỏi tò mò.
Chia sẻ
Sau nhiều ngày xét xử và nghị án, chiều 24/12, HĐXX, TAND tỉnh An Giang tuyên phạt 3 bị cáo, mỗi bị cáo 12 năm tù cùng về các tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép” và “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.
Chia sẻ
Ba nghi phạm liên quan đến hành vi đâm chết tổ trưởng phụ trách tại Công ty TNHH MTV Chuyển phát nhanh T.P, khu vực xã Nhựt Tảo (Tây Ninh) đã bị bắt
Chia sẻ
Từ việc làm chủ kỹ thuật chăn nuôi, lựa chọn giống gà phù hợp đến xây dựng mô hình liên kết bao tiêu sản phẩm, mô hình nuôi gà của anh Dương Văn Trung tại xã Đồng Hỷ (tỉnh Thái Nguyên) đang mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét, giúp nhiều hộ nông dân yên tâm sản xuất, từng bước nâng cao thu nhập và làm giàu bền vững.
Chia sẻ
Nói về vấn đề sắp xếp đơn vị hành chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ "trong nhiều năm nữa chưa có chủ trương chia tách, sáp nhập tiếp".
Chia sẻ
Nam diễn viên nổi tiếng Lý Á Bằng đã khiến công chúng ngỡ ngàng khi công bố kết quả kinh doanh ấn tượng sau nhiều năm chật vật với các khoản nợ khổng lồ.
Chia sẻ
Hệ thống nhà thuốc và trung tâm tiêm chủng Long Châu đã được Ecovadis, tổ chức xếp hạng phát triển bền vững doanh nghiệp uy tín hàng đầu thế giới, trao tặng Huy hiệu Committed (Committed Badge).
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Hưng
