Vụ "tiệm vàng Hoàng Mai": Lệnh khám và niềm tin của DN "be bé"

Ở vụ “bắt giao dịch 100 đô, niêm phong cả triệu đô”, cơ quan công an cho biết là lệnh khám có sau khi bắt quả tang giao dịch vi phạm. Vậy, dư luận sẽ phải hiểu thế nào về ngày ký lệnh khám (23.4), ngày công an ký công văn đề nghị để có lệnh khám (22.4), trong khi việc bắt quả tang diễn ra vào ngày 24.4.


Quyết định khám xét hành chính số 2446/QĐ-UBND đối với tiệm vàng Hoàng Mai (384 Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thạnh, TP.HCM) được bà Nguyễn Thị Thu Hà - Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh - ký và ngày ghi trên lệnh khám này là 23.4.2014. Ngày 24.4.2014, lực lượng Công an quận Bình Thạnh ra quân rầm rộ… bắt quả tang một người đàn ông đổi 100USD tại tiệm vàng Hoàng Mai. Và ngay sau khi bắt quả tang, “lệnh khám” đã sẵn sàng để lực lượng này lục tung 6 tầng nhà tại tiệm vàng Hoàng Mai.

Nội dung Quyết định khám hành chính 2446/QĐ-UBND là “khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là chỗ ở”. Tuy nhiên, theo khoản 2 điều 124 và khoản 2 Điều 129 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 thì Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh không có thẩm quyền ký quyết định khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là địa điểm kinh doanh.

Còn lực lượng Công an quận Bình Thạnh, căn cứ lệnh khám này, đã lục tung cả 6 tầng lầu căn nhà số 384 Bùi Hữu Nghĩa vừa là nơi ở của bà Nguyễn Thị Thanh Mai vừa làm địa điểm kinh doanh tiệm vàng Hoàng Mai của Công ty TNHH XNK vàng Hoàng Mai do bà Mai làm Giám đốc để rồi niêm phong khối tài sản trị giá cả triệu USD (gồm 559 lượng vàng và 14.000USD) trong khi tang vật hành vi chỉ là 100USD. Ở đây đã có dấu hiệu lạm quyền của lực lượng Công an quận Bình Thạnh trong thực thi nhiệm vụ, tùy tiện khám xét vượt quá nội dung quyết định đã ban hành.

Khi sự việc vỡ lở, dư luận ồn ào về dấu hiệu lạm quyền và hoài nghi về việc có hay không sự “gài bẫy” trong thực thi nhiệm vụ để gán vi phạm cho chủ tiệm vàng Hoàng Mai. Trung tá Đặng Ngọc Vinh - Đội trưởng Đội CSĐT tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ, Công an quận Bình Thạnh - trả lời phỏng vấn một tờ báo ở TP.HCM, cho rằng lúc 13h ngày 24.4 lực lượng trinh sát của đội đã phát hiện, bắt quả tang một thanh niên vào tiệm vàng Hoàng Mai bán 100USD nên lực lượng công an đã ập vào lập biên bản quả tang. Do bà Mai kiên quyết không thừa nhận nên công an đã xin lệnh khám xét hành chính từ Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh để thu thập bằng chứng liên quan tới hành vi vi phạm. Đồng thời lý giải về việc vì sao lệnh khám xét đã được ký trước khi giao dịch đổi 100USD tại tiệm vàng Hoàng Mai bị phát hiện quả tang, đã cho rằng do cán bộ trinh sát được cử đi xin lệnh khám xét đã sơ ý ghi…nhầm ngày (!?).

Tuy nhiên, tại Quyết định số 2446 nói trên, Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh đã ghi rất rõ "xét đề nghị của Công an quận Bình Thạnh tại công văn số 246/CAQ (KT - CV) ngày 22.4.2014".

Rõ ràng, căn cứ theo tuyên bố công khai của các bên liên quan thì có hai khả năng. Một là không có chuyện Công an quận Bình Thạnh làm công văn đề nghị và bà Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh Nguyễn Thị Thu Hà đã tự ý thêm vào. Hai là, có đề nghị của Công an quận Bình Thạnh để khám xét tiệm vàng Hoàng Mai trước thời điểm bắt quả tang việc “một ông khách” đến tiệm vàng này đổi 100USD, nghĩa là Công an quận Bình Thạnh đã “tiên tri đúng 100%” là sẽ có một giao dịch vi phạm để phải dùng đến tờ lệnh khám đã chuẩn bị trước.

Dù suy đoán là gì thì vụ khám xét tiệm vàng Hoàng Mai của lực lượng công an thuộc Đội CSĐT tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ, Công an quận Bình Thạnh, niêm phong 559 lượng vàng, hơn 14.000 USD đã đạt được những hệ quả nhất định: Giới kinh doanh vàng rúng động, hoang mang và lo lắng, rơi vào thế "phòng thủ".

Cuộc khám xét, niêm phong 559 lượng vàng này ngay lập tức cũng có tác dụng làm chủ doanh nghiệp “hoảng loạn” phải nhập viện và quyết định dừng kinh doanh. Công ty TNHH XNK vàng Hoàng Mai do bà Mai làm giám đốc, vào ngày 26.4, đã chính thức gửi văn bản đến Chi cục Thuế quận Bình Thạnh thông báo tạm ngưng kinh doanh dài hạn, trước mắt là đến ngày 31.12.2014.

Những tác động thật này không thể nói là tích cực cho môi trường kinh doanh và niềm tin vào lực lượng thực thi pháp luật của các doanh nghiệp “be bé” như Công ty TNHH XNK vàng Hoàng Mai. Đặc biệt, doanh nghiệp như Hoàng Mai lại vô cùng đông đảo. Ước tính, chỉ riêng trên địa bàn TP.HCM, số doanh nghiệp như Hoàng Mai đếm không hết.

Và, không thể nói là niềm tin vào tờ lệnh khám của các doanh nghiệp siêu nhỏ này không quan trọng. Thông tin hôm nay (28.4) từ cuộc gặp cộng đồng doanh nghiệp do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chủ trì (đơn vị tổ chức là Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam) thì doanh nghiệp siêu nhỏ thế này chiếm đến 99,99% nền kinh tế Việt Nam.