Vụ án "trốn thuế tìm không ra thủ phạm" ở quận 12, TP.HCM: Hủy án sơ thẩm

Báo Dân Việt đã đăng bài: "Khởi tố vụ án "trốn thuế" tìm không ra thủ phạm, truy tố cán bộ thuế… "thiếu trách nhiệm" (16/4/2022). Nội dung bài báo phản ánh Tòa án nhân dân (TAND) quận 12, TP.HCM xét xử sơ thẩm 3 cán bộ thuộc Chi cục thuế quận 12 (Trương Thị Thu Thủy, Nguyễn Thị Bích Phượng và Nguyễn Minh Quang) về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Bản án sơ thẩm số 157/2022/HS-ST ngày 19/8/2022, tuyên 3 bị cáo với mức án như sau: Trương Thị Thu Thủy (4 năm 6 tháng tù), Nguyễn Thị Bích Phượng (4 năm tù) và Nguyễn Minh Quang (3 năm tù).

Bản án sơ thẩm cho rằng: Bị cáo Trương Thị Thu Thủy là cán bộ trực tiếp thụ lý hồ sơ tính thuế 4 thửa đất (do ông Bùi Mạnh Hải đứng tên), tại đường Tô Ngọc Vân, phường Thạnh Xuân, quận 12, TP.HCM.

Bị cáo Thủy đã không ghi nhận đầy đủ thông tin để áp dụng tính thuế (hồ sơ không ghi chữ "đoạn") và lẽ ra, Thủy phải trả hồ sơ để bổ sung thông tin. 

Tuy nhiên, Thủy không trả hồ sơ, mà vẫn áp thuế cho 4 hồ sơ, dẫn tới hậu quả tính thuế sai vị trí (đất mặt tiền thành đất trong hẻm), gây thất thoát tiền thuế của Nhà nước (4,8 tỷ đồng).

Bị cáo Nguyễn Thị Bích Phượng là đội trưởng đội thuế. Bà Phượng phát hiện trong hồ sơ không có thông tin về vị trí đất (tức thiếu chữ "đoạn"), nhưng lại tự vận dụng bằng hình thức xem trên bản đồ hiện trạng để xác định vị trí đất, lấy đó để xác định cho phần thông tin thiếu chữ "đoạn" của vị trí đất, là thiếu căn cứ.

Bị cáo Nguyễn Minh Quang – cựu Chi cục trưởng Chi cục thuế quận 12, do tin tưởng vào cấp dưới, nên thiếu kiểm tra, dẫn tới ký duyệt hồ sơ tính thuế, gây thất thoát tiền thuế của Nhà nước.

Ngày 30/8, cả 3 bị cáo trên đã đồng loạt gửi đơn kháng cáo toàn bộ nội dung tại bản án sơ thẩm nêu trên. Theo các bị cáo, họ đã thực hiện hết chức năng, trách nhiệm được giao. Bằng chứng là cấp trên (Cục thuế TPHCM) đã có văn bản xác định các cán bộ thuế "không có sai sót trong nghiệp vụ thuế".

Thực tế, việc thất thu tiền thuế của 4 hồ sơ đất là do hồ sơ bị làm giả. Thủ phạm làm giả hồ sơ, tài liệu, con dấu, nhằm biến đất mặt tiền thành đất hẻm, nhằm mục đích để trốn thuế.

Bản thân các cán bộ thuế không thể phát hiện được các "Đơn đề nghị xác nhận vị trí nhà đất" của các thửa đất số 518; 519; 520; 521, thuộc tờ bản đồ số 45, phường Thạnh Xuân, Quận 12 có chữ ký, con dấu… là giả.

Ngay sau khi vụ việc bị phát giác, cơ quan chức năng phải sử dụng các phương pháp giám định nghiệp vụ mới xác định được vật chứng là giả mạo.Việc này cũng được các cơ quan chức năng khẳng định là "bằng mắt thường không thể xác định được", do đối tượng làm giả quá tinh vi.

Ngày 9/2, TAND TP.HCM đã công bố bản án phúc thẩm vụ án trên. Theo bản án phúc thẩm, tại phiên xử phúc thẩm ngày 12/1/2023, Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM cho rằng: Trong quá trình điều tra, giải quyết của cấp sơ thẩm còn nhiều thiếu sót, chưa xem xét, đánh giá vụ án một cách đầy đủ, toàn diện.

Viện Kiểm sát đề nghị tòa phúc thẩm hủy toàn bộ bản án hình sự sơ thẩm để điều tra, xét xử lại theo thủ tục chung để đảm bảo giải quyết vụ án một cách khách quan, toàn diện.

Hội đồng xét xử phúc thẩm nhận định việc điều tra, truy tố, xét xử của cấp sơ thẩm là chưa đầy đủ và toàn diện, có những thiếu sót mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được.

Để có căn cứ giải quyết vụ án một cách đầy đủ, toàn diện, không bỏ lọt tội phạm, không làm oan người vô tội, cũng như làm cơ sở cho việc đánh giá chính xác tính chất, mức độ hành vi phạm tội của từng bị cáo trong vụ án, Hội đồng xét xử đã quyết định hủy toàn bộ bản án hình sự sơ thẩm số 157/2022/HSST ngày 19/8/2022 của TAND quận 12, để điều tra lại.