Xã Cao Lộc (tỉnh Lạng Sơn) giải bài toán giảm nghèo

Thay đổi cái khó của tư duy hàng hóa cho người dân

Những ngày đầu tháng 10, chúng tôi đến xã Cao Lộc - một "tân" xã vừa được thành lập từ ngày 1/7 trên cơ sở sáp nhập 3 xã đặc biệt khó khăn là Lộc Yên, Thanh Lòa và Thạch Đạn.

Xã Cao Lộc là một xã miền núi biên giới rộng gần 104 km2, dân số 6.920 người (99% là đồng bào dân tộc thiểu số), 12/13 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn, hiện xã có 92 hộ nghèo (chiếm 5,93%) và 250 hộ cận nghèo (11,16%).

Cùng với việc kiện toàn, ổn định tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền 2 cấp, một nhiệm vụ quan trọng cũng đang được cả hệ thống chính trị xã Cao Lộc dồn lực thực hiện đó là hoạt động giảm nghèo bền vững.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hứa Anh Tuấn - Chủ tịch UBND xã Cao Lộc, không giấu giếm cái khó của địa phương chia sẻ: Cái nghèo của Cao Lộc không phải là không có đất, không có tiềm năng sản xuất nông nghiệp mà cái khó là làm sao thay đổi được tư duy, nếp nghĩ của bà con là chỉ nuôi, trồng để ăn, không để bán.

“Chính vì vậy sau khi đi vào hoạt động từ 1/7, xã Cao Lộc đã thành lập Ban Chỉ đạo giảm nghèo và phân công nhiệm vụ cụ thể. Ban Chỉ đạo giao định hướng giảm nghèo cho các thôn, thực hiện các chính sách của Nhà nước cho hộ nghèo. Đồng thời, xã phân công các đoàn thể giúp đỡ hộ gia đình thoát nghèo năm 2025, nhằm giảm tỷ lệ hộ nghèo, hạn chế tái nghèo theo Nghị quyết của Đảng ủy, HĐND xã đề ra” ông Tuấn cho hay.

Xã Cao Lộc mới có thế mạnh về trồng trọt (rừng, cây ăn quả) chăn nuôi (gà đồi, vịt suối, trâu, bò, lợn)… thế nhưng có câu chuyện, khi có người đặt mua vài chục con gà, dăm con vịt hay vài chục kg quả để làm hàng hóa thì tuyệt nhiên không đáp ứng được. Bởi tư duy của người dân chỉ nuôi, trồng đủ ăn, không có tư duy sản xuất hàng hóa.

Cái tư duy "tự cung tự cấp" ấy là rào cản lớn nhất. Vì vậy khi xã vận động người dân trồng trọt, chăn nuôi kết hợp với doanh nghiệp, hợp tác xã có cam kết bao tiêu sản phẩm - thì người dân cũng không mặn mà triển khai.

Thực tế này cho thấy, nếu không "xốc" lại được tư duy, mọi chính sách hỗ trợ, mọi nguồn vốn đổ về cũng khó mà phát huy hiệu quả. Người dân vẫn sẽ loay hoay trong vòng luẩn quẩn: có đất, có sức lao động nhưng vẫn nghèo, vì không dám sản xuất lớn và không tin vào việc làm giàu từ chính mảnh đất của mình.

Xây dựng những đầu tàu dẫn dắt kinh tế

Ngay sau sáp nhập xã Cao Lộc đã tổ chức tập huấn và triển khai rà soát các hộ nghèo, hộ cận nghèo, xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp. Đây sẽ là cơ sở để đánh giá đúng thực trạng đời sống người dân, từ đó triển khai kịp thời, hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, chương trình giảm nghèo bền vững của Đảng và Nhà nước.

Để tháo gỡ "nút thắt" về tư duy của người dân, Ban chỉ đạo giảm nghèo xã Cao Lộc đã xác định phải thay đổi cách làm, tư duy. Thay vì hô hào chung chung, xã đã tập trung vào chiến lược "cho thấy, cho ăn" - tức là xây dựng các mô hình "đầu tàu" thành công ngay ở địa phương để người dân "mắt thấy tai nghe" rồi tự mình làm theo.

Đầu tiên xã Cao Lộc đã tổ chức các đoàn tham quan, học hỏi kinh nghiệm làm giàu từ nông nghiệp ở nhiều nơi, xã đã tổ chức đưa các trưởng thôn sang khu vực Bắc Sơn, Chi Lăng… để học tập mô hình phát triển kinh tế trong nông nghiệp. Từ những chuyến đi ấy, các đồng chí lãnh đạo ở các thôn đã về và có tư duy khác về phát triển những cây, con có giá trị kinh tế cao.

Tiếp đó xã Cao Lộc đã dồn sức hỗ trợ cho những mô hình kinh tế hiệu quả hiện có tại địa phương, biến họ thành những "ngọn hải đăng" tại chỗ. Như mô hình của anh Lý Văn Lùng (gần 1.000 cây cam, quýt cho thu nhập trên 200 triệu đồng/năm) ở thôn Bản Héc; anh Lành Văn Tự, ở thôn Bản Rọoc (với 300 cây đào và 400 cây mận cũng có thu nhập trên 100 triệu đồng)…

Xã Cao Lộc cũng định hướng giúp bà con chuyển đổi diện tích từ những cây trồng kém hiệu quả, giá trị thấp sang trồng cây ăn quả chủ lực như: Hồng, quýt, cam, đào…

Cùng với đó xã Cao Lộc cũng đẩy mạnh việc thành lập các Tổ hợp tác và Hợp tác xã. Trên cơ sở đó xã sẽ chủ động phối hợp với các ngành của tỉnh trong việc mở lớp tập huấn, hỗ trợ giống, phân bón, vốn... Khi các  tổ hợp tác hoạt động hiệu quả, 3-4 tổ hợp tác sẽ kết hợp để tạo thành một Hợp tác xã, Hợp tác xã sẽ là pháp nhân đứng ra ký kết với doanh nghiệp, bà con chỉ việc sản xuất, không lo đầu ra, đó sẽ là hướng đi bền vững trong giảm nghèo.

Rời Cao Lộc khi nắng chiều đã ngả bóng trên những sườn đồi, chúng tôi hiểu rằng "cuộc chiến" chống đói nghèo ở "tân" xã này vẫn còn vô vàn gian nan. Như lời ông Tuấn nói "Cái khó nhiều hơn cái thuận, bởi thay đổi tư duy của cả một thế hệ không phải chuyện một sớm một chiều”.

Nhưng với một bộ máy chính quyền năng động, dám nghĩ, dám làm và một chiến lược hướng thẳng vào "nút thắt" tư duy, tin rằng Cao Lộc sẽ sớm tìm ra lời giải cho bài toán giảm nghèo, đánh thức tiềm năng khổng lồ từ nông nghiệp mà mảnh đất này đang sở hữu.

×