Xã Hợp Thành, tỉnh Thái Nguyên: Dấu ấn xây dựng nông thôn mới từ nội lực người dân và sức bật kinh tế nông nghiệp

Bước chuyển từ nông nghiệp – trụ cột của kinh tế địa phương

Sau sáp nhập ba đơn vị hành chính (Hợp Thành – Ôn Lương – Phú Lý), xã Hợp Thành, tỉnh Thái Nguyên bước vào hành trình xây dựng nông thôn mới nâng cao với nền tảng nhiều tiềm năng nhưng cũng không ít khó khăn. Thế nhưng chỉ trong một thời gian ngắn, địa phương đã tạo ra bước chuyển mạnh mẽ, từng tiêu chí NTM được củng cố và nâng cao, đời sống người dân khởi sắc rõ nét. Thành quả ấy đến từ sự quyết tâm của chính quyền, sự đồng lòng của nhân dân và đặc biệt là vai trò dẫn dắt của các mô hình kinh tế tiên phong.

Theo báo cáo của UBND xã Hợp Thành, toàn xã có diện tích tự nhiên hơn 41 km², dân số 10.677 người. Nông nghiệp là ngành giữ vai trò chủ đạo với các lĩnh vực trồng lúa, chè, rừng, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản.

Năm 2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế của xã đạt mức cao so với cùng kỳ, nổi bật là sản lượng lương thực quy thóc đạt 5.405 tấn; sản lượng chè búp tươi ước đạt 1.360/1.555 tấn (87,45% kế hoạch). Sản lượng nuôi trồng thủy sản ước đạt 355/413 tấn; khai thác gỗ đạt 992/1.550 m³.

Đáng chú ý, sản xuất nông nghiệp ngày càng theo hướng hàng hoá, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, đặc biệt là cây chè, cây chủ lực của vùng. Nhiều tổ hợp tác, hợp tác xã đóng vai trò điểm tựa trong chuyển đổi tư duy sản xuất cho người dân, nổi bật là HTX Nông sản Phú Lương với mô hình nông nghiệp sạch tuần hoàn với việc phát triển cây chè và chế biến các sản phẩm từ nông sản của địa phương.

Anh Tống Văn Viện – Giám đốc HTX Nông sản Phú Lương chia sẻ: “Ban đầu khi mới thành lập HTX của chúng tôi chỉ có 7 thành viên, cơ sở vật chất thiếu thốn. Nhưng chúng tôi xác định rõ muốn nông nghiệp có giá trị thì phải làm bài bản, sản xuất theo quy trình VietGAP, tiến tới hữu cơ. Đến nay HTX đã tạo dựng được vùng nguyên liệu ổn định với 6 ha chè, liên kết bà con thêm hơn 40 ha”.

Các sản phẩm trà móc câu, trà đinh, trà tôm nõn… trở thành thương hiệu của địa phương. Đặc biệt, hoạt động của HTX tạo việc làm thường xuyên cho 30 lao động, thu nhập 6–8 triệu đồng/tháng.

Không chỉ sản xuất, HTX còn tích cực bảo tồn văn hóa dân tộc Tày thông qua việc phục dựng hát then, lễ hội truyền thống, hình thành mô hình du lịch cộng đồng. Những hướng đi đa dạng này đang tạo nên mảng màu sinh động trong bức tranh NTM của Hợp Thành.

Thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững, năm 2025 xã được phân bổ hơn 4.034 triệu đồng vốn đầu tư công cho các dự án, trong đó vốn ngân sách địa phương hơn 2.173 triệu đồng, vốn ngân sách trung ương 621 triệu đồng. Các công trình hạ tầng thiết yếu giao thông, thuỷ lợi, nhà văn hóa được ưu tiên đầu tư, phục vụ trực tiếp đời sống nhân dân.

Đến hết 6 tháng đầu năm 2025, tổng giải ngân vốn đầu tư công đạt 1.880 triệu đồng; vốn sự nghiệp nông thôn mới giải ngân đạt 230,64 triệu đồng, bằng 100% kế hoạch.

Cùng với đầu tư công, người dân đóng góp ngày càng tích cực. Trong cơ cấu 1.276 triệu đồng vốn ngân sách xã giải ngân, có 370 triệu đồng do nhân dân góp sức, thể hiện rõ tinh thần đồng thuận, trách nhiệm với sự phát triển chung.

Nỗ lực bứt phá để trở thành xã NTM nâng cao vào năm 2030

Theo rà soát, sau sáp nhập xã Hợp Thành đạt 8/19 tiêu chí NTM nâng cao; còn 11 tiêu chí chưa đạt gồm: quy hoạch, giao thông, giáo dục, văn hóa, thông tin – truyền thông, nhà ở, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều, lao động, tổ chức sản xuất, môi trường.

Trước thực tế đó, địa phương đã đưa ra định hướng cụ thể trong giai đoạn 2026–2030 với nhiều giải pháp trọng tâm: Phát triển vùng sản xuất cây trồng chủ lực, nâng cao chất lượng chè, lúa; xây dựng các mô hình kinh tế gắn với OCOP, du lịch cộng đồng; tiếp tục đầu tư hạ tầng giao thông, thủy lợi; nâng chất các tiêu chí văn hóa, môi trường, y tế; tăng cường chuyển đổi số trong quản lý và phục vụ nhân dân.

Vai trò của Mặt trận Tổ quốc: Gắn kết nhân dân – lan tỏa phong trào xây dựng NTM

Trong quá trình xây dựng NTM, vai trò giám sát, vận động của Mặt trận Tổ quốc xã Hợp Thành được thể hiện rõ rệt, đặc biệt ở các hoạt động hỗ trợ hộ nghèo, xây dựng gia đình văn hóa, vận động người dân hiến đất, góp ngày công làm đường giao thông.

Bà Trịnh Ngọc Trà – Chủ tịch MTTQ xã Hợp Thành cho biết: “Xây dựng NTM không chỉ là làm đường, làm nhà văn hóa mà còn là nâng cao đời sống tinh thần, bảo tồn bản sắc dân tộc Tày. MTTQ xã Hợp Thành luôn đồng hành cùng chính quyền trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia các phong trào, nhất là việc bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh nông thôn, xây dựng xóm làng xanh – sạch – đẹp”.

Bà Trà nhấn mạnh, phong trào toàn dân đoàn kết đã tạo sự lan tỏa lớn, giúp nhiều xóm duy trì tốt danh hiệu văn hóa; phấn đấu xây dựng xóm Bản Đông trở thành xóm NTM kiểu mẫu trong thời gian tới.

Chính quyền đồng hành để thúc đẩy các tiêu chí NTM

Trong bối cảnh thiên tai, mưa lũ tháng 10/2025 gây thiệt hại nặng nề (ước tính 7.970 triệu đồng), chính quyền xã đã huy động hơn 1.000 lượt lao động để khắc phục hậu quả, đảm bảo ổn định đời sống nhân dân và sản xuất.

Ông Nguyễn Văn Thương – Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Thành chia sẻ: “Khó khăn lớn nhất của chúng tôi là nguồn vốn. Để hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao cần đầu tư rất nhiều, nhất là giao thông, thủy lợi, môi trường. Nhưng xã sẽ tập trung huy động mọi nguồn lực, kết hợp vốn nhà nước với sự tham gia của doanh nghiệp và nhân dân để tạo ra bước chuyển trong giai đoạn 2026–2030”.

Ông Thương cho biết thêm, xã đang nỗ lực hoàn thiện hồ sơ công nhận xóm NTM kiểu mẫu, nâng chất các tiêu chí, tăng cường giám sát tiến độ đầu tư công để bảo đảm 100% vốn được giải ngân đúng kế hoạch.

Với lợi thế về văn hóa, cảnh quan và đặc sản nông nghiệp, xã Hợp Thành đang hướng tới xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp sạch – kinh tế hợp tác – du lịch cộng đồng – bảo tồn văn hóa. Đây được xem là hướng đi phù hợp để địa phương bứt phá.

Trong thời gian tới, xã sẽ tiếp tục nâng hạng các sản phẩm OCOP, nhất là sản phẩm chè chủ lực; phục dựng các giá trị văn hóa dân tộc Tày như hát then, lễ hội mới lúa, nhà sàn truyền thống; kết nối HTX với các doanh nghiệp, mở rộng thị trường tiêu thụ; đầu tư hạ tầng giao thông liên xóm, hệ thống thủy lợi; tăng cường đào tạo nghề, giải quyết việc làm, đảm bảo an sinh xã hội; triển khai hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững và chương trình xây dựng NTM nâng cao.

Hợp Thành hôm nay đang thay đổi từng ngày. Từ những con đường bê tông liên xóm, vùng chè mướt xanh, mô hình kinh tế hợp tác phát triển mạnh… tất cả đang tạo nên khí thế mới cho phong trào xây dựng NTM nơi đây.

Với quyết tâm của chính quyền, sự chung sức của người dân và sự nỗ lực của các HTX, xã Hợp Thành được kỳ vọng sẽ hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao trước năm 2030, trở thành điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới bền vững.

×