Xã Long Hải của TPHCM mới (Bà Rịa-Vũng Tàu trước đây) xây dựng nông thôn mới và tầm nhìn đô thị

Ông có thể chia sẻ về những đột phá mà xã đã đạt được trong công tác xây dựng nông thôn mới thời gian qua?

-Công tác xây dựng nông thôn mới tại Long Hải đã có những chuyển biến mạnh mẽ, tạo ra những đột phá rõ nét trên nhiều lĩnh vực. Chúng tôi xác định hạ tầng kinh tế – xã hội là nền tảng.

Đột phá đầu tiên là việc đầu tư đồng bộ vào hạ tầng thiết yếu. Chúng tôi đã tập trung nâng cấp các tuyến đường giao thông nông thôn, đảm bảo sự lưu thông hàng hóa và đi lại của người dân, cùng với đó là hệ thống điện chiếu sáng, cải tạo trường học, trạm y tế. Sự thay đổi này không chỉ cải thiện chất lượng sống mà còn là đòn bẩy cho kinh tế.

Đột phá thứ hai nằm ở chuyển đổi cơ cấu sản xuất và ứng dụng khoa học – kỹ thuật. Mặc dù có đặc thù về nghề biển, chúng tôi vẫn khuyến khích người dân mạnh dạn áp dụng công nghệ mới vào nuôi trồng, dịch vụ và các mô hình nông nghiệp đô thị. Việc này đã góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và tạo thêm nhiều việc làm, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân một cách bền vững.

Quan trọng nhất, đó là việc phát huy vai trò chủ thể của người dân. Chúng tôi thực hiện phương châm “NTM của dân, do dân và vì dân”. Nhân dân đã đóng góp tích cực bằng ngày công, hiến đất và kinh phí. Sự đồng thuận và tham gia giám sát của cộng đồng chính là yếu tố quyết định sự thành công và bền vững của các công trình NTM.

Trong quá trình triển khai, chắc chắn Long Hải cũng gặp không ít khó khăn. Ông có thể nêu những thách thức lớn nhất, đặc biệt là trong việc hỗ trợ nông dân, ngư dân về khoa học – kỹ thuật?

-Khó khăn lớn nhất chính là thay đổi tư duy và tập quán sản xuất truyền thống. Với tỷ lệ lớn lao động làm nghề khai thác thủy sản, việc chuyển đổi nghề hoặc áp dụng công nghệ hiện đại gặp nhiều rào cản. Nguồn lợi thủy sản ngày càng suy giảm, chi phí sản xuất và giá cả bấp bênh, cùng với thói quen đánh bắt lâu năm khiến việc tiếp thu kỹ thuật mới còn chậm.

Bên cạnh đó, kinh tế của xã chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Công tác tái cơ cấu kinh tế chưa đi vào chiều sâu, nhất là việc hình thành liên kết chuỗi giá trị trong nông nghiệp, thủy sản. Quy mô công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và thương mại – dịch vụ còn nhỏ, sức cạnh tranh thấp.

Ngoài ra, chúng tôi cũng đối mặt với thách thức về chất lượng nguồn nhân lực.

Năng suất lao động chưa cao, và dù đạt chỉ tiêu, tính bền vững của việc người dân tham gia bảo hiểm y tế vẫn chưa ổn định. Vấn đề ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân cũng cần được cải thiện.

Từ những khó khăn đó, Long Hải đã rút ra những bài học kinh nghiệm then chốt nào để tiếp tục phát triển bền vững và hướng tới mục tiêu phát triển đô thị?

-Chúng tôi đã rút ra ba bài học quan trọng để xây dựng NTM và tạo tiền đề cho việc phát triển đô thị.

Chúng tôi nhận thấy cần phải tăng cường phối hợp chặt chẽ với các đơn vị nghiên cứu khoa học để tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật phù hợp với đặc thù của ngư dân, nông dân.

Mục tiêu không chỉ là chuyển giao công nghệ mà còn là giúp người dân thay đổi tư duy, mạnh dạn đầu tư vào mô hình sản xuất mới, có giá trị kinh tế cao hơn.

Đẩy mạnh tuyên truyền và đề cao vai trò của cộng đồng, tuyên truyền đa dạng, thường xuyên và đi vào chiều sâu, tạo sự đồng thuận và tham gia thực chất của người dân.

Bài học thực tế là khi người dân được tham gia từ khâu lập kế hoạch, thực hiện đến giám sát, các công trình sẽ hoạt động hiệu quả và có sức sống lâu dài hơn.

Khơi dậy nội lực và tinh thần đô thị, bài học cốt lõi là phát huy nội lực trong dân, khơi dậy tinh thần tự quản, sáng tạo của cộng đồng. Tinh thần “NTM của dân” sẽ chuyển hóa thành ý thức và nếp sống văn minh đô thị.

Trong bối cảnh Long Hải đã hoàn thành mục tiêu trở thành đô thị, địa phương đã có những bước chuẩn bị và định hướng chiến lược gì trong thời gian tới, thưa ông?

-Hiện nay, chúng tôi đang thực hiện các bước chuẩn bị theo lộ trình, hoàn thiện hệ thống quy hoạch.

Đồng thời, điều chỉnh và bổ sung quy hoạch chung, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch phân khu để đáp ứng các tiêu chí về mật độ dân số, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội của một đô thị. Đây là bước đi quan trọng nhất để định hình không gian phát triển.

Tăng cường Đầu tư hạ tầng kỹ thuật đô thị và tiếp tục nâng cấp hệ thống giao thông, cấp thoát nước, chiếu sáng công cộng theo hướng hiện đại, đồng bộ.

Đặc biệt, chú trọng đến hạ tầng số và các dịch vụ công tiện ích nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ đô thị.

Chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng dịch vụ – Thương mại, tập trung phát triển các ngành nghề phi nông nghiệp, nhất là thương mại, dịch vụ, du lịch sinh thái và công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp có giá trị gia tăng cao.

Điều này nhằm tăng nhanh tỷ trọng phi nông nghiệp trong cơ cấu kinh tế, là tiêu chí quyết định của đô thị.

Nâng cao chất lượng sống và môi trường, thực hiện quyết liệt các giải pháp về bảo vệ môi trường, quản lý chất thải và cây xanh đô thị.

Đồng thời, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo ra nguồn lao động có trình độ để đáp ứng nhu cầu phát triển của đô thị.

Chúng tôi tin rằng, với nền tảng vững chắc từ NTM cùng sự đồng lòng của người dân, Long Hải sẽ sớm hoàn thành các tiêu chí và trở thành đô thị tiêu biểu trong tương lai gần, mang lại cuộc sống phồn vinh và văn minh hơn cho người dân.

×