Xã mới này ở Lai Châu thu nhập bình quân đầu người mới gần 30 triệu/người/năm, đang có cách giảm nghèo hiệu quả hơn

Cây trồng mới, vật nuôi mới, cách làm mới-cánh cửa phát triển bền vững ở vùng nghèo

Pa Tần không chỉ là một cái tên trên bản đồ hành chính, mà là sự kết tinh của một cuộc sắp xếp quy mô lớn. Xã Pa Tần mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba xã: Nậm Ban, Trung Chải (của huyện Nậm Nhùn cũ) và xã Pa Tần (của huyện Sìn Hồ cũ).

Sau sáp nhập, Pa Tần trở thành một địa bàn chiến lược rộng lớn với diện tích tự nhiên 316,53 km², xã có 22,771 km đường biên giới, bao gồm 26 bản với dân số 9.039 người.

Đây là nơi sinh sống của cộng đồng đa dân tộc với bản sắc văn hóa phong phú, nhưng cũng đặt ra bài toán nan giải về sự không đồng đều trong trình độ dân trí và hạ tầng.

Dù có nhiều nỗ lực, Pa Tần vẫn đối diện với thực tế khắc nghiệt, là xã đặc biệt khó khăn với tỷ lệ hộ nghèo chiếm 30,49%, hộ cận nghèo chiếm 10,6%.

Thu nhập bình quân đầu người dù đã tăng nhưng mới đạt ngưỡng 30 triệu đồng/người/năm.

Trước thực trạng đó, Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã đặt ra một quyết tâm chính trị cao độ “Sớm đưa Pa Tần ra khỏi tình trạng xã đặc biệt khó khăn trước năm 2035”.

Để hiện thực hóa giấc mơ thoát nghèo, Pa Tần xác định phát triển nông - lâm nghiệp không chỉ là "cần câu cơm" mà phải là đòn bẩy kinh tế.

Trao đổi với phóng viên, anh Đồng Thanh Thế, Trưởng Phòng Kinh tế xã Pa Tần, nhận định rằng chìa khóa nằm ở việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng và ứng dụng khoa học kỹ thuật, thay vì canh tác manh mún như trước.

"Chúng tôi xác định không thể cứ trồng ngô, trồng lúa nương mãi được. Pa Tần đang tập trung vào các cây trồng có giá trị kinh tế cao gắn với lợi thế địa hình. Hiện xã đã có 111,2 ha thảo quả, hơn 56,6 ha sa nhân, duy trì chăm sóc 89 ha cây cao su.

Điểm nhấn mới là việc thu hút doanh nghiệp đầu tư trồng Sâm Lai Châu công nghệ cao trong nhà màng tại bản Hua Pảng, cũng như các mô hình trồng sâm tự phát trong dân tại bản Nậm Vạc 1, Nậm Văn. Đây là hướng đi đột phá để người dân làm giàu trên chính mảnh đất quê hương", anh Đồng Thanh Thế chia sẻ.

Bên cạnh trồng trọt, chăn nuôi đại gia súc cũng đang chuyển mình mạnh mẽ từ chăn thả tự do sang mô hình tập trung có chuồng trại. đến hết tháng 11/2025, tổng đàn gia súc toàn xã đã đạt 5.400 con.

Đặc biệt, kinh tế rừng đang trở thành nguồn giảm nghèo quan trọng của người dân. Với tỷ lệ che phủ rừng đạt 53,89%, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể, giúp bà con yên tâm giữ rừng. Trong năm, xã đã phối hợp chi trả hơn 16 tỷ đồng tiền dịch vụ môi trường rừng cho người dân.

Thêm phần hỗ trợ cần thiết từ nhà nước, nâng lực cho bước chân của người dân vùng biên giới

Không đơn độc trong cuộc chiến giảm nghèo, Pa Tần đang thụ hưởng nguồn lực mạnh mẽ từ 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG): Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Giảm nghèo bền vững; và xây dựng nông thôn mới.

Một trong những điểm sáng nhất là chương trình "Xóa nhà tạm, nhà dột nát". Đây được xem là cuộc vận động lớn nhằm "an cư lạc nghiệp" cho đồng bào.

Ông Khổng Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND xã Pa Tần, người trực tiếp chỉ đạo thực hiện các chương trình này, không giấu được sự trăn trở nhưng cũng đầy quyết tâm khi nói về tiến độ giải ngân và thực hiện dự án.

Nguồn lực từ Trung ương và tỉnh là rất lớn, nhưng cái khó của xã biên giới là địa hình chia cắt và trình độ nhận thức của bà con chưa đồng đều. Tuy nhiên, chúng tôi đã dồn toàn lực cho công tác này.

Tính riêng đợt 1 của năm 2025, xã đã rà soát và hỗ trợ xây mới, sửa chữa cho 123/123 căn nhà, với tỷ lệ giải ngân đạt 100%. Đến nay, nhu cầu xóa nhà tạm vẫn còn khoảng 263 căn và chúng tôi đã thành lập Ban chỉ đạo riêng để quyết liệt xử lý vấn đề này. Mục tiêu là không để ai bị bỏ lại phía sau trong những ngôi nhà dột nát.

Không chỉ lo về nhà ở, hạ tầng thiết yếu cũng được "thay da đổi thịt". Đến nay, đường ô tô cơ bản đã được cứng hóa, 21/26 bản có đường xe cơ giới đi lại thuận lợi; phấn đấu hết năm 2025 26/26 bản có điện lưới quốc gia.

Tuy nhiên, ông Thành cũng thẳng thắn thừa nhận những khó khăn trong việc giải ngân nguồn vốn sự nghiệp của các chương trình MTQG do vướng mắc về cơ chế và quy trình thủ tục sau sáp nhập, khiến tỷ lệ giải ngân một số dự án còn thấp.

Nhìn về tương lai, Pa Tần không giấu tham vọng lột xác. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã vạch rõ lộ trình: Phấn đấu thu nhập bình quân đầu người đạt trên 42 triệu đồng/năm vào năm 2030; Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 5%/năm; tiếp tục phấn đấu thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Để đạt được điều này, xã xác định 3 khâu đột phá, trong đó xã xác định đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới; Phát triển Sâm Lai Châu và cây dược liệu; Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ.

Pa Tần hôm nay đang căng mình với nhiều công trình, dự án, nhưng trong sự bộn bề đó là sức sống của một vùng đất đang vươn mình. Với sự đồng lòng của chính quyền và người dân, cùng sự hỗ trợ thiết thực từ các chính sách của Đảng và Nhà nước, khát vọng đưa Pa Tần thoát khỏi "vùng trũng" của sự khó khăn đang dần trở thành hiện thực ngay trên dải biên cương Tổ quốc.

×