Xử vụ nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái: Bị cáo khai khi bị bắt mới biết là quặng

Sử dụng trái phép thuốc nổ để khai thác trái phép quặng chì – kẽm

Cụ thể, Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái đã mở phiên tòa, xét xử nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái Đinh Tiến Hùng và 9 người khác trong vụ sử dụng trái phép thuốc nổ để khai thác trái phép quặng chì – kẽm ở Yên Bái.

Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái truy tố nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái tội "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên", quy định tại điểm b, c, khoản 2, Điều 227 Bộ luật Hình sự.

9 người còn lại lần lượt bị truy tố các tội danh như sau: Lăng Đức Hân (Giám đốc Công ty TNHH thương mại Ngọc Tâm), Bùi Minh Đức (công nhân Công ty TNHH thương mại Ngọc Tâm) tội "Vận chuyển, sử dụng trái phép vật liệu nổ" và tội "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên"; Nguyễn Trọng Tuấn (Phó Giám đốc Công ty TNHH Tuyên Huy), Nguyễn Văn Hậu (Giám đốc Công ty TNHH Tuyên Huy), Bùi Mạnh Hùng (Phó Giám đốc Công ty TNHH Tuyên Huy) tội "Sử dụng trái phép vật liệu nổ" và tội "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên"; Trần Đắc Việt (Thủ kho vật liệu nổ Công ty TNHH thương mại Ngọc Tâm) và Nguyễn Văn Báu (bảo vệ Công ty TNHH thương mại Ngọc Tâm) tội "Vận chuyển trái phép vật liệu nổ"; Lưu Bằng Đoàn (lao động tự do) tội "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên"; Nguyễn Mạnh Hùng (lao động tự do) tội "Vi pham quy định về khai thác tài nguyên".

Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái ngày 24/8 đã mở lại phiên tòa sơ thẩm, xét xử nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái và 9 bị cáo khác sau khi hoãn xét xử vào ngày 14/8 vì vắng mặt nhiều luật sư. Ảnh: BT

Cơ quan truy tố cáo buộc, trong thời gian từ tháng 10/2020 đến ngày 30/12/2020, lợi dụng hợp đồng nổ mìn, sửa chữa, nâng cấp đường lên mỏ Công ty Tuyên Huy, Hân cùng đồng phạm đã sử dụng trái phép 2.768kg thuốc nổ các loại; 3.391 kíp nổ các loại để khai thác trái phép quặng chì – kẽm trong các hầm lò có sẵn tại mỏ của Công ty Tuyên Huy và mỏ dưới thuộc Làng Rẫy (Cảm Nhân, Yên Bình, Yên Bái). Tổng khối lượng khai thác là 1.096 tấn quặng chì – kẽm, có giá trị 2.026 tỷ đồng.

Lăng Đức Hân bị cáo buộc lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao là Giám đốc Công ty TNHH thương mại Ngọc Tâm đã tổ chức vận chuyển trái phép lên mỏ núi Ngàng (Làng Rẫy, Cảm Nhân) 2.244kg thuốc nổ các loại; hơn 2.900 kíp các loại.

Số vật liệu nổ đã sử dụng trái phép là 2.768kg thuốc nổ các loại, 3.391 kíp các loại để khai thác 1.096 tấn quặng chì – kẽm có trị giá 2.026 tỷ đồng tại mỏ núi Ngàng.

Cáo trạng thể hiện, trong các ngày 19/12/2020 và 30/12/2020, Hân chỉ đạo Việt, Báu, Đức vận chuyển trái phép 390kg thuốc nổ các loại, 400 kíp điện các loại, 1.500 dây điện mạng lên mỏ núi Ngàng.

Hân bị quy kết là người tổ chức, chỉ đạo Đức thực hiện hành vi vận chuyển, sử dụng trái phép vật liệu nổ và khai thác trái phép tài nguyên tại mỏ núi Ngàng; chỉ đạo Việt, Báu thực hiện hành vi vận chuyển trái phép vật liệu nổ; chỉ đạo Đoàn khai thác trái phép tài nguyên tại mỏ núi Ngàng.

Bị cáo khai lúc khai thác không biết là quặng

Tại phiên tòa hôm nay, là bị cáo đầu tiên trả lời xét hỏi của HĐXX, Lăng Đức Hân cho biết, qua bị cáo Đinh Tiến Hùng giới thiệu thì biết Công ty Tuyên Huy.

Về mối quan hệ với vị nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái, bị cáo Hân nói chơi với ông Đinh Tiến Hùng từ năm 2014, đó là mối quan hệ bạn bè, không có quan hệ làm ăn, buôn bán, công tác. Hân khai bị cáo Đinh Tiến Hùng khi biết Công ty Tuyên Huy có kế hoạch làm đường thì giới thiệu để Hân gặp Công ty Tuyên Huy.

Theo lời khai của Lăng Đức Hân, sau khi hợp đồng được ký kết với Công ty Tuyên Huy, công ty của Hân đã vận chuyển máy lên thi công tuyến đường. Khi thi công đường thì bị một số người dân gần khu vực ngăn cản.

Vào khoảng đầu tháng 10/2020, khi triển khai làm đường, Hân khai đã xác định không thể nổ mìn trên mặt đường mà phải tiến hành trong hầm lò. Những hầm lò này Hân đã đến xem. Cáo trạng thể hiện có mỏ trên, mỏ dưới, tại tòa, Hân khai quan điểm của bị cáo này lúc đó là 1 mỏ.

Trong vụ án này, có 7 bị cáo bị tạm giam, 3 bị cáo còn lại có 2 người bị áp dụng biện pháp ngăn chặn bảo lĩnh, hiện đang tại ngoại tại nơi tạm trú, 1 bị cáo bị cấm đi khỏi nơi cư trú. Ảnh: BT

Cáo trạng cũng nêu rõ, mỏ trên là của Công ty Tuyên Huy, mỏ dưới là của Công ty Tây Giang, Hân khai quá trình điều tra mới nhận ra là của Công ty Tây Giang, trước đây nghĩ tất cả là của Công ty Tuyên Huy.

Về việc nổ mìn ở các hầm lò, Hân khai được thực hiện vào khoảng cuối tháng 10, đầu tháng 11/2020 và việc này giao cho Bùi Minh Đức thực hiện. Về đề xuất cho nổ mìn ở bên trong các hầm lò để lấy đá dải đường, Hân khai thời điểm nổ mìn không biết có quặng hay không, nói chỉ nổ mìn để lấy đá vì lượng đá cần sử dụng nhiều.

Bị cáo Hân cũng khai, Phó Giám đốc Công ty TNHH Tuyên Huy Nguyễn Trọng Tuấn đồng ý cho Công ty Ngọc Tâm nổ mìn trên mỏ, nhưng nổ đến quặng thì phải dừng lại và Hân nhất trí, chỉ nổ mìn lấy đá làm đường.

Việc nổ mìn, theo Hân khai được thực hiện ở mỏ dưới trước. Khi nổ thì thực hiện theo đúng sự cho phép của Công ty Tuyên Huy, rằng thấy quặng là dừng. Trong quá trình thực hiện, Đức có báo cáo công nhân nói trong đá "hình như có quặng", Hân nói đã chỉ đạo cho để yên lại.

Bùi Minh Đức sau đó được giao mang mẫu đá này nhờ nhà máy của Công ty Tuyên Huy kiểm tra xem có quặng hay không. Theo bị cáo Hân, tưởng là có quặng nhưng không phải quặng, tỷ lệ quặng trong mẫu theo Hân khai là "rất thấp".

Bị cáo Lăng Đức Hân (phải) khai rằng lúc bị bắt mới nhận thức được số vật liệu được khai thác và tập kết ra ngoài mỏ là quặng. Ảnh: TP

Tại tòa, Hân khai đến khi bị bắt mới nhận thức được rằng toàn bộ vật liệu tập kết ra ngoài mỏ là quặng. Thời điểm sự việc xảy ra, Hân nói không nghĩ đó là quặng.

Về số vật liệu nổ có được vận chuyển hợp pháp hay không, Hân cũng khai rằng trước khi bị bắt, bị cáo này nghĩ là không vấn đề gì, khi bị bắt mới biết không hợp pháp.

Tại tòa hôm nay, bị cáo Nguyễn Trọng Tuấn trình bày, bị cáo này đồng ý với quy kết của Viện Kiểm sát về hành vi "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên" nhưng với hành vi "Sử dụng trái phép vật liệu nổ", Tuấn mong HĐXX xem xét lại cho mình.

Tuấn khai quen Hân qua bị cáo Đinh Tiến Hùng giới thiệu. Với quan hệ với bị cáo Đinh Tiến Hùng, bị cáo Tuấn khai do Nguyễn Mạnh Hùng giới thiệu. Tuấn bị Viện Kiểm sát quy kết đã chủ động bàn bạc với bị cáo Đinh Tiến Hùng, Nguyễn Văn Hậu tổ chức, triển khai hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại mỏ của Công ty Tuyên Huy.

Đứng trước tòa, bị cáo Tuấn nói không biết việc Công ty Ngọc Tâm nổ mìn như thế nào vì việc ở trên mỏ đã có người khác giám sát.

Về việc Công ty Tuyên Huy đồng ý cho Công ty Ngọc Tâm vào nổ mìn ở các mỏ của Công ty Tuyên Huy, bị cáo Tuấn khai về cuộc gặp giữa bị cáo Đinh Tiến Hùng và Nguyễn Văn Hậu và Tuấn ở quán cà phê Đồng Tâm (TP.Yên Bái).

Tuấn nói mình là người đặt ra cuộc hẹn này. Với những vướng mắc của Công ty Tuyên Huy, Tuấn đã dẫn Hậu đến gặp bị cáo Đinh Tiến Hùng, nhờ ông Hùng hỏi việc bên Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Yên Bái.

"Tại sao lại nhờ Đinh Tiến Hùng hỏi, sao không nhờ người khác?" – Chủ tọa hỏi.

"Trước đó, bị cáo nghĩ bị cáo Hùng là Phó Bí thư Tỉnh đoàn, có quan hệ nhất định" – Tuấn đáp.

"Có hứa hẹn gì không?" – Chủ tọa tiếp tục hỏi. "Không" – bị cáo Tuấn đáp. Bị cáo Tuấn cũng khai nhờ bị cáo Đinh Tiến Hùng qua quen biết, không nhờ có thù lao gì.

Trong cuộc gặp ở quán cà phê Đồng Tâm, Tuấn khai bị cáo Hậu và bị cáo Đinh Tiến Hùng nhận ra nhau, các bên giới thiệu nơi công tác của mình, Tuấn chỉ ngồi nghe. Tuấn cũng khai rằng có nghe được thông tin bị cáo Đinh Tiến Hùng sẽ "lo quan hệ, ăn chia" ở cuộc gặp này.

Với Nguyễn Văn Hậu, tại tòa bị cáo này cũng khai sau khi vụ án được khởi tố mới biết đó là quặng, trước đó chưa nhận thức được. Về chuyện chia lợi nhuận 1/3 cho Đinh Tiến Hùng, Hậu khai mới thống nhất thế, cụ thể chưa bàn bạc bởi hàm lượng quặng quá thấp, không bán ngay được; chưa xác định quặng bao nhiêu, đá bao nhiêu.