3 chính sách tiền lương tác động đến hàng triệu công chức, người lao động từ 1/1/2026

Đề xuất tăng lương cơ sở ngay từ ngày 1/1/2026

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết sẽ đề xuất tăng lương cơ sở từ đầu năm 2026 thay vì tăng lương vào giữa năm như dự kiến.

Hiện lương cơ sở theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP là 2.340.000 đồng/tháng, áp dụng cho các nhóm đối tượng: cán bộ, công chức từ trung ương đến cấp xã; viên chức; người làm việc theo hợp đồng trong cơ quan nhà nước; lực lượng vũ trang; người hoạt động không chuyên trách ở xã, thôn, tổ dân phố… hay nói cách khác tiền lương cơ sở này được áp dụng cho khu vực công.

Theo nhiều chuyên gia, mức tăng lương cơ sở nếu có nên duy trì ở mức tăng từ 3-6% là hợp lý.

Ngoài tăng lương cơ sở, Chính phủ cũng đang xem xét tới việc thực hiện cải cách tiền lương trong năm 2026. Nếu được triển khai cải cách tiền lương sẽ bỏ mức lương tính theo hệ số và lương cơ bản hiện nay. Thay vào đó sẽ áp dụng 5 bảng lương và 9 khoản phụ cấp cơ bản. Ngoài tiền lương, phụ cấp, cán bộ, công chức còn được hưởng tiền thưởng (khoản này chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương).

Tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/1/2026

Cùng với đề xuất tăng lương ở khu vực công, khu vực tư cũng chính thức tăng lương tối thiểu vùng, áp dụng cho công nhân, lao động làm trong các doanh nghiệp có hợp đồng lao động và cả các lao động tự do không có hợp đồng.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 293/2025/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng, áp dụng từ ngày 1/1/2026. Theo đó, mức lương tối thiểu tháng và giờ của 4 vùng được điều chỉnh tăng so với hiện hành như sau:

Vùng I: 5.310.000 đồng/tháng và 25.500 đồng/giờ (tăng 350.000 đồng so với mức cũ).

Vùng II: 4.730.000 đồng/tháng và 22.700 đồng/giờ (tăng 320.000 đồng).

Vùng III: 4.140.000 đồng/tháng và 20.000 đồng/giờ (tăng 280.000 đồng).

Vùng IV: 3.700.000 đồng/tháng và 17.800 đồng/giờ (tăng 250.000 đồng).

Đối tượng áp dụng gồm tất cả người lao động làm việc theo hợp đồng và người sử dụng lao động theo Bộ luật Lao động, bao gồm doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, hộ gia đình và cá nhân có thuê mướn lao động.

Mặc dù áp dụng mức lương tối thiểu này nhưng theo khảo sát của Bộ Nội vụ phần đa các doanh nghiệp trong cả nước đều đang trả lương cho người lao động cao hơn mức lương tối thiểu theo quy định. Bởi vậy, thực tế khi tăng lương tối thiểu vùng 2026 chỉ có một bộ phận người lao động đang hưởng mức lương thấp hơn mức lương quy định trên mới được hưởng lợi. Trong trường hợp mức lương hoặc tổng thu nhập đã cao hơn nhiều tiền lương tối thiểu vùng thì lao động vẫn được hưởng lợi, tiền lương cơ sở làm căn cứ đóng BHXH tăng lên thì khoản doanh nghiệp phải đóng BHXH cũng tăng theo. Điều này có lợi cho lao động trong tương lai, sau này khi về hưu mức lương hưu có thể tăng cao hơn.

Năm 2026 mở rộng nguồn để điều chỉnh lương hưu và trợ cấp BHXH

Theo Nghị quyết 245/2025/QH15 về dự toán ngân sách năm 2025, từ năm 2026 các bộ, ngành và địa phương tiếp tục triển khai các giải pháp tạo nguồn cải cách tiền lương. Một số khoản thu tiếp tục bị loại trừ khi tính nguồn tăng thu dành cho cải cách tiền lương như: thu tiền thuê đất một lần, thu từ xử lý tài sản công, phí bảo vệ đất trồng lúa, phí tham quan di tích, phí sử dụng công trình hạ tầng cửa khẩu, phí nước thải, thu từ quỹ đất công ích…

Đáng chú ý, ngân sách Trung ương được mở rộng phạm vi sử dụng nguồn tích lũy cải cách tiền lương để điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và kinh phí tinh giản biên chế. Ngân sách địa phương cũng được phép dùng nguồn cải cách tiền lương để thực hiện chính sách an sinh xã hội do Trung ương ban hành và tinh giản biên chế.

Chính phủ sẽ rà soát phần kinh phí tiết kiệm từ tinh giản biên chế và sắp xếp bộ máy; cho phép địa phương bổ sung nguồn này vào quỹ cải cách tiền lương. Từ năm 2026, Chính phủ chủ động sử dụng nguồn tích lũy để bảo đảm chi trả các chế độ tiền lương, phụ cấp và thu nhập theo quy định.

Trước đó, lần tăng lương hưu gần nhất là lần tăng từ ngày 1/7/2024 theo Nghị định 75/2024/NĐ-CP. Theo đó, điều chỉnh tăng thêm 15% trên mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng của tháng 6/2024 đối với các đối tượng đang hưởng lương hưu và trợ cấp xã hội, trợ cấp hàng tháng.

Ngoài ra, cũng thực hiện điều chỉnh tăng thêm theo quy định với nhóm có mức hưởng thấp. Cụ thể với nhóm thấp hơn 3.500.000 đồng/tháng thì được điều chỉnh tăng thêm 300.000 đồng/người/tháng; đối với những người có mức hưởng dưới 3.200.000 đồng/người/tháng thì tăng lên bằng 3.500.000 đồng/người/tháng; đối với những người có mức hưởng từ 3.200.000 đồng/người/tháng đến dưới 3.500.000 đồng/người/tháng.

×