90 quốc gia cùng mua, xuất khẩu một loài cá của Việt Nam sẽ cán mốc tỷ USD trong năm 2024?

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), trong 5 năm qua, xuất khẩu cá ngừ chế biến và đóng hộp của Việt Nam có xu hướng ngày càng tăng. Tính riêng 4 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu nhóm sản phẩm này đã tăng từ 91 triệu USD năm 2020 lên 154 triệu USD năm 2024, tăng 70%. 

Đặc biệt, xuất khẩu cá ngừ đóng hộp của Việt Nam đang dần phục hồi, cao hơn cả so với cùng kỳ năm 2019, thời điểm trước khi xảy ra đại dịch Covid.

Trái lại, xuất khẩu cá ngừ tươi và đông lạnh, trong đó chủ yếu là thịt/loin cá ngừ đông lạnh mã HS0304, không ổn định. Sau khi đạt đỉnh vào năm 2022, xuất khẩu nhóm sản phẩm này giảm mạnh. Bước sang năm 2024, xuất khẩu nhóm sản phẩm đã tăng trở lại, tuy nhiên mức tăng không cao – tăng 6% so với cùng kỳ.

Theo dự báo của các chuyên gia, sự tiện lợi là yếu tố then chốt đối với người mua hàng và hải sản có giá trị gia tăng được ướp trước hoặc chế biến sẵn để hâm nóng và ăn sẽ tiếp tục thu hút người mua muốn tạo ra các bữa ăn kết hợp để kết hợp nấu ăn với các món đã chuẩn bị sẵn. 

Do đó, nhu cầu tiêu thụ đối với các sản phẩm cá ngừ chế biến và đóng hộp sẽ khởi sắc hơn trong thời gian tới.

Bước sang tháng 4/2024, các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam được xuất khẩu sang hơn 90 thị trường. Trong đó, xuất khẩu cá ngừ sang các thị trường chính như Mỹ, EU, Israel, Canada, Nhật Bản, hay Mexicô… đều tăng nhanh hơn.

Tại thị trường Mỹ và EU, Nga hay Hàn Quốc đang có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu trong tháng 4/2024 so với cùng kỳ tăng gấp đôi so với tháng trước đó, đạt lần lượt là 37%, 71%, 32% và 158%. Trong đó đáng chú ý tại khối thị trường EU, XK sang 3 thị trường dẫn đầu là Italy, Đức và Hà Lan đều tăng trưởng “phi mã” ở mức 3 con số.

Cùng với đó, xuất khẩu cá ngừ sang một số thị trường đã đảo chiều tăng, như Nhật Bản tăng 33% và Mexico tăng 43%.

Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp, sự tăng trưởng này là do lượng tồn kho tại các thị trường giảm chứ thực sự nhu cầu thị trường vẫn thực sự khả quan hơn.

VASEP nhận định, hiện tại, ngành cá ngừ vẫn bị kìm hãm bởi nút thắt thiếu nguyên liệu, vì sản lượng khai thác không đủ đáp ứng nhu cầu, nên phải tăng nguồn cung từ nhập khẩu. Trong khi đó, các quy định của thị trường EU và các quy định mới của Việt Nam về việc “Không trộn lẫn nguyên liệu thủy sản có nguồn gốc từ khai thác nhập khẩu với nguyên liệu thủy sản có nguồn gốc từ khai thác trong nước vào cùng một lô hàng xuất khẩu” tại Nghị định 37/2024/NĐ-CP và quy định xử phạt vi phạm hành chính cho hành vi này tại Nghị định 38/2024/NĐ-CP đang khiến cho nút thắt này thêm tắc nghẽn.