Cao thủ võ thuật Trung Quốc duy nhất đánh bại được Lý Tiểu Long là ai?

Mùa thu năm 1964, khi David Chin bước qua cánh cửa phòng dạy võ của Lý Tiểu Long ở Oakland, California ông ấy bắt gặp Lý đang nằm dài trên sàn nhà. Chưa tới giờ dạy và vị võ sư 23 tuổi đang giết thời gian bằng một cuốn tiểu thuyết.

Ông Chin đến cạnh Lý Tiểu Long và đưa anh một bức thư viết bằng tiếng Quảng Đông. Bức thư bày tỏ sự “nóng mắt” của thành viên Học viện Gee Yau Seah trước những thái độ của Lý Tiểu Long trong một buổi trình diễn ở San Francisco vài ngày trước đó. Tại buổi biểu diễn đó, võ sư họ Lý đã có thái độ hằn học, nóng nảy với những người tự cho là có thể đấu lại anh.

Bức thư đề xuất cuộc tỉ thí giữa Lý và Wong Jackman (tên Hán là Hoàng Trạch Dân) – một võ sư Bắc Thiếu Lâm ở cách đó 15 dặm. Sau khi đọc xong bức thư khiêu chiến, Lý Tiểu Long mỉm cười nhìn Chin rồi nhanh chóng viết thư chấp nhận thách đấu. Trong vòng chưa đầy một tháng nữa, Lý Tiểu Long và Wong Jackman sẽ thượng đài.

Trước khi ông Chin trở về, Lý còn nhắn nhủ một câu đầy thách thức với võ sư Wong: “Bạn anh (tức chỉ ông Chin) đã giết anh rồi!”

Vào thời điểm tháng 10 năm 1964, Lý Tiểu Long gần như chẳng có gì trong tay: một người vợ mang thai, việc học dang dở ở trường Đại học Washington và một lò võ. Anh rời Hongkong năm 1959 với mong muốn truyền bá môn võ Vịnh Xuân đến với thanh niên phương Tây – hành động không được lòng sư phụ của anh là võ sư Diệp Vấn cũng như cộng đồng võ thuật người Hoa ở Mỹ.

Để quảng bá cho lớp võ của mình ở Oakland, Lý Tiểu Long thường xuyên tham gia các buổi trình diễn võ thuật ở khắp nơi. Mặc dù không tung ra hết ngón đòn sở trường nhưng các buổi biểu diễn của Lý thường để lại ấn tượng sâu đậm với khán giả.

Tuyệt chiêu nổi tiếng nhất của Lý Tiểu Long là “cú đấm một inch” – một đòn tấn công không cần tạo đà và có thể phát lực cực lớn từ khoảng cách cực nhỏ (dưới 1 inch).

Trong một buổi biểu diễn ở Nhà hát Sun Sing ở San Francisco, Lý Tiểu Long mời một khán giả lên cầm tấm đệm để anh thi triển “cú đấm một inch”. Khán giả nín thở chờ đợi giây phút người đàn ông bị Lý đấm bay như anh đã làm hàng chục lần trước đó.

Lý Tiểu Long tung cú đấm nhưng người đàn ông vẫn đứng yên. Thất vọng, Lý tung thêm một cú đấm nữa khiến vị khán giả ngã xuống. Người này đã lên tiếng phàn nàn rằng ông bị Lý Tiểu Long đấm văng là vì chưa kịp chuẩn bị.

Theo thói quen, đám đông xung quanh bắt đầu cười nhạo, giễu cợt khả năng của Lý Tiểu Long và điều này khiến anh vô cùng tức tối. Thình lình, Lý Tiểu Long đứng ngạo nghễ giữa sàn đấu và lên tiếng mời bất kỳ ai nghĩ rằng có thể làm tốt hơn anh. Anh còn khẳng định mình là võ sĩ số 1 tại San Francisco và hoan nghênh mọi lời khiêu chiến.

Phần lớn khán giả ở nhà hát Sun Sing đều xem đây là một lời chữa thẹn bình thường của Lý Tiểu Long nhưng có người không nghĩ vậy. Các tổ chức võ thuật cho rằng thái độ của Lý Tiểu Long rất kiêu ngạo.

Hơn nữa, Lý chỉ là một người mới ở ở vùng này và đang phải chạy vạy từng bữa ăn nên không được đánh giá cao.

David Chin, một người đam mê Vịnh Xuân quyền, đã nghe kể về thái độ “ngông cuồng” của Lý Tiểu Long và đề nghị bạn mình là Wong Jack Man dạy cho ‘tiểu tử họ Lý’ bài học về sự nghiêm nhường. Võ thuật của Wong có vài điểm khác so với những gì Lý Tiểu Long từng học nhưng cả 2 đều gặp nhau ở điểm chung đó là cón rất trẻ và rất hiếu thắng. Wong ngay lập tức đồng ý lời đề nghị của David Chin và nhờ ông này đưa thư cho Lý Tiểu Long.

Ở bên kia chiến tuyến, Lý Tiểu Long không còn xa lạ với những lời khiêu chiến thế này, anh đã trưởng thành từ những cuộc đụng độ với các băng đảng, và thậm chí với cả cảnh sát Hong Kong. Võ sư họ Lý khăng khăng muốn mời Wong Jack Man đến võ quán của mình để tỉ thí.

Khi cánh cửa võ quán của Lý Tiểu Long đóng lại, Wong và các cộng sự của mình nhận ra một điều: Có một sự khác biệt không hề nhỏ trong cách cả 2 tiếp cận trận đấu. Trong khi Wong cho rằng đây sẽ là cuộc phô diễn kỹ năng thì Lý Tiểu Long coi trận đấu này như màn tỉ thí võ thuật đường phố – không có luật lệ và giới hạn nào.

Sau này khi trả lời phỏng vấn tạp chí Black Belt, Lý Tiểu Long cho biết cuộc đấu với Wong đã làm anh thay đổi suy nghĩ của mình và đi đến quyết định phát triển Vịnh Xuân quyền thành Triệt Quyền Đạo, môn võ của riêng anh.

Và đây là những lời Lý Tiểu Long nói ít lâu sau trận đấu: “Tôi vừa đánh nhau với một “con mèo công phu” và sau khi trao đổi vài đòn, tên khốn bắt đầu chạy quanh, tôi đuổi theo và đánh vào đầu và lưng nó như một thằng điên. Hai nắm đấm của tôi bắt đầu sưng lên. Tôi nhận ra rằng Vĩnh Xuân không mấy thực tế và bắt đầu quyền thuật của mình.”

Kết quả của trận đấu này vẫn còn là ẩn số khi mà cả Lý Tiểu Long và những người khác đều đưa ra các thông tin trái chiều.

Theo nhà văn Rick Wing, trận đấu không nghiêng hẳn về Lý Tiểu Long như huyền thoại võ thuật này từng miêu tả. Ông Rick Wing là một trong những người từng theo dõi trận tỉ thí giữa Lý Tiểu Long và Wong.

Rick Wing kể lại, Lý Tiểu Long bắt đầu ra đòn ngay sau cái bắt tay của cả hai. Cha đẻ của Triệt Quyền Đạo tung hàng loạt cú đấm, đá cường độ cao nhưng đều bị Wong dùng ngực đỡ đòn hoặc di chuyển sang bên khác.

Trước trận đấu, Wong đã tuyên bố không dùng các cú đá trứ danh của mình vì sợ khiến Lý Tiểu Long tàn phế suốt đời. Nhưng trong trận chiến căng thẳng này, Wong đã tung ra những cú đá uy lực về phía Lý Tiểu Long và một trong số đó đã làm Lý lảo đảo. Wong lập tức bay lên kẹp cổ Lý Tiểu Long nhưng quyết định không tấn công trong lúc đối thủ đang choáng váng.

Sau 20 phút thi đấu, Wong bất ngờ mất thăng bằng và té ngã. Thấy vậy, Lý Tiểu Long chực lao lên thì khán giả đã lao vào ngăn cản vì sợ Lý Tiểu Long trong cơn nóng giận sẽ làm trọng thương Wong. Trong khi đó, bạn bè Lý Tiểu Long kể rằng, võ sư Wong bỏ chạy nhưng bị Lý Tiểu Long giữ lại và đánh gục.

Sau này khi tâm sự với người vợ Linda, Lý Tiểu Long nói rằng trận chiến kéo dài quá lâu và anh không thể đánh bại Wong dễ dàng như tính toán ban đầu. Thất vọng với bản thân mình, Lý Tiểu Long lao đầu vào tập luyện. Vài tháng sau, con trai Lý Tiểu Long ra đời và sự nghiệp diễn xuất của ngôi sao họ Lý bắt đầu có những bước tiên đầu tiên sau khi thử vai thành công cho bộ phim “The Green Hornet”.

Thông tin về trận quyết đấu này được các tờ báo lá cả xới tung lên. Họ thậm chí còn cho rằng, cuộc tỉ thí giữa hai người đàn ông võ thuật cao cường xuất phát từ việc tranh giành một nữ diễn viên tên Zhang Zhongwen, người đã có một thời gian ngắn đã nhảy Cha-cha với Lý Tiểu Long.

Lý Tiểu Long đã lên tiếng đính chính lại câu chuyện trên và tuyên bố mình hạ gục đối thủ “chỉ trong vài giây”. Còn Wong Jack Man thì cố gắng bác bỏ thông tin ông thua cuộc trong trận tỉ thí nói trên. Theo phiên bản phim truyền hình về Lý Tiểu Long thì chính Wong là người giành chiến thắng trước Lý Tiểu Long sau khi “lén” đánh gãy lưng huyền thoại họ Lý – một câu chuyện không có căn cứ vì người trong cuộc chưa bao giờ kể chi tiết về trận đấu này.

Wong bây giờ đã ở tuổi “thất thập cổ lai hy” và hiếm khi nhắc đến Lý Tiểu Long. Khi “Rồng nhỏ” đột ngột qua đời năm 1973, ông Wong cũng đã gửi hoa chia buồn.

Theo một số người bạn của cả hai kể lại, Lý Tiểu Long và Wong Jackman còn gặp nhau thêm lần nữa sau cuộc tỉ thí, tại quán cafe nơi Wong đang làm bồi bàn. Lý Tiểu Long đã chủ động dàn hòa với lý do cùng là người Trung Quốc và cùng có gốc gác võ thuật (Vịnh Xuân xuất phát từ Thiếu Lâm phái).