Chủ tịch Quốc hội: "Ở đâu được gắn bảng văn hoá thì ở đó phải thật sự văn hoá"

Nội dung này được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu khi thảo luận tại tổ về Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035, chiều 8/6.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, đây là Chương trình mục tiêu quốc gia thứ 4, thể hiện sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp phát triển văn hóa.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh quan điểm "văn hoá còn thì dân tộc còn, văn hóa là hồn cốt của đất nước". Như vậy, lĩnh vực văn hóa có ý nghĩa hết sức quan trọng.

Tránh ý tưởng nhiều nhưng làm "không đến nơi đến chốn"

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa có đối tượng, phạm vi rộng với nhiều nội dung khó, có nhiều cách tiếp cận khác nhau, vì vậy cơ quan chủ trì soạn thảo cần nghiên cứu 5 nguyên tắc để rà soát, thực hiện chương trình.

Trước hết, theo ông, Chương trình để thực hiện các nhiệm vụ, dự án quan trọng, cấp bách về phát triển văn hóa, không thay thế toàn bộ các nhiệm vụ thường xuyên của Nhà nước về phát triển văn hoá.

Bên cạnh đó cần phân định rõ các nội dung, nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước đầu tư phát triển văn hóa trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, chi thường xuyên và nội dung, nhiệm vụ chi, các nội dung cần tập trung đầu tư từ Chương trình.

"Các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của chương trình cần phải được xây dựng và có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, mênh mang, ý tưởng nhiều nhưng nguồn lực, khả năng của mình không đáp ứng và thực hiện không đến nơi đến chốn. Cần làm rõ các nội dung cần ưu tiên thực hiện trước nhằm tạo ra đột phá trong phát triển văn hoá", ông Trần Thanh Mẫn nói.

Khi xây dựng các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Chương trình, theo Chủ tịch Quốc hội cần phải xây dựng có trọng tâm, trọng điểm, làm rõ các nội dung cần ưu tiên thực hiện trước, nhằm tạo ra các đột phá trong phát triển văn hóa.

Chương trình cần có tính kế thừa nhưng không trùng lặp, chồng chéo với chương trình, đề án đã được phê duyệt và đang triển khai.

Mặt khác, theo ông, cần phân công rõ trách nhiệm của các cơ quan theo hướng tinh gọn về đầu mối, tăng cường phân cấp, phân quyền, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý và thuận lợi trong triển khai thực hiện.

"Vấn đề đầu tiên là tiền đâu?"

Cùng với đó, theo Chủ tịch Quốc hội, Chương trình phải nêu rõ cơ chế đầu tư các thiết chế văn hóa được đề cập đến trong Chương trình, Nhà nước đầu tư 100% hay hỗ trợ một phần, có huy động tư nhân tham gia hay không để có căn cứ triển khai Chương trình cũng như tính toán nguồn lực đầu tư của Chương trình.

"Vấn đề đầu tiên là tiền đâu?", Chủ tịch Quốc hội đặt câu hỏi.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu để quy định phù hợp, bảo đảm tính khả thi và nguồn lực thực hiện các chỉ tiêu về trung tâm văn hóa cho tất cả các cấp bởi thực tế ở một số địa phương sẽ gặp khó khăn, nhất là những vùng biên giới, hải đảo...

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, cần có giải pháp về cơ chế, tổ chức, bộ máy, con người, bảo đảm cho thiết chế văn hoá cơ sở hoạt động hiệu quả. Nội dung thành phần số 02 có đề cập, tuy nhiên, các nội dung chưa rõ tập trung đầu tư vào nội dung gì để nâng cao hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa cơ sở.

"Vấn đề này hết sức quan trọng. Các đồng chí đi những khu di tích lịch sử chẳng hạn, phần giới thiệu cũng đã làm rung động trái tim mọi người rồi. Như ở Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, tôi nghe anh chị em thuyết minh giới thiệu thấy rưng rưng nước mắt, xúc động vô cùng. Chúng ta cần chú ý cả những vấn đề này. Phải tổ chức bộ máy, con người, tập huấn cho cán bộ... để lan toả được những giá trị văn hoá tốt đẹp", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Lưu ý hai từ "bền vững", Chủ tịch Quốc hội cho rằng không thể làm phong trào ấp văn hoá, xã văn hoá, gia đình văn hoá nhưng có khi tìm hiểu thực tế lại chưa chắc có văn hoá.

"Khi công nhận một gia đình là văn hoá thì họ phải tiêu biểu về nếp sống, không có con em nghiện, trộm cắp. Một khi ở đâu được gắn bảng văn hoá thì ở đó phải thật sự văn hoá", ông Mẫn nhấn mạnh.