Chuyên gia, học giả quốc tế đánh giá gì về nhiệm kỳ kinh tế 5 năm qua của Việt Nam?

Chiều 12/11 tại Hà Nội, Báo điện tử Chính phủ đã tổ chức Toạ đàm “Kinh tế-xã hội Việt Nam 2021-2025: “Chống chịu và bứt phá”.

Toạ đàm khái quát lại những nét lớn, bao trùm, ấn tượng nhất về tình hình kinh tế - xã hội 5 năm qua, so với những năm trước và so với thế giới, khu vực, để thấy rõ hơn bức tranh toàn cảnh.

Tại Toạ đàm, bà Ramla Khalidi, Trưởng Đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể, bất chấp những thách thức toàn cầu phải đối mặt.

"Tôi cho rằng Việt Nam đã có thể biến một số cuộc khủng hoảng và thách thức thành cơ hội cho chính mình", bà nói.

Nổi bật trong các thành tựu là tăng trưởng kinh tế đạt hơn 7% trong giai đoạn này.

Một thành tựu khác mà UNDP đặc biệt ghi nhận là chỉ số Phát triển Con người (HDI) cao và đang tiếp tục được cải thiện.

Theo quan điểm của UNDP, điều ấn tượng hơn cả nằm ở sự lãnh đạo mạnh mẽ và tầm nhìn chiến lược, giúp Việt Nam triển khai hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế.

Ví dụ, Việt Nam đã có thể vượt qua nhiều thách thức, từ đại dịch đến rủi ro liên quan tới các cuộc khủng hoảng và thích ứng với khủng hoảng khí hậu — một vấn đề lớn mà đất nước đang đối mặt — để vươn lên với tinh thần kiên cường và sức mạnh.

“Tôi cho rằng, hiện nay chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới, tập trung vào đổi mới sáng tạo, chuyển đổi toàn diện theo hướng kinh tế tuần hoàn, xanh và bao trùm. Tôi rất hoan nghênh tầm nhìn phát triển bền vững của Việt Nam, và cho rằng chúng ta cần tiếp tục đặt yếu tố đó làm trọng tâm”, bà Ramla Khalidi nói.

Đánh giá cụ thể về các mục tiêu kinh tế 5 năm qua, ông Phan Đức Hiếu, Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cho rằng: Giai đoạn 2021-2025, kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài, trong đó có 2 khía cạnh.

Thứ nhất, năng lực nội tại của nền kinh tế đã cải thiện rất mạnh mẽ trong giai đoạn 2021-2025 so với giai đoạn trước đây.

Các số liệu đã cho thấy điều này. Một là, nếu năm 2025 đạt 8% theo tính toán của Chính phủ, tăng trưởng bình quân giai đoạn này sẽ là 6,3%, cao hơn giai đoạn trước đó mặc dù giai đoạn 2021-2025 là một giai đoạn rất khó khăn và thách thức so với nhiều năm trước.

Thứ hai, quy mô nền kinh tế tăng từ 364 tỷ USD lên khoảng 510 tỷ USD.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu và thặng dư thương mại cũng cải thiện rõ rệt so với các giai đoạn trước.

Dự trữ ngoại hối, xuất nhập khẩu hàng hóa..., một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô cơ bản được kiểm soát.

Chúng ta đã có nguồn lực hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, thực hiện ngoại giao vaccine để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân.

Ngay sau đó, chúng ta có một loạt chương trình phục hồi, phát triển kinh tế để vượt qua khó khăn.

Từ Singapore, GS.TS. Vũ Minh Khương, Giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu cho rằng: 5 năm nhiệm kỳ, Việt Nam đã trải qua một giai đoạn đặc biệt, thời kỳ năm 2020-2025 và những biến chuyển đã xảy ra trên mọi lĩnh vực mà không ai có thể lường trước được. Trong bối cảnh phức tạp, Việt Nam đã thể hiện sức mạnh và khả năng bứt phá mạnh mẽ.

“Khi tôi làm việc với nhiều ngành, địa phương và doanh nghiệp trong thời gian qua, tôi nhận thấy thành quả quan trọng nhất là việc thổi lên một luồng không khí mạnh mẽ, khẳng định rằng không thách thức nào dân tộc Việt Nam không thể vượt qua, không có khó khăn nào làm dân tộc chúng ta lùi bước và không có mục tiêu cao đẹp nào mà dân tộc Việt Nam không thể vươn tới được”, GS Khương nói.

Ông Khương nêu ba đặc điểm nổi bật của giai đoạn này, được khái quát bằng 3 chữ Q: Quả cảm, Quyết liệt và Quên mình.

"Ba phẩm chất quý báu này khiến tôi thực sự cảm kích và tự hào khi chia sẻ với bạn bè quốc tế rằng chúng ta có đội ngũ lãnh đạo quyết liệt, xứng tầm với sự phát triển của dân tộc trong giai đoạn này", ông nói.

Ở góc độ xã hội, TS. Bùi Sỹ Lợi, nguyên Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá và Xã hội của Quốc hội cho rằng: Nhiệm kỳ 2021-2025 là một nhiệm kỳ hết sức đặc biệt: Vừa chống chọi với đại dịch, quan trọng hơn là vẫn phục hồi và phát triển nền kinh tế. Điểm ngoạn mục nhất, là việc chúng ta đã vận dụng đúng quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Đó là phát triển kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội. Đây là một trong hai yếu tố có tính chất thúc đẩy lẫn nhau để phát triển.

Cũng theo bà Ramla Khalidi, hiện bảo hiểm y tế bao phủ tới 94% dân số Việt Nam. Tỉ lệ nhập học từ mầm non đến trung học đang trên đà tăng trưởng rất mạnh.

"Tôi tin rằng với những định hướng mới, xu hướng này sẽ tiếp tục được cải thiện. Cơ sở hạ tầng cũng đã được nâng cấp — từ y tế, giáo dục đến hạ tầng cộng đồng. Điều đó đã giúp ngay cả các cộng đồng ở vùng sâu vùng xa cũng được hưởng lợi từ những cơ hội kinh tế mở rộng, góp phần cải thiện đời sống và sinh kế của họ.

Tất cả những chỉ số xã hội này đều phản ánh rõ ràng tiến bộ của Việt Nam trong việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs). Chúng ta đang ở một thời điểm rất đặc biệt — khi Việt Nam đã tích lũy được nhiều thành công đáng kể, và giờ đây cần phải "chuyển số", tăng tốc để tiếp tục duy trì và nâng cao quỹ đạo phát triển đó", bà nói.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận những thách thức còn tồn tại. Một trong những thách thức là tập trung vào việc giải quyết bất bình đẳng — giữa khu vực nông thôn và thành thị, giữa các dân tộc thiểu số và người Kinh, giữa nam và nữ. Những chênh lệch này vẫn còn thể hiện trên một số chỉ số xã hội. Bên cạnh đó, còn có những khoảng cách cần được thu hẹp trong lĩnh vực số — mức độ sẵn sàng của các nhóm dân cư trong việc thích ứng và tiếp cận các công nghệ, công cụ mới, để họ có thể tham gia bình đẳng vào quá trình phát triển của "Việt Nam mới".

×