Mỹ, Trung Quốc mua lượng lớn chưa từng có, Việt Nam thu 10,42 tỷ USD nhờ một sản phẩm ngành nông nghiệp

Xuất khẩu gỗ sang Mỹ tăng 77,4% trong 7 tháng năm 2021

Theo báo cáo của Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NNPTNT), giá trị xuất khẩu lâm sản tháng 8/2021 ước đạt 949 triệu USD, lũy kế 8 tháng năm 2021 xuất khẩu lâm sản ước đạt 11,217 tỷ USD, tăng 43% so với cùng kỳ, trong đó, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 10,426 tỷ USD, tăng 42%; Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ quan trọng nhất của Việt Nam.

Các thị trường xuất khẩu gỗ và lâm sản chính của Việt Nam gồm Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, EU và Hàn Quốc, hiện chiếm trên 90% tổng giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản. Đáng ghi nhận là, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ 7 tháng năm 2021 đều tăng trưởng ở tất cả các thị trường.

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Mỹ 7 tháng năm 2021 tăng 77,4% so với cùng kỳ năm 2020, đạt 5,89 tỷ USD.

Kim ngạch xuất khẩu gỗ sang Trung Quốc cũng tăng 24,8%, đạt 923,5 triệu USD; EU tăng 34%; Hàn Quốc tăng 16,8%...

Triển vọng xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ từ nay tới cuối năm rất khả quan, bởi các thị trường xuất khẩu chính như Mỹ và các quốc gia EU đang bắt đầu trong quá trình phục hồi sau dịch Covid-19, vì vậy nhu cầu tiêu thụ đồ gỗ sẽ tăng cao đáp ứng cho nhu cầu xây dựng tăng mạnh tại các thị trường này.

 Tuy nhiên, tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến khó lường tại thị trường trong nước, khiến hoạt động sản xuất và xuất khẩu của các doanh nghiệp bị đình trệ, điều này sẽ làm cản trở đà tăng trưởng của ngành gỗ trong thời gian tới. 

 Bắt đầu từ tháng 7/2021, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ có dấu hiệu giảm ở hầu hết các thị trường.

2 kịch bản cho xuất khẩu gỗ

Dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4 đã và đang có tác động trực tiếp tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp ngành gỗ.

Các trung tâm chế biến gỗ lớn như Bình Dương, Đồng Nai, TP.Hồ Chí Minh, Bình Định với sự hiện diện  của đông đảo doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề do phải thực hiện giãn cách xã hội.

Đứt gãy chuỗi cung, suy giảm đơn hàng, cắt giảm lao động, thu hẹp hoặc đóng cửa nhà máy là những biện pháp ứng phó hiện đang được các doanh nghiệp áp dụng.

Nhiều doanh nghiệp cố gắng duy trì sản xuất ở mức 20-50% so với trước thời điểm giãn cách, nhằm đáp ứng phần nào yêu cầu của khách hàng và duy trì công việc cho người lao động.

Theo khảo sát của nhóm nghiên cứu của các Hiệp hội gỗ và Tổ chức Forest Trends với 265 doanh nghiệp ngành gỗ, có đến 142 doanh nghiệp buộc phải dừng sản xuất (tương đương 54%); 123 doanh nghiệp phải giảm công suất do áp lực "3 tại chỗ".

Số lượng các doanh nghiệp trực tiếp tham gia xuất khẩu cũng giảm. Cụ thể, nguồn số liệu Hải quan cho thấy số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu trong tháng 7/2021 là 2.006 doanh nghiệp, giảm từ con số 2.119 doanh nghiệp của tháng 6 cùng năm.

Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến kim ngạch xuất khẩu gỗ trong 15 ngày đầu tháng 8 chỉ đạt 373,8 triệu USD, tương đương 45,5% so với kim ngạch 15 ngày đầu tháng 7/2021. 

Từ thực tế này, nhóm nghiên cứu đưa ra 2 kịch bản đối với khâu xuất khẩu của các doanh nghiệp trong ngành từ nay cho tới hết các tháng cuối năm 2021. 

Kịch bản 1, kim ngạch xuất khẩu quý 3 tiếp tục đà giảm như hiện nay, tuy nhiên kim ngạch quý 4 bắt đầu hồi phục, nhưng mức hồi phục không thể tương đương với kim ngạch so với quý 1 và quý 2 trong cùng năm (trước thời điểm áp dụng giãn cách) mà chỉ đạt khoảng 70% so với kim ngạch trung bình của 2 quý này.

Nếu các giả định này là đúng, tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành năm 2021 sẽ đạt con số khoảng 13,55 tỷ USD.

Kịch bản 2, kim ngạch xuất khẩu trong các tháng cuối 2021 tiếp tục đà giảm như hiện nay, đà suy giảm kim ngạch xuất khẩu sẽ tiếp tục kéo dài cho tới hết quý 4. Nếu giả định này xảy ra, kim ngạch xuất khẩu của cả ngành năm 2021 sẽ đạt con số khoảng 12,69 tỷ USD.

Dựa trên các kịch bản giả định, theo nhóm nghiên cứu, điều quan trọng hiện nay đối với các doanh nghiệp trong ngành là áp dụng các biện pháp kiểm soát rủi ro chặt chẽ nhằm cố gắng duy trì các hoạt động sản xuất kinh doanh, giữ chân khách hàng, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tránh đứt gãy hoàn toàn các đơn hàng, gây rủi ro về thị trường đầu ra sản phẩm trong tương lai.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần chuẩn bị tâm thế, sẵn sàng cho việc quay trở lại sản xuất kinh doanh với cường độ và hiệu quả cao khi bệnh dịch được kiểm soát.