Doanh nghiệp gỗ có thể đối diện nguy cơ phá sản khi vướng vào các vụ kiện phòng vệ

Đây là khẳng định của ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam tại Toạ đàm "Phòng vệ thương mại đối với ngành gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam" được Báo điện tử Dân Việt tổ chức mới đây.

Theo ông Ngô Sỹ Hoài, trong hơn 10 năm qua ngành công nghiệp gỗ tăng trưởng ấn tượng, bứt phá. Khi tăng trưởng mạnh, các thị trường lớn thường áp dụng biện pháp PVTM. Trong khi đó, các DN của chúng ta hầu hết là các DN có quy mô vừa nhỏ, sức chống chịu có hạn.

Đại diện Hiệp hội Gỗ cho rằng, thực tiễn, ngành công nghiệp gỗ đã và đang đương đầu đối đầu với vụ kiện chống bán phá giá. Riêng với Hoa Kỳ, chúng ta đang bị điều tra và có thể cuối tháng 12 năm nay DOC sẽ ra phán quyết cuối với gỗ dán cứng, và đang điều tra thêm về tủ bếp,… 

"Các biện pháp PVTM rất nặng nề, khiến một số DN có thể có nguy cơ bị vỡ nợ do sử dụng vay vốn NH sản xuất, đầu tư, DN gỗ đối diện nguy cơ phá sản", ông Hoài nói.

Theo ông này, trong bối cảnh đó, chúng ta cần làm gì? Chúng ta tăng cường cảnh báo kịp thời tới DN, tăng cường các khóa đào tạo cho DN các kĩ năng PVTM, làm phản biện trả lời bản hỏi, lưu giữ hồ sơ,… 

"Với DN không có cách gì khác, cần trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng tự vệ và lưu ý đến yêu cầu luật pháp, các quy định của các quốc gia là thị trường nhập khẩu gỗ của VN, tăng cường trách nhiệm giải trình", ông Hoài nói.

Vị đại diện Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, thực tế, doanh nghiệp Việt Nam không bao giờ tránh khỏi những rắc rối về PVTM. Chúng ta không chấp nhận rủi ro để kinh doanh thì sẽ không thể lớn lên được. Do đó, chúng ta cần tăng cường hiểu biết, nâng cao quản trị doanh nghiệp khi vươn ra biển lớn.

Trong 11 tháng năm 2022, ngành gỗ Việt Nam chi hơn 2,8 tỷ USD để nhập khẩu gỗ từ các nước, trong đó gỗ Trung Quốc chiếm là hơn 850 triệu USD, chiếm 1/3 kim ngạch mặt hàng này.

Lượng nhập khẩu gỗ từ các nước khác như Campuchia, Lào, Indonesia về Việt Nam ít ỏi khi kim ngạch chỉ đạt từ 100 đến 200 triệu USD.

Về xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ, 2022 tiếp tục là năm bùng nổ xuất khẩu mặt hàng này khi kim ngạch 11 tháng qua ghi nhận kỉ lục hơn 14,68 tỷ USD, trong đó các sản phẩm thành đạt 10,1 tỷ USD, chiếm gần 70% kim ngạch.

Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm này tăng hơn 1,3 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2021 và thị trường lớn nhất của Việt Nam là Hoa Kỳ với 7,9 tỷ USD, chiếm khoảng 54% tổng kim ngạch. Các thị trường khác như Trung Quốc đạt 2 tỷ USD, Nhật là 1,7 tỷ USD, các nước như Anh, Đức, Pháp trong EU chỉ nhập trung bình từ 100-200 triệu USD mặt hàng gỗ và các sản phẩm gỗ của Việt Nam.

Tuy nhiên, gần 1/2 giá trị kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam nằm trong tay doanh nghiệp FDI. Cụ thể, hết tháng 11, các doanh nghiệp FDI chiếm 6,8 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ, chiếm gần 50% so với tổng kim ngạch.

Trong đó, mặt hàng sản phẩm gỗ thành phẩm xuất khẩu đạt hơn 6,2 tỷ USD, trên 60% kim ngạch.

Các dữ liệu trên cho thấy xuất khẩu gỗ Việt vẫn tập trung lớn vào thị trường Mỹ, đáng nói là doanh nghiệp FDI vẫn là khu vực có giá trị xuất khẩu cao, tận dụng tốt lợi thế Việt Nam ký kết các FDI rộng mở, trong khi khu vực trong nước chỉ được chia khoảng 50% kim ngạch.