Bình luận
0
Đào Nguyên Phổ là một danh sĩ đa tài, đa năng, sáng láng khoa danh, có cuộc đời kỳ diệu, chí khí khác thường. Là một thần đồng tắm mình trong Nho giáo, khi mới ở tuổi 17, chàng trai họ Đào làng Thượng Phán này đã thi đậu cử nhân, được coi là một trong những trường hợp hy hữu trong lịch sử khoa cử Nho học thời phong kiến của nước nhà.
Thi đỗ khi chưa đủ tuổi bổ quan, vị cử nhân trẻ này đã đi dạy học ở Duyên Hà (Thái Bình), Phù Cừ (Hưng Yên), ít lâu sau được bổ nhiệm làm Giáo thụ ở Tam Nông (Phú Thọ), rồi tri huyện Võ Giàng (Bắc Ninh).
Vì để xảy ra vụ mất trộm tiền thuế ở huyện đường nên vị tri huyện trẻ họ Đào đã bị bãi chức. Về vụ mất trộm tiền thuế này đến nay vẫn là một nghi án. Từng có luồng ý kiến đã cho là Đào Nguyên Phổ dựng lên vụ mất trộm tiền thuế để lấy tiền ủng hộ các phong trào Cần Vương chống Pháp.
Rời chốn quan trường, ông đã đi giao du với nhiều danh sĩ ở Bắc Kỳ, sau tìm vào Huế học ở Quốc Tử Giám và thi đỗ Đình nguyên Hoàng Giáp (đỗ đầu khoa), được sung chức Hàn lâm thừa chỉ và được tuyển chọn vào lớp học tiếng Pháp tại Pháp tự quốc gia học đường, một lớp học dành riêng cho các vương tôn, công tử trong Hoàng gia và một số ít vị đại khoa trẻ.
![Dòng họ Đào quê Thái Bình có 2 cha con đều là nhà báo nổi tiếng, ví như "hổ phụ sinh hổ tử" - Ảnh 2.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2022/7/24/hophusinhhotutronglichsubaochivietnam09102020062022-1658678909390-16586789097671223701019.jpg "Dòng họ Đào quê Thái Bình có 2 cha con đều là nhà báo nổi tiếng, ví như "hổ phụ sinh hổ tử" - Ảnh 2.")
Từ đường họ Đào ngành 3 tại thôn Thượng Phán, xã Quỳnh Hoàng (huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình). Ảnh tư liệu
Với bản tính phóng khoáng, giàu sở thích hoạt động văn chương, đặc biệt là hoài bão muốn canh tân đất nước đã dẫn đến việc Đào Nguyên Phổ từ quan để ra Hà Nội sau hơn một năm bị bó thân ở triều đình Huế.
Đây là quãng thời gian để Đào Nguyên Phổ lại có dịp kết bạn tâm giao với những yếu nhân yêu nước ở Bắc Kỳ, nuôi chí hướng thực thi chí lớn của mình.
Năm 1903, ông bắt đầu thực thi hoài bão làm báo, viết văn bằng việc cộng tác với một người Pháp để đứng ra làm chủ bút tờ Đại Nam đồng văn nhật báo, tờ báo đầu tiên bằng chữ Hán xuất hiện ở Hà Nội, dưới sự chi phối của Nha Kinh lược sứ Bắc Kỳ.
Năm 1905, khi vẫn làm chủ bút tờ Đại Nam đồng văn nhật báo, Đào Nguyên Phổ lại kết hợp với một người Pháp khác lập tờ Đại Việt tân báo. Đây là tờ báo tư nhân đầu tiên ở Hà Nội có trụ sở đặt tại 90 Hàng Mã, đồng thời cũng là tờ báo đầu tiên ở Hà Nội có cả phần chữ Hán và phần chữ Quốc ngữ với số lượng bạn đọc khá lớn.
Năm 1907, tờ Đại Nam đồng văn nhật báo đổi tên là Đăng cổ tùng báo, phần chữ Hán của tờ báo này do Đào Nguyên Phổ làm chủ bút, phần chữ Quốc ngữ do Nguyễn Văn Vĩnh làm chủ bút. Xem thế đủ biết, Đào Nguyên Phổ là một con người hành động giàu chí hướng canh tân và là một trong những người có công khai móng đắp nền cho sự ra đời báo chí ở Việt Nam.
Năm 1907, Đào Nguyên Phổ tham gia sáng lập Trường Đông Kinh nghĩa thục, dạy học theo lối mới, không lấy tiền, thu hút cả học sinh tiểu học, trung học và đại học. Ông đã viết nhiều cuốn sách giáo khoa với tư tưởng tiến bộ và trực tiếp giảng dạy, được sử sách ghi nhận là một sáng lập viên hàng đầu và đã có những đóng góp quan trọng vào các hoạt động của Đông Kinh nghĩa thục.
Cuối năm 1907, Đông Kinh nghĩa thục bị đóng cửa, nhân có vụ đầu độc lính Pháp ở Hà Nội bị lộ, các yếu nhân của phong trào bị truy lùng gắt gao. Đào Nguyên Phổ lẩn tránh trong nhà một người bạn ở phố Hàng Than.
Mấy tháng sau đó, biết khó thoát thân và không muốn gây hệ lụy cho bạn, ông đã tuẫn tiết tại nhà bạn vào ngày 22/6/1908. Bạn bè và gia đình đã bí mật đưa thi hài ông về quê an táng.
Sự nghiệp để đời của Đào Nguyên Phổ khá đồ sộ với những trước tác về lịch sử, văn chương, báo chí và giáo dục. Nhiều nguồn sử liệu đã khẳng định ông là nhà chí sĩ kiên trung, nhà báo tiên phong, nhà giáo dục mang tư tưởng canh tân.
Nếu như lịch sử báo chí của Việt Nam ghi nhận Đào Nguyên Phổ thuộc thế hệ khơi nguồn dẫn mạch, xây móng đắp nền thì con trai ông là Đào Trinh Nhất lại được đánh giá là thế hệ nhà báo chuyên nghiệp đầu tiên của Việt Nam, đồng thời cũng là người đi tiên phong ra số báo xuân đầu tiên trong lịch sử báo chí nước nhà.
Năm 1907, Đào Trinh Nhất mới 7 tuổi đã được cha đưa vào thụ giáo tại Trường Đông Kinh nghĩa thục. Khi trường bị đóng cửa và cha tuẫn tiết, Đào Trinh Nhất được gia đình cho theo học chữ Hán 10 năm tại Hà Đông. Đến năm 18 tuổi được vào học tại Quốc Tử Giám ở Huế. Nối chí cha, chàng thanh niên họ Đào này không mơ tưởng đến chuyện học để làm quan mà đã dấn thân vào nghề báo, nghiệp văn.
Năm 20 tuổi, Đào Trinh Nhất nhận lời làm cộng tác viên, chuyên viết xã luận cho tờ Thực nghiệp dân báo, hai năm sau nhận làm biên tập viên tờ Hữu Thanh, khi mới ra đời tờ báo này do Tản Đà làm chủ bút. Liền sau đó, Đào Trinh Nhất được mời phụ trách chính Đông Pháp thời báo (phụ trương tiếng Việt của tờ France - Indochine).
Một bước ngoặt lớn trong cuộc đời giúp Đào Trinh Nhất trọn đời theo nghề báo là vào đầu năm 1926, ông được tuyển chọn sang theo học tại Khoa Báo chí của Trường Đại học Sorbonne (Pháp) và là người Việt Nam đầu tiên có bằng đại học báo chí. Những năm học tại trường này, ông thường tham gia viết báo Việt Nam hồn.
Khi trở về nước, Đào Trinh Nhất đã sớm trở thành một nhà báo có danh tiếng, được nhiều tờ báo trong nước mời cộng tác. Thời gian đầu, ông viết nhiều cho báo Công luận và báo Thần chung. Năm 1929, ông được mời làm chủ bút tờ Phụ nữ tân văn, sang năm sau kiêm luôn chủ bút tờ Đuốc nhà Nam và mở ra kỷ nguyên mới về báo xuân từ năm 1934.
Năm 1936, Đào Trinh Nhất sáng lập tờ báo Mai. Do có nhiều bài viết ca ngợi các chí sĩ yêu nước như Phan Đình Phùng, Phan Bội Châu, ca ngợi Đông Kinh nghĩa thục và các tấm gương yêu nước nên vào giữa năm 1939, nhà cầm quyền đã ra lệnh khẩn cấp trục xuất Đào Trinh Nhất khỏi Nam Kỳ và bị giải về Hà Nội.
Trong khoảng 10 năm ở Hà Nội, ngoài việc làm chủ bút cho các báo: Trung Bắc chủ nhật, Ngày mới, Cải tạo... ông còn có nhiều bài viết sắc sảo cho nhiều tờ báo đương thời như Nước Nam, Việt thanh, Tri tân, Tiểu thuyết thứ bảy...
Năm 1949, Đào Trinh Nhất trở lại Sài Gòn, được mời làm tham vụ báo chí trong nội các của chính quyền Nguyễn Phan Long và tiếp tục viết nhiều cho các báo Ánh sáng, Sài Gòn mới, Dân thanh... rồi đột ngột qua đời vào ngày 23/2/1951 trong khi đang dịch dở dang cuốn Liêu trai chí dị.
So với người cha của mình thì sự nghiệp trước tác trong nghề báo, nghiệp văn, dịch thuật của Đào Trinh Nhất có phần đồ sộ hơn. Sức viết, sức làm việc của ông thật khôn lường. Nét tương đồng giữa hai cha con họ Đào làng Thượng Phán là dốc chí, dốc tâm, dốc sức viết báo, viết văn, viết sử và dịch thuật cốt là nhằm thức tỉnh tinh thần dân tộc, cổ súy lòng yêu nước.
Dưới sự kiểm soát gắt gao của nhà cầm quyền, nhiều tác phẩm của hai cha con ông đã phải lựa cách viết khôn khéo để tùy theo từng thời điểm có thể công bố được. Tư tưởng tiến bộ và trước tác của cha con “hổ phụ, hổ tử” Đào Nguyên Phổ - Đào Trinh Nhất không chỉ mang giá trị vô cùng quý giá cho làng báo, làng văn Việt Nam mà còn là những di sản trường tồn cùng đất nước
Ngôi từ đường họ Đào ở làng Thượng Phán đã được xếp hạng là di tích lịch sử - văn hóa. Trong khuôn viên của ngôi từ đường này đã trưng bày khá nhiều tư liệu quý hiếm về “hổ phụ, hổ tử” nhà báo họ Đào. Đặc biệt là một thư viện tư nhân mang tên Đào Nguyên Phổ do nhà giáo Đào Văn Mẫn hậu duệ của ông khởi xướng đến nay đã có tới hàng ngàn đầu sách đủ loại có sức cuốn hút các đối tượng bạn đọc gần xa.
"Trên thực tế, hai quốc gia đã thành công trong việc triển khai các dự án thủy sản tại Venezuela. Đã có nhiều chuyên gia, kỹ thuật viên, công nhân từ Việt Nam sang Venezuela thực hiện các dự án nông nghiệp và thủy sản", Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp nói với Đại sứ Venezuela tại Việt Nam Juan Carlos Fernandes Juáre, ngày 13/5/2025 tại Hà Nội.
Từ thực tế tài xế đi nhầm tới 40km do biển chỉ dẫn trên cao tốc không rõ ràng, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Gia Lai) đã nêu lên những bất cập trong quy chuẩn giao thông hiện hành.
Chia sẻ
Nhóm cổ phiếu bất động sản bùng nổ trong phiên 17/11 khi NVL tăng trần và bộ ba VIC - VHM - VRE dẫn dắt thị trường, góp phần đẩy VN-Index vượt mốc 1.650 điểm đầy thuyết phục.
Chia sẻ
Không chỉ là vùng đất cội nguồn của dân tộc với những giá trị văn hóa tâm linh đặc sắc, Phú Thọ đang dần khẳng định vị thế điểm đến hấp dẫn cho xu hướng “du lịch thể thao” – nơi du khách có thể vừa trải nghiệm văn hóa, vừa hòa mình vào không khí sôi động của các sự kiện thể thao tầm cỡ.
Chia sẻ
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine và Hy Lạp đã ký thỏa thuận nhập khẩu khí đốt ngay lập tức và khi tự nhiên hóa lỏng của Mỹ sang Ukraine về dài hạn, đảm bảo để Ukraine có đủ khí đốt trong mùa đông khắc nghiệt.
Chia sẻ
Lễ hội Mùa đông và hội thi ẩm thực Bếp Mường 2025 thu hút khoảng 200 nghệ nhân dân gian, các đội thi cùng đông đảo người dân và du khách đến với tỉnh Lào Cai trong những ngày này.
Chia sẻ
Chia sẻ sau trận thắng SLNA ở vòng 1/8 Cúp Quốc gia, HLV Lê Đức Tuấn xác nhận việc Quế Ngọc Hải sẽ gia nhập đội bóng sông Hàn và khẳng định đây là một bản hợp đồng có ý nghĩa quan trọng với CLB ở thời điểm hiện tại.
Chia sẻ
Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm 2025 tổ chức ở 4 địa phương với gần 1.000 diễn viên tham gia, sân khấu TP.HCM sôi động với chuỗi 6 vở diễn đặc sắc.
Chia sẻ
Theo Nghị định 288, từ ngày 5/11/2025, mọi máy bay không người lái (UAV) phải được đăng ký trước khi đưa vào sử dụng. Các chuyên gia cho rằng, đây là điều rất cần thiết để những doanh nghiệp trong lĩnh vực này phát triển.
Chia sẻ
Vụ sạt lở kinh hoàng trong đêm ở đèo Khánh Lê (đoạn qua xã Nam Khánh Vĩnh, Khánh Hòa) khiến lượng lớn đất đá đổ vào một xe khách, làm 6 người tử vong và nhiều người phải nhập viện cấp cứu.
Chia sẻ
Vết nứt kéo dài hàng chục mét kèm theo một vị trí sạt lở nghiêm trọng trên đèo Prenn nên cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng đã tiến hành cấm các phương tiện lưu thông trên đèo.
Chia sẻ
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu, Thanh tra phải luôn là tai mắt của trên, là niềm tin của dưới, là tấm gương phản chiếu sự liêm chính và công bằng của Nhà nước, là chỗ dựa vững chắc của Nhân dân đối với Đảng và chế độ.
Chia sẻ
Nghi có mâu thuẫn trên facebook về việc chạy shipper, anh P cho rằng anh L chạy nhiều đơn hàng hơn nên xảy ra ẩu đả, cảnh sát vào cuộc đưa nhiều người về trụ sở.
Chia sẻ
Giữa mùa lũ dữ ở Hà Tĩnh, hình ảnh anh Đậu Văn Mân (SN 1992, quê xã Mai Phụ) lặng lẽ chèo thuyền cứu người đã trở thành điểm sáng giữa biển nước. Suốt nhiều năm, anh sáng lập và duy trì đội cứu hộ 0 đồng SOS Mân Côi, hết mình dấn thân không vụ lợi. Tấm lòng nhân ái của anh đã mang đến niềm tin và sự ấm áp cho bà con vùng tâm lũ.
Chia sẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng Đảng Cộng hòa đang xây dựng dự luật áp đặt trừng phạt đối với bất kỳ quốc gia nào làm ăn với Nga.
Chia sẻ
Ẩn sau vẻ tráng lệ của “khách sạn 100 phòng”, H.H. Holmes – gã dược sĩ đã dựng nên một mê cung chết chóc khiến cả nước Mỹ rùng mình. Với những phòng tra tấn bí mật, Holmes biến nơi đây thành cỗ máy giết người hoàn hảo, nơi hàng chục, thậm chí hàng trăm nạn nhân biến mất không dấu vết.
Chia sẻ
Theo kế hoạch đến ngày 31/12/2025, dự án trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam sẽ phải hoàn thành. Đến nay, nhiều trạm dừng nghỉ vẫn đang bị chậm tiến độ có nguy cơ “trễ hẹn”.
Chia sẻ
Dù ngày tiếp nhận hồ sơ chính thức là 17/11, nhưng từ chiều hôm trước, hàng trăm người dân đã có mặt tại dự án CT3 Kim Chung, xếp hàng dài chờ nộp hồ sơ mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Chia sẻ
Thôn Nà Tông, xã Thượng Lâm, tỉnh Tuyên Quang (địa phận huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang trước đây) những ngày tháng 11 trời se lạnh, ẩn hiện dưới những đám mây vờn quanh 99 ngọn núi mang hình dáng cánh chim Phượng Hoàng...
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay 17/11, vàng SJC và nhẫn đồng loạt giảm mạnh sau khi "bất động" ngày hôm qua. Nhu cầu mua vàng vẫn lớn khiến cửa hàng vừa mở bán đã hết.
Chia sẻ
Sáng 17/11, rốn lũ Đại Lộc ven sông Vu Gia, TP Đà Nẵng ngập trong nước lũ sau trận mưa lớn làm nhiều nhà dân bị ngập rất sâu, có nơi ngập 1,5m.
Chia sẻ
Trong trận giao hữu giữa Ninh Bình FC và Hồng Lĩnh Hà Tĩnh mới đây, “Mbappe Việt Nam” Nguyễn Lê Phát đã được bố trí ra sân ở đội hình xuất phát và lập tức có bàn thắng đầu tiên cho đội bóng cố đô Hoa Lư.
Chia sẻ
Ban Bí thư điều động, chỉ định ông Trần Trí Quang - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long nhiệm kỳ 2025-2030. Đồng thời, giới thiệu ông Trần Trí Quang để HĐND tỉnh bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long.
Chia sẻ
Càng gần tới thời khắc sân bay Long Thành về đích, bức tranh hạ tầng Nam Bộ càng trở nên rõ nét: một “trục phát triển vàng” nối trung tâm TP.HCM – Long Thành – Vũng Tàu đang hình thành, mở ra thời kỳ tăng trưởng đột phá chưa từng có cho vùng kinh tế năng động bậc nhất cả nước.
Chia sẻ
Đại tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, sáng 17/11 đã dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc tại khu phố Phú Nhơn, phường Long An, tỉnh Tây Ninh. Ông biểu dương địa phương là "điểm sáng" trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa.
Chia sẻ
Nổi bật trong nhóm SUV cỡ lớn, VinFast VF 9 ghi điểm bởi những công nghệ lái hiện đại, vận hành mạnh mẽ đi kèm sự sang trọng, êm ái. Bên cạnh đó, sự tiện lợi của hệ sinh thái trạm sạc cũng là một điểm cộng khi nhắc đến mẫu xe này.
Chia sẻ
Đồn Biên phòng Ga Ry (Bộ đội Biên phòng thành phố Đà Nẵng) đã nhận đỡ đầu nuôi hai con của vợ chồng anh Zơ Râm Nhô (SN 1997) và chị Briú Thị Tép (SN 1998) - nạn nhân bị mất tích trong vụ sạt lở núi tại khe suối A Zắt, thôn Pứt, xã Hùng Sơn.
Chia sẻ
Trong khi lực lượng trực gác ăn cơm trưa, tài xế tự ý mở gác chắn lái xe tải băng qua cầu tràn rồi bị nước lũ cuốn trôi.
Chia sẻ
Liên minh châu Âu (EU) không muốn tịch thu các tài sản Nga bị phong tỏa để duy trì quan hệ với Moscow, báo The Conversation nhận định.
Chia sẻ
Ngày hội việc làm lần đầu tiên do Vietnam Airlines tổ chức đã diễn ra thành công rực rỡ, thu hút sự tham gia của hơn 1.600 sinh viên và người trẻ yêu thích lĩnh vực hàng không.
Chia sẻ
Không cần máy quẹt thẻ cồng kềnh, không lo ví điện tử phức tạp, cũng chẳng phải ngồi canh biến động chuyển khoản suốt ngày. Giờ đây, tất cả những gì chủ shop cần để vận hành một cửa hàng hiện đại – từ online đến offline – gói gọn trong App TPBank.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Thanh 
