Giảm nghèo Thái Nguyên: Khi "cần câu" và "cách câu" trao đúng người, đúng mô hình

Võ Nhai: "Cần câu" trao tay, khơi dậy ý chí tự lực

Huyện Võ Nhai, với hơn 70% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số và nhiều xã thuộc diện đặc biệt khó khăn. Địa phương này đã sớm xác định giảm nghèo không chỉ là nhiệm vụ kinh tế mà còn là trách nhiệm xã hội, là yếu tố then chốt để đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Ngay từ những năm đầu của giai đoạn, huyện đã chủ động kiện toàn bộ máy chỉ đạo, ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết và triển khai đồng bộ các chương trình, dự án giảm nghèo.

Một trong những cách làm sáng tạo và hiệu quả tại Võ Nhai là việc trao "cần câu" thay vì chỉ "con cá" cho người dân. Huyện tập trung vào việc hỗ trợ người dân phát triển các mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện địa phương, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường vươn lên thoát nghèo.

Dự án 2 "Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo" đã được huyện triển khai sâu rộng, hỗ trợ người dân về vốn, kỹ thuật để phát triển các mô hình chăn nuôi (trâu, bò sinh sản, lợn, gà), trồng trọt (lúa, ngô, rau màu) và các hoạt động dịch vụ nhỏ. Điểm đặc biệt là huyện khuyến khích và tạo điều kiện để người dân tham gia các tổ hợp tác, hợp tác xã, từng bước xây dựng các chuỗi giá trị sản phẩm, từ sản xuất đến tiêu thụ, giúp tăng thu nhập một cách bền vững.

Bên cạnh đó, huyện cũng đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao năng lực cho người dân thông qua các lớp tập huấn về kỹ năng sản xuất, quản lý kinh tế hộ gia đình, tiếp cận thị trường. Nhờ đó, người dân không chỉ nhận được sự hỗ trợ ban đầu mà còn được trang bị kiến thức để tự phát triển kinh tế một cách lâu dài.

Sự sáng tạo trong cách làm của Võ Nhai còn thể hiện ở việc huy động tối đa các nguồn lực xã hội hóa. Quỹ "Vì người nghèo" của huyện đã trở thành một kênh quan trọng để tiếp nhận sự ủng hộ từ các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân. Nguồn quỹ này không chỉ được sử dụng để hỗ trợ xây dựng nhà ở, tặng quà cho người nghèo mà còn được đầu tư vào các hoạt động hỗ trợ sinh kế, tạo điều kiện cho người dân có thêm cơ hội phát triển kinh tế.

Gia đình bà Phạm Thị Hồng (xóm Khuôn Vạc, xã La Hiên, huyện Võ Nhai) là một trong những hộ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, nhà ở cũ được làm từ lâu chật hẹp, xuống cấp không đảm bảo an toàn. Mới đây, từ nguồn vốn Quỹ vì người nghèo, gia đình bà Hồng đã xây dựng được ngôi nhà mới có tổng diện tích hơn 100m2 với kinh phí hơn 200 triệu đồng, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng trong quý I/2025.

Theo báo cáo tổng kết thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 của huyện Võ Nhai cho thấy những con số ấn tượng: Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hàng năm đạt trên 2%, vượt chỉ tiêu đề ra. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số đã có những chuyển biến tích cực.

Ông Dương Văn Toản - Phó Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai nhấn mạnh, địa phương xác định, giảm nghèo không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước mà còn là sự chung tay của cả cộng đồng. Việc huy động được sức mạnh tổng hợp từ các nguồn lực xã hội đã giúp huyện đạt được những kết quả tích cực trong công tác giảm nghèo trong giai đoạn vừa qua. Trong năm 2025, huyện đặt mục tiêu giảm 3% trở lên tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn toàn huyện.

Phú Lương: "Chìa khóa" trao tay, mở cánh cửa hội nhập

Huyện Phú Lương, với địa hình đa dạng và tiềm năng phát triển nông nghiệp phong phú, đã lựa chọn hướng đi tập trung vào việc hỗ trợ người dân phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm. "Chìa khóa" mà Phú Lương trao cho người dân chính là kiến thức khoa học kỹ thuật, sự hỗ trợ về giống, vốn và đặc biệt là cầu nối với thị trường tiêu thụ.

Dự án 3 "Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng" đã được triển khai một cách bài bản, tập trung vào các lĩnh vực có tiềm năng và lợi thế của địa phương như trồng chè, rau màu, chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hướng an toàn, VietGAP. Huyện đã xây dựng và phê duyệt hàng chục dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng, tạo điều kiện cho người dân liên kết lại với nhau, chia sẻ kinh nghiệm và cùng nhau phát triển.

Anh Ma Đình Thông (xóm Bo Chè, xã Hợp Thành) chia sẻ: “Năm 2023 gia đình tôi thuộc diện hộ nghèo với 3 nhân khẩu, kinh tế của gia đình chủ yếu phụ thuộc vào ruộng lúa và đồi rừng. Từ khi được hỗ trợ con trâu gia đình tôi đã có thêm nguồn thu nhập ổn định, từng bước vươn lên thoát nghèo”.

Một điểm sáng trong cách làm của Phú Lương là sự chú trọng đến việc xây dựng các mô hình sản xuất gắn với du lịch cộng đồng. Với tiềm năng về cảnh quan thiên nhiên và bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số, huyện đã khuyến khích người dân phát triển các homestay, các sản phẩm du lịch địa phương, tạo thêm nguồn thu nhập từ hoạt động du lịch.

Điển hình như HTX Trà an toàn Phú Đô là một trong những đơn vị tận dụng được những lợi thế sẵn có của địa phương như sản xuất chè gắn với phát triển mô hình du lịch sinh thái trải nghiệm hiệu quả, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều lao động tại địa phương, trong đó chủ yếu là bà con đồng bào dân tộc thiểu số.

Bên cạnh đó, Phú Lương cũng không ngừng nỗ lực trong việc cải thiện đời sống tinh thần và nâng cao nhận thức cho người dân. Dự án 6 "Truyền thông và giảm nghèo về thông tin" đã được triển khai hiệu quả, cung cấp thông tin thiết yếu về chính sách, pháp luật, kiến thức khoa học kỹ thuật, mô hình sản xuất hiệu quả cho người dân, đặc biệt là ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng có tỷ lệ hộ nghèo cao.

Thông qua các chương trình phát thanh, truyền hình, báo chí và các hoạt động tuyên truyền trực tiếp tại cộng đồng, người dân đã được tiếp cận với những thông tin hữu ích, giúp họ thay đổi tư duy, mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và chủ động hơn trong việc vươn lên thoát nghèo.

Báo cáo đánh giá giữa kỳ của huyện Phú Lương cũng cho thấy những kết quả tích cực trong công tác giảm nghèo. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hàng năm đạt trên 1%, đời sống của người dân từng bước được cải thiện. Đặc biệt, huyện đã có những giải pháp cụ thể để hỗ trợ các hộ nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sinh hoạt và vệ sinh.

Trong giai đoạn tới, Thái Nguyên xác định tiếp tục đẩy mạnh công tác giảm nghèo đa chiều theo hướng bền vững, tập trung vào việc giải quyết các chiều thiếu hụt của người nghèo một cách toàn diện. Việc nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo từ Võ Nhai và Phú Lương sẽ tiếp tục được chú trọng, cùng với việc nghiên cứu, áp dụng các giải pháp mới, phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

×