Giảm thuế nhiên liệu bay, hành khách có được hưởng lợi giá vé?

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến của các Bộ, ngành liên quan về dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) về mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay và dự kiến giảm 30% thuế bảo vệ môi trường đối với loại nhiên liệu này.

Việc giảm thuế bảo vệ môi trường này mở ra cơ hội góp phần thúc đẩy phát triển ngành hàng không đang trong giai đoạn khó khăn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Thời điểm dịch Covid-19 bùng phát đã làm cho ngành hàng không lao đao sụt giảm doanh số kinh doanh, đặc biệt, việc cách ly xã hội theo chỉ thị của Thủ tướng cũng làm cho 90% máy bay của các hãng phải "đắp chiếu" để phòng chống dịch Covid-19 lây lan.

Nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không bị tác động rất lớn của đại dịch Covid-19, Bộ Tài chính đã nghiên cứu xây dựng dự án Nghị quyết về mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay (sau đây gọi chung là dự án Nghị quyết) theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Dự án này cũng đã được Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ, trình UBTVQH xem xét, quyết định việc quy định mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay bằng 70% mức thuế quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26/9/2018 đến hết ngày 31/12/2020; Nghị quyết này sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký và được áp dụng đến hết ngày 31/12/2020.

Kể từ ngày 01/01/2021, mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay tiếp tục áp dụng theo quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26 tháng 9 năm 2018 về biểu thuế bảo vệ môi trường. Để Nghị quyết sớm được trình vào UBTVQH, Bộ Tài chính đề nghị các Bộ, ngành, địa phương và các đơn vị liên quan nghiên cứu có ý kiến tham gia gửi về Bộ Tài chính trước ngày 10/6/2020.

Được biết, thuế BVMT là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường nên chi phí thuế BVMT sẽ được chuyển vào giá thành sản phẩm, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế BVMT và người tiêu dùng là người cuối cùng chịu thuế BVMT. Đối với ngành hàng không, thuế BVMT có vai trò rất lớn trong quá trình vận hành, khai thác các chuyến bay, việc giảm thuế này, đồng nghĩa với việc chi phí khai thác chuyến bay được giảm.

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, dịch Covid-19 đã được kiểm soát ở Việt Nam, nhưng tình hình dịch tại nhiều quốc gia trên thế giới vẫn còn diễn biến phức tạp, lệnh đóng cửa biên giới và hạn chế nhập cảnh tại các quốc gia nhiều khả năng vẫn tiếp tục kéo dài trong thời gian tới.

Hiện nay, Việt Nam cũng chỉ cho phép nhập cảnh đối với người nước ngoài là các chuyên gia, nhà ngoại giao, chưa cho phép nhập cảnh đối với khách du lịch. Số lượng hành khách trong nước cũng như quốc tế sử dụng phương tiện vận tải hàng không là không nhiều. Trong khi, các hãng hàng không vẫn phải duy trì các chi phí như hệ thống, duy trì đội bay...

Nhằm hỗ trợ các hãng hàng không vực dậy thị phần, việc điều chỉnh giảm thuế BVMT đối với nhiên liệu bay sẽ góp phần trực tiếp hỗ trợ doanh nghiệp hàng không giảm bớt khó khăn, có thể góp phần để doanh nghiệp giảm giá các dịch vụ hàng không, từ đó góp phần khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ đi lại bằng đường hàng không.

Đồng thời, góp phần tăng số lượng khách, tăng doanh thu, bù đắp chi phí, tổn thất do dịch bệnh cho ngành hàng không; góp phần gián tiếp khuyến khích phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn khác như thương mại, du lịch, dịch vụ.

Ngoài ra, việc giảm thuế BVMT sẽ góp phần giảm chi phí bay, gián tiếp tạo nguồn tài chính cho doanh nghiệp vận hành hoạt động, từ đó góp phần duy trì, phát triển doanh nghiệp, góp phần gia tăng nhu cầu sử dụng lao động, hạn chế tình trạng cắt giảm lao động.

Về lâu dài, khi ngành hàng không vượt qua khung hoảng và phát triển thì có thể lượng lao động trong ngành hàng không sẽ tăng lên. Tuy nhiên, mức độ tác động cụ thể đến số lượng việc làm trong ngành hàng không còn phụ thuộc vào mức độ hồi phục, phát triển của ngành hàng không dựa trên nhiều yếu tố khác như mức độ công nghệ, kỹ thuật quản trị doanh nghiệp, …

Theo Bộ Tài chính, thực hiện phương án giảm 30% mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay, mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay sẽ giảm 900 đồng/lít xuống còn 2.100 đồng/lít (đảm bảo nằm trong khung thuế BVMT của nhiên liệu bay quy định tại Luật thuế BVMT). Theo tính toán, số giảm thu NSNN ước tính khoảng 87,33 tỷ đồng/tháng.

Góp ý dự thảo Nghị quyết Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội về mức thuế bảo vệ môi trường với nhiên liệu bay, ông Bùi Doãn Nề, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam (DNHK) vừa có văn bản đề nghị giảm sâu mức thuế này xuống còn 50% so với mức thuế hiện hành. 

Theo kiến nghị của Hiệp hội DNHK Việt Nam, mức giảm ít nhất nên ở mức 1.500 đồng/lít, tương đương 50% mức thuế hiện hành (theo đề xuất trước là thì DN giảm 900 đồng/lít và phải đóng 2.100 đồng/lít). Nói về vấn đề này, ông Bùi Doãn Nề so sánh: "Mức giảm 1.500 đồng/lít thực ra còn thấp so với một số nước trong khu vực như Trung Quốc và Úc miễn toàn bộ thuế tiêu thụ nhiên liệu. Hay như Ấn Độ tạm dừng hầu hết các loại thuế trong ngành hàng không. Tại Thái Lan giảm tới 96% thuế môi trường đối với nhiên liêu bay từ 6/2 đến ngày 30/9/2020". 

"Hơn nữa, hiện Chính phủ đang đẩy mạnh kích cầu ngành du lịch, ngành hàng không cần tích cực tham gia và hỗ trợ chủ trương này bằng cách giảm giá vé và nâng cao chất lượng dịch vụ. Việc giảm thuế như trên sẽ giúp các doanh nghiệp hàng không thực hiện nhiệm vụ này dễ dàng hơn", ông Nề nói. 

Về mốc thời gian thực hiện, ông Bùi Doãn Nề kiến nghị Quốc hội sớm quyết định để có thể áp dụng ngay từ ngày 1/7/2020 và thời gian áp dụng một năm kể từ ngày ký "Lý do là trong thời gian qua các doanh nghiệp hàng không thua lỗ, các khoản nợ đang khá lớn, việc áp dụng mức thuế sớm hơn sẽ giúp các doanh nghiệp giảm trừ nợ, từ đó cải thiện sự cân đối dòng tiền và tính thanh khoản của doanh nghiệp", ông Bùi Doãn Nề đề xuất.