Hải Lan Châu: Vị phi tần "hồng nhan bạc mệnh" của triều Thanh

Trong thời buổi hiện đại như ngày nay, một cô gái 30 tuổi vẫn chưa lập gia đình là chuyện rất thường tình. Nhưng vào thời xưa, người ta thường kết hôn rất sớm, một cô gái 25 tuổi mà chưa lấy được chồng sẽ trở thành trò cười cho cả gia tộc.

Ấy thế nhưng vẫn có một cô gái trở thành ngoại lệ, dù lấy chồng rất trễ nhưng lại nhận hết muôn vàn sủng ái từ bậc đế vương. Đó chính là Mẫn Huệ Cung Hòa Nguyên phi, người thường được biết đến nhiều hơn với cái tên Hải Lan Châu.

Hải Lan Châu sinh vào năm Vạn Lịch thứ 37 (1609), là cháu gái của Triết Triết (sau là Hiếu Đoan Văn Hoàng hậu), là chị gái ruột của Bố Mộc Bố Thái (sau là Hiếu Trang thái hậu). Bà lớn hơn Bố Mộc Bố Thái 4 tuổi, nhập cung sau em gái đến 9 năm. Lúc được gả cho Hoàng Thái Cực, Hải Lan Châu đã 26 tuổi. So với độ tuổi xuất giá phổ biến thời bấy giờ (tầm 13-18 tuổi) thì có thể nói, Hải Lan Châu có hơi... già.

Đường tình duyên trước đó của bà như thế nào không ai rõ ràng vì sách sử không ghi lại. Thế nên chuyện bà nhập cung ở tuổi 26 vẫn là bí ẩn để ngỏ hàng trăm năm qua. Nhiều người cho rằng có thể bà đã xuất giá trước khi vào cung và trở thành quả phụ, tuy nhiên đây cũng chỉ là suy đoán chứ không có bằng cớ. Năm Thiên Thông thứ 8 (1634), Hải Lan Châu nhập cung.

Theo ghi chép, bà là người vô cùng xinh đẹp, tính tình dịu dàng, ít nói nên rất được Hoàng Thái Cực yêu thích. Đôi bên tâm đầu ý hợp, gắn nhau như hình với bóng. Năm Sùng Đức nguyên niên (1636), Hoàng Thái Cực sách phong Hải Lan Châu Thần phi, đứng đầu trong Tứ phi và chỉ sau hoàng hậu - tức Triết Triết, cô ruột của bà.

Hải Lan Châu được ban cho ở Quan Thư cung, lấy ý từ bài Quan Thư trong Kinh Thi: "Quan quan thư cưu, tại hà chi châu. Yểu điệu thục nữ, quân tử hảo cầu." Như vậy cũng đủ để thấy Hoàng Thái Cực yêu bà sâu đậm đến nhường nào.

Năm Sùng Đức thứ 2 (1637), Thần phi Hải Lan Châu sinh hạ Hoàng Bát tử. Hoàng Thái Cực mừng rỡ như điên, ban chiếu đại xá thiên hạ, không tiếc lòng bày tỏ đây chính là Hoàng Thái tử sau này sẽ thừa kế ngôi vị. Bởi chưa có vị hoàng tử nào trước đó hay sau này được nhận ân sủng như thế từ Hoàng Thái Cực. Nhưng đáng tiếc trời không chiều lòng người, Hoàng Bát tử chết non khi chưa đầy 1 tuổi.

Hải Lan Châu không thể chấp nhận sự thật này, cả ngày u uất rơi lệ, Hoàng Thái Cực ở bên săn sóc cũng không làm bà thoát khỏi đau thương. Lâu dần, sức khỏe Hải Lan Châu bị ảnh hưởng, bà trở bệnh ngày càng nặng.

Tháng 9 năm Sùng Đức thứ 6 (1641), Hoàng Thái Cực ngự giá thân chinh, tấn công quân nhà Minh tại Cẩm Châu. Chưa được bao lâu thì Thịnh Kinh truyền đến tin Hải Lan Châu bệnh nặng. Hoàng Thái Cực do dự hồi lâu vì trận chiến vẫn đang vào giai đoạn quan trọng, cuối cùng ông vẫn liều lĩnh bỏ lại tất thảy, khởi giá hồi kinh.

Vó ngựa chạy suốt ngày đêm không ngừng nghỉ, đến lúc cách kinh thành không xa, thấy trời đã tối nên ông cho hạ trại nghỉ ngơi. Ai nhờ vừa qua đêm được không lâu, hoàng cung cho người đến báo bệnh tình của Hải Lan Châu đang nguy kịch. Hoàng Thái Cực vội nhổ trại đi ngay trong đêm.

Trời còn chưa sáng, loan giá vừa vào kinh thì truyền đến tin Hải Lan Châu đã qua đời. Hơi thở mỹ nhân vừa tắt, trái tim anh hùng cũng vỡ nát theo.

Hoàng Thái Cực hay tin bỗng như bị sét đánh ngang tai. Ông vội đến Quan Thư cung, nhìn thấy ái phi đã khép mắt từ giã thế trần, Hoàng Thái Cực đau lòng tột độ, khóc lóc đến mức ngất đi mấy lần. Quần thần xung quanh vội quỳ xuống đất xin ông nén bi thương.

Hải Lan Châu chết đi, Hoàng Thái Cực như mang tâm bệnh, không màng ăn uống, tinh thần sa sút, thể xác kiệt quệ. Hải Lan Châu qua đời chưa đầy 2 năm thì Hoàng Thái Cực cũng đi theo bà xuống suối vàng. Tình cảm sâu đậm mà ông dành cho Thần phi trở thành thiên tình sử lưu truyền hàng trăm năm khiến hậu thế nhìn lại cũng phải ngưỡng mộ vì đây là điều hiếm thấy đối với một bậc đế vương.

×