Hàng trăm câu hỏi gửi về diễn đàn Lắng nghe nông dân nói: "Nóng" vấn đề cơ chế, chính sách, phát triển nông nghiệp xanh

Tiếp nối thành công từ 3 lần tổ chức Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói trước đây, Diễn đàn Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lắng nghe nông dân nói năm 2025, dự kiến sẽ được tổ chức vào đầu tháng 11 tới đây, tại Hà Nội.

Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt được lãnh đạo hai đơn vị giao trực tiếp tổ chức thực hiện.

Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói năm 2025: Đồng hành cùng người nông dân trong kỷ nguyên mới

Tiếp nối thành công từ những Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói trước đây, Diễn đàn Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lắng nghe nông dân nói năm 2025 sẽ được tổ chức theo hình thức mở dưới sự đồng chủ trì của đồng chí Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam và đồng chí Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Tại Diễn đàn, các đồng chí chủ trì sẽ trực tiếp lắng nghe nông dân nói về những vấn đề đặt ra về các lĩnh vực liên quan. Tham dự cùng các đồng chí chủ trì để trực tiếp trao đổi, thảo luận với nông dân, HTX, còn có đại diện các đơn vị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các khách mời, chuyên gia, doanh nghiệp.

Năm nay, Diễn đàn tập trung thảo luận, đề xuất giải pháp đổi mới thể chế, cải cách hành chính, nhằm khơi thông nguồn lực cho phát triển nông nghiệp xanh, bền vững, hướng tới tăng trưởng cao, chất lượng.

Cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước được nêu tại “Bộ tứ trụ cột” gồm Nghị quyết số 57-NQ/TW, 59-NQ/TW, 66-NQ/TW và 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, phát huy vai trò chủ thể, trung tâm của người nông dân trong quá trình phát triển đất nước.

Đồng thời, nêu bật vai trò của tổ chức Hội Nông dân Việt Nam trong việc đồng hành cùng người nông dân trong kỷ nguyên mới: Thúc đẩy chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp; Ứng phó với biến đổi khí hậu và thích ứng bền vững; Đổi mới mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, phát triển kinh tế nông thôn gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.

Đặc biệt, Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói tập trung vào các vấn đề nóng trong 4 nhóm chủ đề chính: Đổi mới thể chế, cải cách thủ tục hành chính; Khoa học- công nghệ và chuyển đổi số; Nguồn lực và tổ chức sản xuất; Người nông dân và xã hội nông thôn.

Trong đó, nhóm chủ đề về đổi mới thể chế, cải cách thủ tục hành chính tập trung vào các nội dung: Đổi mới thể chế để phát huy vai trò chủ thể của người nông dân trong phát triển nông nghiệp xanh; Xác định rõ quyền, trách nhiệm, vị thế của người nông dân trong chuỗi giá trị nông sản; Cơ chế bảo vệ quyền lợi nông dân trước thị trường và hội nhập quốc tế; Cải cách hành chính, khơi thông nguồn lực đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; Rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong tiếp cận đất đai, tín dụng, bảo hiểm nông nghiệp; Chính sách tích hợp, liên thông vùng - ngành - địa phương trong phát triển nông nghiệp sinh thái; Hoàn thiện quy hoạch vùng nguyên liệu, nông nghiệp xanh theo vùng sinh thái; Cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành và chính quyền địa phương.

Nhóm chủ đề về khoa học - công nghệ và chuyển đổi số tập trung vào các nội dung: Thúc đẩy chuyển đổi số trong sản xuất và quản lý nông nghiệp; Ứng dụng công nghệ dữ liệu lớn, AI, IoT trong sản xuất, truy xuất nguồn gốc và thị trường nông sản; Vai trò của HTX và doanh nghiệp nông nghiệp trong chuyển đổi số; Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - động lực của nông nghiệp xanh; Giải pháp khoa học, kỹ thuật giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp; Hỗ trợ nông dân tiếp cận công nghệ phù hợp quy mô sản xuất nhỏ.

Nhóm chủ đề về nguồn lực và tổ chức sản xuất tập trung vào các nội dung: Phát triển các hình thức tổ chức sản xuất bền vững: HTX, tổ hợp tác, liên kết chuỗi; Bài học thực tiễn và cơ chế hỗ trợ HTX kiểu mới; Doanh nghiệp nông nghiệp và vai trò liên kết với nông dân; Khơi thông nguồn lực tài chính cho nông nghiệp xanh; Tiếp cận vốn tín dụng xanh, bảo hiểm rủi ro, quỹ hỗ trợ phát triển nông nghiệp; Cơ chế ưu đãi thuế, đầu tư công nghệ xanh, năng lượng tái tạo trong nông nghiệp.

Nhóm chủ đề về người nông dân và xã hội nông thôn tập trung vào các nội dung: Phát triển nông dân chuyên nghiệp – nâng cao năng lực, kỹ năng và tri thức cho nông dân thời kỳ mới; Đào tạo, bồi dưỡng nông dân về quản lý, công nghệ, tiếp thị số; Phát triển nguồn nhân lực trẻ trong nông nghiệp; Vai trò của tổ chức Hội Nông dân trong đồng hành cùng nông dân phát triển bền vững; Mô hình “Hội Nông dân đồng hành cùng nông dân chuyển đổi số”; Hội làm cầu nối giữa Nhà nước - Doanh nghiệp - Nông dân - Nhà khoa học; Phát triển nông thôn văn minh, thích ứng với biến đổi khí hậu; Xây dựng nông thôn xanh – sạch – đẹp, phát huy văn hóa truyền thống; Giải pháp cộng đồng ứng phó thiên tai, phát triển kinh tế nông thôn đa dạng.

Hàng trăm câu hỏi về các vấn đề “nóng": Khơi thông cơ chế, chính sách, phát triển nông nghiệp xanh

Những vấn đề "nóng" dự kiến được thảo luận tại Diễn đàn đã thu hút sự quan tâm lớn của nông dân, HTX, chuyên gia, doanh nghiệp, nhà khoa học. Trước thềm sự kiện, Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt đã tiếp nhận hàng trăm câu hỏi, ý kiến, tập trung vào các vấn đề về cơ chế, chính sách, phát triển nông nghiệp xanh.

Là một trong những nông dân gửi ý kiến về Diễn đàn năm nay, ông Nguyễn Hữu Quyền, Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025 (phường Trần Phú, tỉnh Hà Tĩnh), bày tỏ mong muốn được khơi thông cơ chế, chính sách về đất đai và bảo hiểm cây trồng trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp.

Được biết, ông Quyền đang triển khai mô hình kinh tế nông nghiệp “3 trong 1” với diện tích trên 30ha, trong đó có 14ha trồng lúa chất lượng cao với công nghệ mạ khay và máy cấy, 4ha nuôi thủy sản, và 5ha dành cho du lịch. Từ mô hình kinh tế nông nghiệp tổng hợp kết hợp với phát triển du lịch sinh thái, hàng năm, doanh thu của ông đạt khoảng 8 tỷ đồng, chủ yếu từ bán sản phẩm hữu cơ và dịch vụ du lịch.

Tại Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói, ông Quyền muốn được giải đáp 2 vấn đề: “Thứ nhất là vấn đề về thuê đất lâu dài để làm nông nghiệp sinh thái, kinh tế trang trại. Cụ thể, những năm qua, thực hiện chủ trương tích tụ ruộng đất của tỉnh Hà Tĩnh, tôi và các thành viên trong HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tổng hợp Liên Nhật tại thôn Liên Nhật, phường Trần Phú (Hà Tĩnh) đã thuê lại diện tích đất nông nghiệp canh tác kém hiệu quả, năng suất thấp hoặc bị bỏ hoang của người dân để xây dựng mô hình kinh tế nông nghiệp tổng hợp kết hợp với phát triển du lịch sinh thái.

Đây là mô hình kinh tế đa giá trị, tuần hoàn, đúng với định hướng chuyển đổi sản xuất xanh của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Mô hình đang cho hiệu quả kinh tế rất cao (doanh thu trên 8 tỷ đồng), chúng tôi đã xây dựng được sản phẩm OCOP, tạo việc làm cho nhiều lao động nhưng điều chúng tôi băn khoăn là vấn đề sử dụng đất lâu dài.

Hiện nay, chúng tôi vẫn phải đi thuê đất của nhiều hộ riêng lẻ để đầu tư xây dựng mô hình nhưng nếu không được sử dụng lâu dài hoặc có thời hạn cụ thể, 10, 20 năm thì chúng tôi cũng không dám mạo hiểm đầu tư. Do vậy, chúng tôi kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường tham mưu có cơ chế, chính sách giúp những người thực hiện mô hình kinh tế như chúng tôi được sử dụng đất ổn định, dài hạn để yên tâm đầu tư.

Vấn đề thứ hai, vừa qua, Hà Tĩnh là một trong những địa phương chịu thiệt hại nặng nề do cơn bão số 10, 11, riêng trang trại của tôi bị thiệt hại khoảng 1 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa thể đi vào kinh doanh bình thường.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường có tham mưu để xây dựng cơ chế, chính sách kích hoạt ngay hệ thống hỗ trợ sau thiên tai một cách kịp thời nhất, đồng thời có chính sách phát triển bảo hiểm về cây trồng, vật nuôi phù hợp?”, ông Quyền đặt câu hỏi.

Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói năm 2025 cũng thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp, trong đó có Phúc Sinh Group, doanh nghiệp số 1 Việt Nam về xuất khẩu hồ tiêu và trong top 5 về xuất khẩu cà phê, doanh thu trung bình mỗi năm 350 triệu USD, hàng hóa có mặt ở 120 nước trên thế giới. Gửi tới Diễn đàn năm nay, ông Phan Minh Thông – Chủ tịch HĐQT Phúc Sinh Group, đã đề xuất nhiều kiến nghị về vấn đề xuất khẩu nông sản.

Theo ông Phan Minh Thông, Việt Nam đang đứng trên “mỏ vàng” nông sản, nhưng có quá nhiều "điểm nghẽn": Quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, khó áp dụng công nghệ và hiện đại hóa sản xuất; kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm còn lỏng lẻo. Và dù Việt Nam là nước sản xuất nhiều mặt hàng nông nghiệp thuộc top 1, 2, 3 thế giới, nhưng lại không chủ động được khâu bán hàng và giá cả thường rất khiêm tốn so với giá trị thực mà chúng ta xứng đáng được hưởng.

“Tại diễn đàn này, tôi xin đề xuất, cần xây dựng Sàn Giao dịch Hàng hóa Quốc gia. Trong khi nhiều nước có sàn giao dịch cho các mặt hàng chuyên biệt (như hoa ở châu Âu), chúng ta lại thiếu các sàn giao dịch cho những mặt hàng nông sản chủ lực như cà phê, gạo, hồ tiêu, thủy hải sản. Sàn giao dịch hàng hóa sẽ thu hút vốn, tạo công ăn việc làm và định hình giá trị thực cho nông sản Việt. Tiếp đó, cần đầu tư mạnh vào các nhà máy chế biến sâu tại vùng nguyên liệu. Đây là chìa khóa để chấm dứt vấn đề "giải cứu" nông sản và nâng cao giá trị gia tăng.

Bên cạnh đó, chúng ta cần tăng cường kiểm soát chất lượng hàng hóa từ vùng trồng. Trong 10 năm qua, chúng tôi là một trong những công ty xuất khẩu lớn nhất về hàng gia vị từ Việt Nam vào Châu Âu. Tuy nhiên, những tháng gần đây, các cảnh báo từ khách hàng về dư lượng thuốc trừ sâu trong hạt tiêu rất cao.

Từ thực tế đó, tôi xin kiến nghị cần sửa đổi, nâng cao tiêu chí về an toàn vệ sinh thực phẩm, trước mắt là phục vụ tiêu dùng trong nước, đồng thời có câu hỏi Bộ Nông nghiệp và Môi trường; Hội Nông dân Việt Nam sẽ hành động như thế nào để nâng cao chất lượng nông sản phục vụ cho người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu?’, ông Thông cho biết.

×