HĐND tỉnh Đồng Nai chỉ rõ nhiều vướng mắc sau hơn 4 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

HĐND tỉnh Đồng Nai nêu rõ vướng mắc lớn về đầu tư công, quy hoạch và giao thông

Tại các phiên thảo luận tổ trước Kỳ họp thứ 8 HĐND tỉnh Đồng Nai cuối năm 2025, các đại biểu ghi nhận nỗ lực lớn từ UBND tỉnh trong chỉ đạo, điều hành, song cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều điểm nghẽn phát sinh từ thực tiễn vận hành mô hình mới.

Theo báo cáo số 717 của HĐND tỉnh Đồng Nai, những khó khăn này nếu không được tháo gỡ kịp thời sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả quản lý nhà nước và mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Một trong những nội dung được HĐND tỉnh Đồng Nai đặc biệt quan tâm là tình trạng thiếu hụt nguồn vốn đầu tư công ở cấp xã. Nhu cầu đầu tư trung hạn 5 năm của cấp xã được dự ước cao hơn rất nhiều so với nguồn vốn được phân bổ hiện nay, chỉ khoảng 100-120 tỷ đồng.

Theo quy định, cấp xã được phân cấp thực hiện các dự án nhóm B, C nhưng lại chưa được bố trí nguồn kinh phí tương xứng, khiến nhiều địa phương lúng túng, không thể chủ động triển khai.

Bên cạnh đó, quy trình thẩm định dự án đầu tư công thuộc thẩm quyền cấp xã chưa có hướng dẫn cụ thể, phát sinh nhiều bất cập. Trường hợp dự án Núi Chứa Chan (huyện Xuân Lộc cũ) là ví dụ điển hình. Phòng Kinh tế có chức năng thẩm định nhưng không thể đồng thời là đơn vị đề xuất chủ đầu tư, trong khi Văn phòng HĐND - UBND xã lại không có chuyên môn sâu về quản lý dự án.

Tại phường Bình Phước, sự chênh lệch số liệu giữa 2 nghị quyết của HĐND tỉnh Đồng Nai về vốn đầu tư công năm 2025 đang gây ách tắc giải ngân. Nghị quyết 40 giao vốn 66,9 tỷ đồng; trong khi Nghị quyết 42 chỉ thể hiện 55,2 tỷ đồng, chênh lệch hơn 11,7 tỷ đồng. Do không có danh mục tương ứng nên dù đã được bố trí vốn, phường vẫn không thể giải ngân theo yêu cầu.

Về quy hoạch, tiến độ lập quy hoạch cấp xã chậm do quy hoạch tỉnh chưa hoàn thành. Nguyên nhân chủ yếu đến từ thiếu dữ liệu số hóa sau sắp xếp đơn vị hành chính, năng lực tư vấn không đồng đều, nhiệm vụ quy hoạch thay đổi nhiều lần và chưa có cơ chế phối hợp thống nhất.

Các đại biểu HĐND tỉnh Đồng Nai kiến nghị sớm hoàn thiện quy hoạch cấp tỉnh làm cơ sở cho xã lập quy hoạch, chuẩn hóa dữ liệu GIS, rút ngắn thời gian thẩm định, ưu tiên những khu vực động lực như Long Thành, Nhơn Trạch, Biên Hòa.

Hạ tầng giao thông nông thôn tiếp tục là điểm nghẽn lớn. Nhiều tuyến đường ở vùng sâu, vùng xa xuống cấp nghiêm trọng, địa bàn rộng, kinh phí duy tu hạn chế. Trước đây, tỉnh Bình Phước cũ có cơ chế hỗ trợ xi măng để nhân dân cùng làm đường, nhưng hiện nay cơ chế này chưa được tiếp nối.

Việc thu hồi đất, đấu giá tạo vốn cho xây dựng nông thôn mới cũng gặp vướng khi cấp xã được giao nhiệm vụ nhưng không có đầy đủ chức năng quản lý dự án. HĐND tỉnh Đồng Nai đề nghị sớm bố trí vốn cho các vùng khó khăn, đồng thời xây dựng cơ chế Nhà nước – Nhân dân cùng làm một cách rõ ràng, minh bạch.

HĐND tỉnh Đồng Nai phân tích áp lực giáo dục, y tế, an sinh và công tác dân tộc

Trong lĩnh vực giáo dục, thiếu giáo viên vẫn là bài toán nan giải, đặc biệt ở các xã vùng sâu, vùng xa. Nhiều trường buộc phải gộp lớp, có lớp tiểu học lên tới 50 học sinh, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học.

Các đại biểu HĐND tỉnh Đồng Nai kiến nghị UBND tỉnh có lộ trình căn cơ giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, nhất là giáo viên ngoại ngữ, tin học; cho phép Sở Giáo dục và Đào tạo trực tiếp tuyển dụng, điều tiết giữa các địa phương; bổ sung chỉ tiêu biên chế hoặc áp dụng cơ chế hợp đồng trong thời gian chờ tuyển dụng chính thức.

Một vướng mắc khác là thẩm quyền tuyển dụng viên chức ngành giáo dục chưa thống nhất. Dù UBND tỉnh đã phân cấp cho cấp xã quản lý trường học, nhưng hướng dẫn giữa các sở, ngành vẫn còn chồng chéo, khiến nhiều địa phương e dè, sợ sai thẩm quyền.

Việc triển khai chính quyền 2 cấp cũng làm gia tăng áp lực về nhân sự. Khối lượng công việc tăng nhanh nhưng biên chế chưa được bổ sung kịp thời, khó thu hút nhân sự chất lượng. HĐND tỉnh Đồng Nai kiến nghị sớm giao biên chế chính thức thay vì tạm giao; rà soát lại vị trí việc làm; cho phép tuyển dụng theo cơ chế đặc thù ở các lĩnh vực chuyên môn sâu như công nghệ thông tin, địa chính, xây dựng, y tế, giáo dục.

Ở lĩnh vực y tế, sau sắp xếp đơn vị hành chính, một số trạm y tế dôi dư cơ sở vật chất, trong khi chất lượng khám chữa bệnh tuyến xã vẫn còn hạn chế. Các đại biểu đề nghị sớm xây dựng đề án sắp xếp lại mạng lưới trạm y tế, vừa tránh lãng phí vừa nâng cao hiệu quả đầu tư. Đồng thời, cần ưu tiên đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin cho y tế cơ sở, nhất là tại các xã vùng sâu.

Về an ninh trật tự, phân cấp, phân quyền sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp chưa thật sự rõ ràng. Công an xã hiện không đủ thẩm quyền như công an cấp huyện trước đây, trong khi địa bàn rộng hơn, dân số đông hơn. HĐND tỉnh Đồng Nai đề nghị sớm rà soát, phân định rõ chức năng, nhiệm vụ giữa công an tỉnh và công an xã để bảo đảm ổn định địa bàn.

Công tác dân tộc cũng bộc lộ nhiều hạn chế. Tại Bù Đăng, nơi có 34 dân tộc cùng sinh sống, đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ chiếm gần 50%, nhưng đội ngũ cán bộ phụ trách công tác dân tộc còn thiếu, nguồn cán bộ là người dân tộc đủ tiêu chuẩn lại rất hiếm.

Đối với Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, toàn tỉnh hiện còn hơn 200 tỷ đồng chưa giải ngân. Nhiều địa phương giải ngân 0 đồng do hồ sơ, thủ tục chưa được bàn giao đầy đủ từ cấp huyện sau sắp xếp bộ máy. Các đại biểu đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo quyết liệt để tháo gỡ, tránh lãng phí nguồn lực.

Trước đó, ngày 5/12, Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai đã tổ chức họp các Tổ đại biểu để thảo luận, cho ý kiến đối với các nội dung trình Kỳ họp thứ 8 HĐND tỉnh Đồng Nai.

Kỳ họp dự kiến diễn ra trong hai ngày 9 và 10/12, xem xét 49 dự thảo nghị quyết, số lượng nhiều nhất từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay. Những vấn đề được chỉ ra được kỳ vọng sẽ sớm được tháo gỡ để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại Đồng Nai vận hành thông suốt, hiệu quả và bền vững.

×