Không đến tòa, vai trò của người tố cáo Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng "vòi tiền" thế nào?

Người tố cáo vắng mặt

Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc vừa mở phiên sơ thẩm, xét xử 4 bị cáo trong vụ Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng "vòi tiền" ở tỉnh này.

Nguyễn Thị Kim Anh - cựu Phó trưởng phòng Phòng chống tham nhũng, Thanh tra Bộ Xây dựng, Trưởng Đoàn thanh tra tại tỉnh Vĩnh Phúc là bị cáo đầu tiên của vụ án.

Kim Anh bị truy tố tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 355 Bộ luật Hình sự.

Người thứ 2 là Nguyễn Thùy Linh - cán bộ hợp đồng Phòng giám sát, kiểm tra và xử lý sau thanh tra, Bộ Xây dựng. Thùy Linh bị truy tố tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", quy định tại điểm a, khoản 3, Điều 355 Bộ luật Hình sự.

Nam bị cáo duy nhất trong các bị cáo là Đặng Hải Anh - cán bộ hợp đồng Phòng Thanh tra xây dựng số 2. Đặng Hải Anh bị truy tố tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", quy định tại điểm d, khoản 2, Điều 355 Bộ luật Hình sự.

Cũng bị truy tố cùng tội danh, điều khoản như Hải Anh, em gái Trưởng Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng Nguyễn Thị Kim Liên - cán bộ phòng Thanh tra xây dựng 3, Thanh tra Bộ Xây dựng là bị cáo cuối cùng trong vụ án.

Tuy nhiên, sau khi vừa khai mạc phiên tòa được ít phút, khi thấy có tới 30 bị hại vắng mặt không lý do.

Theo luật sư bào chữa cho các bị cáo, việc có quá nhiều bị hại, người có quyền và nghĩa vụ liên quan vắng mặt sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của các bị cáo. Hội đồng xét xử sau khi hội ý đã quyết định hoãn tòa.

Trong số những người được triệu tập ở phiên xử cựu Trưởng Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng "vòi tiền", có Kế toán UBND xã Tân Tiến là ông Trần Hanh (SN 1971). Tuy nhiên, vị kế toán xã Tân Tiến, cũng là người tố cáo hành vi sai phạm của Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng không có mặt tại tòa.

Theo cáo trạng, Nguyễn Thị Kim Anh đã chiếm đoạt số tiền 68 triệu đồng của người đại diện 4 doanh nghiệp thông qua ông Trần Hanh.

Cụ thể, đối với UBND xã Tân Tiến có 4 công trình do UBND xã làm chủ đầu tư, do nhiều nhà thầu tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, tư vấn quản lý dự án và thi công thực hiện.

Kim Anh là người trực tiếp kiểm tra hồ sơ điều kiện năng lực các nhà thầu tư vấn, thi công. Kim Anh cũng giao cho các thành viên Đoàn thanh tra kiểm tra hồ sơ khối lượng.

Theo yêu cầu của Đoàn thanh tra, đầu tháng 5/2019, sau khi phối hợp với các nhà thầu, ông Hanh đem hồ sơ liên quan đến các hợp đồng tư vấn, thi công nộp cho Kim Liên; khi giao nhận hồ sơ, Kim Liên không lập biên bản.

Ngày 15/5/2019, Kim Anh, Thùy Linh, Kim Liên đến xã Tân Tiến kiểm tra một số hồ sơ, sổ sách liên quan, có đi ra hiện trường công trình "Trường tiểu học Tân Tiến giai đoạn 01" nhưng chỉ quan sát bằng mắt thường, không kiểm tra thực tế, kết thúc kiểm tra không lập biên bản.

Kim Anh là người trực tiếp kiểm tra hồ sơ, điều kiện năng lực của các nhà thầu thực hiện các hợp đồng của 4 dự án công trình. Sau khi kiểm tra hồ sơ, Kim Anh lập dự thảo biên bản làm việc nêu ra nhiều lỗi vi phạm về điều kiện năng lực của các nhà thầu và việc xử lý vi phạm.

Muốn giảm tội thì phải nộp tiền

Ngày 27/5/2019, Đoàn thanh tra ban hành dự thảo biên bản làm việc kết quả kiểm tra đối với xã Tân Tiến. Ông Hanh đến nhận bản dự thảo do Kim Anh đưa. Trong dự thảo này, kết quả kiểm tra nêu ra nhiều lỗi vi phạm của các nhà thầu cơ bản giống nhau.

Phần kiến nghị xử lý nêu: "Yêu cầu thu hồi toàn bộ số tiền trong hợp đồng đối với các đơn vị tư vấn (thiết kế, quản lý dự án, giám sát); xử phạt vi phạm hành chính, đình chỉ hoạt động từ 6 – 12 tháng theo Nghị định số 139/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ"…

Cuối bản dự thảo, yêu cầu UBND xã Tân Tiến "giải trình trước ngày 5/6/2019, nếu không giải trình coi như đồng ý với nội dung bản dự thảo". Ông Trần Hanh về báo cáo ông Bùi Đức Hùng – Chủ tịch UBND xã Tân Tiến về nội dung này, sau đó thông báo cho các nhà thầu đến UBND xã xem dự thảo.

Một số nhà thầu sau khi xem dự thảo cho rằng các lỗi và kiến nghị nêu trong dự thảo là áp đặt. Sau đó một số nhà thầu trực tiếp đến gặp Kim Anh để giải trình, nhưng Kim Anh không làm việc với nhà thầu, nói chỉ làm việc trực tiếp với chủ đầu tư nghe giải trình.

UBND xã Tân Tiến sau đó có văn bản báo cáo, giải trình với Đoàn thanh tra. Khi ông Hanh đến phòng làm việc của Đoàn thanh tra tại tầng 3 trụ sở UBND huyện Vĩnh Tường để báo cáo, giải trình, ông Hanh lấy báo cáo, giải trình kèm theo các tài liệu bổ sung đưa cho Kim Anh nhưng nữ bị cáo không xem, để xuống bàn.

Sau khi nghe ông Hanh trình bày, Kim Anh nói "muốn Đoàn thanh tra giảm nhẹ, bỏ qua các lỗi nêu ra trong dự thảo thì nhà thầu phải nộp tiền cho Đoàn thanh tra theo tỉ lệ 5% giá trị hợp đồng đối với nhà thầu tư vấn; 0,15% hợp đồng đối với nhà thầu thi công xây lắp".

Kim Anh đồng thời còn đánh trên máy tính xách tay để trên bàn làm việc, in ra một tờ giấy, đọc cho ông Hanh nghe số tiền sau khi tính toán từ các công trình của xã Tân Tiến.

Ông Hanh hiểu đây là tổng số tiền Đoàn thanh tra yêu cầu các doanh nghiệp phải nộp nên lấy bút ghi lại. Kim Anh còn nói "cứ thế mà làm" với ông Hanh, yêu cầu ông Hanh nộp lại bản dự thảo biên bản làm việc.

Ông Hanh về báo cáo nội dung làm việc với Kim Anh cho ông Hùng, ông Hùng bức xúc nói "Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng như vậy không thể chấp nhận được, khác gì đe dọa ép buộc các nhà thầu nộp tiền".

Chủ tịch UBND xã Tân Tiến không chấp nhận việc Kim Anh yêu cầu các nhà thầu nộp tiền, chỉ đạo ông Hanh tiếp tục gặp Kim Anh để giải trình. Ông Hanh sau đó tiếp tục gặp Kim Anh để trình bày quan điểm của UBND xã Tân Tiến, tuy nhiên mọi chuyện vẫn không ổn.

Bức xúc việc làm của Kim Anh, ông Hanh về báo cáo với lãnh đạo xã, sau đó ngày 8/6/2019, ông Hanh viết đơn tố cáo hành vi vi phạm của Đoàn thanh tra gửi Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Vĩnh Phúc.

Theo Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc, có nhiều chủ doanh nghiệp, kế toán UBND xã, các nhân làm đơn tố cáo hành vi sai phạm và cung cấp thông tin cho Cơ quan Công an để bắt giữ xử lý.

Khoảng 5 ngày sau khi ông Trần Hanh làm đơn tố cáo, vào hồi 15h ngày 12/6/2019, tại phòng làm việc ở tầng 2, dãy nhà 2 tầng của Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Vĩnh Tường, Tổ công tác của Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã bắt quả tang Đặng Hải Anh đang nhận 90 triệu đồng của doanh nghiệp.

Cùng thời điểm này, vào khoảng 15h10 phút, tại phòng làm việc tầng 3 trụ sở UBND huyện Vĩnh Tường, Tổ công tác của Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã bắt quả tang Kim Anh nhận 68 triệu đồng của ông Trần Hanh (để trong 4 phong bì); nhận 91,5 triệu đồng của kế toán UBND thị trấn Thổ Tang.

×