Nuôi cấy tế bào thực vật, lưu trữ bảo vệ nguồn gen

Mục tiêu phát triển nông nghiệp công nghệ cao tạo đột phá, thay đổi tập quán canh tác, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo giá trị bền vững. Năm 2025, HTX sản xuất, thương mại dịch vụ, du lịch Xuyên Sơn (gọi tắt là HTX Xuyên Sơn) ở xã Cẩm Thịnh, huyện Cẩm Xuyên đã bắt tay vào xây dựng Trung tâm nuôi cấy mô nhằm phục vụ nguồn cây giống trong sản xuất nông lâm nghiệp.

Với tầm nhìn dài hạn phát triển nông nghiệp bền vững dựa trên khoa học và công nghệ. HTX Xuyên Sơn đã lựa chọn hướng sản xuất giống, chế biến sâu sản phẩm nông nghiệp, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, đồng đều và sạch bệnh.

Ông Hoàng Trung Thông - Giám đốc HTX Xuyên Sơn cho biết: “Sau khi xây dựng, đáp ứng quy trình sản xuất công nghệ cao, hợp tác xã đã trang bị hệ thống thiết bị hiện đại như: tủ cấy sinh học, phòng nuôi, hệ thống hấp sấy, máy móc và hoá chất chuyên dụng... Nhằm xây dựng trung tâm nuôi cấy mô với công suất sản xuất hơn 1 triệu cây giống/năm.

Quy trình nhân giống được thực hiện nghiêm ngặt, từ tuyển chọn vật liệu đầu dòng, khử trùng mẫu, cấy chuyển trên môi trường dinh dưỡng đến giai đoạn ra cây và thuần hóa. Các giống được nhân tại đây gồm keo lai, bạch đàn, dó bầu, lan Hồ Điệp… với ưu điểm sạch bệnh, đồng đều và sinh trưởng ổn định”.

“Mỗi kỹ thuật viên ở đây đều được đào tạo bài bản, làm việc cẩn trọng và tỉ mỉ để đảm bảo chất lượng từng lô cây giống. Để đáp ứng về quy trình công nghệ, ngoài 2 kỹ sư nông nghiệp, HTX Xuyên Sơn tuyển dụng 8 kỹ thuật viên, thuê chuyên gia của Viện Nông nghiệp Thanh Hóa tập huấn, đào tạo trong 3 tháng. Hiện nay, trung tâm đang tạo việc làm cho 10 lao động. Thời gian tới, HTX Xuyên Sơn sẽ tuyển dụng thêm 10 kỹ thuật viên để đào tạo, đáp ứng quy mô sản xuất”, ông Thông cho biết thêm.

Trung tâm nuôi cấy mô của HTX Xuyên Sơn được xây dựng trong khuôn viên Trường Tiểu học xã Cẩm Thịnh cũ với diện tích khoảng 1,5 ha, tổng mức đầu tư khoảng 2 tỷ đồng. Để duy trì hoạt động bền vững, HTX Xuyên Sơn đã kết nối các đơn hàng giống keo lai số lượng lớn ở 3 tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị.

Khâu then chốt để phát triển nông nghiệp công nghệ cao bền vững

Chị Phan Thị Tâm (cán bộ kỹ thuật HTX Xuyên Sơn) chia sẻ: “Nuôi cấy mô từ tế bào thực vật là phương pháp kỹ thuật tiên tiến nhất hiện nay, giúp sản xuất nhanh, đồng loạt các loại giống cây trồng mà vẫn lưu giữ được hoàn toàn đặc tính của cây gốc.

Để sản xuất cây giống từ nuôi cấy mô, HTX Xuyên Sơn mất thời gian từ 1-2 năm (tùy giống cây) và trải qua rất nhiều công đoạn kỹ thuật. Ưu điểm của phương pháp công nghệ này là nhân giống với số lượng lớn mang đặc tính tốt giống hệt cây mẹ, đáp ứng nguồn giống quanh năm với chất lượng tốt, đồng đều, sạch bệnh, mang lại hiệu quả kinh tế cao”.

Theo chị Phan Thanh Tâm, so với cây giống giâm hom, cây giống nuôi cấy mô phát triển nhanh hơn 20%, có bộ rễ cọc chống chịu tốt hơn với gió bão, thuận lợi cho mô hình trồng rừng gỗ lớn. Giống sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô ít bị sâu bệnh, chất lượng gỗ phục vụ nguyên liệu chế biến tốt hơn.

“Hiện trung tâm đã nhân giống thành công trên 300.000 cây keo lai, HTX Xuyên Sơn đã ký hợp đồng cung cấp cho người dân trồng rừng ở các tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị với giá 2.400 đồng/cây. Mặc dù giá cây giống nuôi cấy mô đắt hơn so với cây giống giâm hom nhưng chất lượng cây giống khỏe, cho gỗ lớn hơn sau thu hoạch”, chị Phan Thị Tâm cho biết.

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Hà Văn Bình - Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên cho biết: “Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất cây giống, con giống mà HTX Xuyên Sơn đang triển khai, thực hiện sẽ từng bước xây dựng một làng nghề sản xuất nông nghiệp công nghệ cao trên vùng sơn trà xã Cẩm Thịnh. Qua đó, góp phần nâng cao năng suất rừng trồng, vật nuôi, cải thiện thu nhập cho người dân và thúc đẩy phát triển nông nghiệp địa phương”.

“HTX Xuyên Sơn đầu tiên trên địa bàn Hà Tĩnh đưa công nghệ cao vào sản xuất cây, con phát triển nông nghiệp, nhất là công nghệ nuôi cấy mô để sản xuất cây giống. Đầu tư bài bản, quy mô, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, tạo thêm nhiều việc làm cho lao động, mở ra hướng đi mới trong phát triển cây con chủ lực cho vùng sơn trà xã Cẩm Thịnh và thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển, nâng cao đời sống cho người dân”, ông ông Hà Văn Bình - Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên, nhấn mạnh.

×