Nga giải thích lý do chiếc máy bay gặp nạn phải chuyển hướng đến Kazakhstan

Chiếc máy bay chở khách của hãng hàng không Azerbaijan Airlines bị rơi ở Kazakhstan ngày Giáng sinh đã phải chuyển hướng khỏi một sân bay của Nga ở Grozny vì sân bay này tạm thời đóng cửa do các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine, Dmitry Yadrov, người đứng đầu Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga, cho biết. Ông nói thêm rằng một lý do khác là điều kiện thời tiết xấu.

Trước đó, CNN dẫn lời một quan chức Mỹ nói rằng, những dấu hiệu ban đầu cho thấy hệ thống phòng không của Nga có thể đã bắn hạ chiếc máy bay. 

Theo quan chức trên, các dấu hiệu chỉ ra rằng hệ thống của Nga đã tấn công chuyến bay J2-8243 của Azerbaijan Airlines trước khi máy bay này bị rơi gần thành phố Aktau.

Một quan chức Mỹ cho biết nếu những dấu hiệu ban đầu cuối cùng được xác nhận, thì có thể đây là trường hợp nhầm lẫn danh tính, trong đó các đơn vị Nga được đào tạo kém đã bắn nhầm vào máy bay không người lái của Ukraine.

Các quan chức từ Azerbaijan, Kazakhstan và Nga kêu gọi mọi người không nên suy đoán về vụ tai nạn cho đến khi các cuộc điều tra kết thúc.

Một ủy ban đã được thành lập để điều tra vụ tai nạn, với sự tham gia của các đại diện từ Kazakhstan, Azerbaijan và Nga, Phó Thủ tướng Kazakhstan Kanat Bozumbayev cho biết. Tuy nhiên, các cơ quan thực thi pháp luật của Nga và Azerbaijan sẽ không được phép tiến hành điều tra pháp y, ông cho biết.

Hãng hàng không Azerbaijan Airlines cho biết hôm thứ Tư 25/12 rằng máy bay đang bay từ thủ đô Baku của Azerbaijan đến Grozny, thủ đô của nước cộng hòa Chechnya ở miền Nam nước Nga, trước khi hạ cánh khẩn cấp cách Aktau khoảng 3 km (1,8 dặm).

Truyền thông nhà nước Nga đưa tin rằng máy bay đã phải đổi hướng do sương mù dày đặc ở Grozny.

Theo trang web theo dõi chuyến bay Flightradar24, máy bay khởi hành vào thứ Tư lúc 7:55 sáng theo Giờ chuẩn Azerbaijan (10:55 tối theo giờ miền Đông thứ Ba) và bị rơi khoảng hai tiếng rưỡi sau đó, khiến ít nhất 38 trong số 67 người trên máy bay thiệt mạng.

Các quan chức không giải thích ngay lý do tại sao máy bay lại băng qua Biển Caspi, khi Baku và Grozny nằm ở phía tây và Aktau nằm ở phía đông.

Hãng thông tấn nhà nước Kazakhstan Kazinform đưa tin hôm thứ Năm rằng một hộp đen thứ hai đã được thu hồi tại địa điểm máy bay rơi, các nhà chức trách hy vọng sẽ cung cấp thông tin quan trọng để giúp các nhà điều tra xác định điều gì đã xảy ra.

Phó Thủ tướng Kazakhstan Bozumbayev cho biết sẽ mất khoảng hai tuần để đọc các hộp đen được tìm thấy tại hiện trường.

Bộ trưởng Giao thông Kazakhstan Marat Karabayev cho biết hôm thứ Năm rằng một trung tâm kiểm soát của Kazakhstan đã nhận được tín hiệu từ Nga khoảng 45 phút trước khi máy bay rơi, cho biết chuyến bay đang được chuyển hướng.

Người điều phối của Nga cho biết máy bay đã gặp sự cố trong hệ thống điều khiển và phi hành đoàn đã quyết định bay đến Aktau sau khi nhận được báo cáo về thời tiết xấu, Karabayev cho biết. Người điều phối sau đó cho biết rằng "một bình oxy đã phát nổ trong khoang hành khách, khiến hành khách bất tỉnh", theo Karabayev.

Trong khi phi hành đoàn thực hiện hai lần tiếp cận hạ cánh tại sân bay Aktau, máy bay đã đi chệch khỏi lộ trình và mất liên lạc với người điều phối khi máy bay bị rơi, Karabayev cho biết.

Flightradar24 cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội rằng máy bay "bị gây nhiễu và giả mạo GPS gần Grozny". Flightradar24 cho biết việc gây nhiễu GPS có thể cản trở đáng kể khả năng điều hướng và liên lạc của máy bay, tạo ra các rủi ro an toàn tiềm ẩn.

Dữ liệu và video về vụ tai nạn cũng "chỉ ra các vấn đề kiểm soát có thể xảy ra với máy bay", Flightradar24 cho biết.

Video và hình ảnh máy bay sau khi rơi cho thấy các lỗ thủng trên thân máy bay trông giống như hư hại do mảnh đạn hoặc mảnh vỡ. Nguyên nhân gây ra các lỗ thủng này vẫn chưa được xác nhận.

Ban đầu, hãng hàng không Azerbaijan nói với AZERTAC rằng sự cố là do máy bay va chạm với một đàn chim, hãng tin này đưa tin. Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga cũng cho biết máy bay bị rơi sau khi va chạm với chim.

Tuy nhiên, Andriy Kovalenko, người đứng đầu Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Ukraine, một bộ phận của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, đã phản bác điều này, tuyên bố trên mạng xã hội rằng máy bay đã "bị hệ thống phòng không của Nga bắn hạ". Một số chuyên gia cho rằng khả năng này có thể xảy ra mặc dù không cố ý. 

Vụ tai nạn xảy ra ngay sau khi máy bay không người lái của Ukraine tấn công miền nam nước Nga. Hoạt động của máy bay không người lái khiến các sân bay trong khu vực phải đóng cửa trước đây và sân bay Nga gần nhất trên đường bay của máy bay đã đóng cửa vào sáng thứ Tư.