Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu lộ trình lập sàn vàng

Chiều 9/9, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tổ chức cuộc họp với các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp để quán triệt chỉ đạo của Thủ tướng liên quan đến thị trường vàng và triển khai Nghị định 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Theo đó, NHNN đang khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định 232/2025/NĐ-CP, bao gồm: hướng dẫn cụ thể hồ sơ đăng ký của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại để NHNN thực hiện thủ tục cấp phép nhập khẩu vàng, sản xuất vàng miếng, đảm bảo các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại nhanh chóng tham gia thị trường vàng, sớm đưa Nghị định 232 vào thực tiễn.

NHNN sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, chính quyền các địa phương và các cơ quan liên quan trong công tác thanh, kiểm tra các doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng trên địa bàn nhằm đảm bảo thị trường vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, không để giá vàng ảnh hưởng đến ổn định, an toàn của thị trường tài chính, tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô.

Nội dung thanh tra, kiểm tra tập trung vào việc chấp hành các quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, các quy định về chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ, phòng, chống rửa tiền, cũng như các hành vi thao túng, găm hàng, đẩy giá, buôn lậu, đầu cơ trục lợi, kinh doanh trái phép...

Xóa bỏ độc quyền, tăng trách nhiệm đơn vị cung cấp

Tại cuộc họp, Phó Thống đốc NHNN Phạm Quang Dũng cho biết, Nghị định 232 được ban hành trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động, là cơ chế hoàn toàn mới để khắc phục những bất cập, hạn chế phát sinh khi thực hiện Nghị định 24 trong thời gian khá dài.

Phó Thống đốc chỉ ra 3 điểm mới cơ bản của Nghị định 232 là đã bãi bỏ quy định Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, thay vào đó NHNN thực hiện cấp phép cho doanh nghiệp, ngân hàng thương mại đủ điều kiện sản xuất vàng miếng, góp phần tăng nguồn cung, giúp thị trường vàng minh bạch hơn; cho phép doanh nghiệp, ngân hàng thương mại đủ điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu, góp phần tăng nguồn cung trên thị trường, kéo giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới; sửa đổi, bổ sung trách nhiệm quản lý nhà nước của các địa phương, bộ, ngành, nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước và phối hợp liên ngành về quản lý thị trường vàng.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã có Công điện số 159/CĐ-TTg ngày 7/9/2025 về định hướng điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ thời gian tới, trong đó có những chỉ đạo rất quan trọng liên quan đến quản lý thị trường vàng. Công điện số 159/CĐ-TTg nêu rõ, bên cạnh việc triển khai cơ chế mới về kinh doanh vàng cũng thắt chặt kỷ cương đối với hoạt động này.

Theo NHNN, Nghị định 232 đã bám sát các chủ trương của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Thông báo số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025 về xóa bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng.

Việc chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền thương hiệu vàng miếng, mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp nguồn cung vàng trên thị trường đa dạng hơn. Người dân sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn, thị trường cạnh tranh, minh bạch hơn, qua đó góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới cũng như giữa các thương hiệu vàng.

Đối với thị trường vàng miếng, Nghị định 232 yêu cầu các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại được cấp Giấy phép nhập khẩu vàng chỉ được phép nhập khẩu vàng miếng, nguyên liệu có hàm lượng 99,5% trở lên; công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng của vàng miếng, vàng nguyên liệu nhập khẩu theo quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tiêu chuẩn công bố áp dụng, khối lượng, hàm lượng sản phẩm đã nhập khẩu đúng với tiêu chuẩn, khối lượng, hàm lượng đã công bố.

Doanh nghiệp, ngân hàng thương mại phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về sản phẩm vàng miếng do mình sản xuất, bảo hành sản phẩm vàng miếng cho khách hàng theo quy định pháp luật; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu vàng miếng được sản xuất; xây dựng hệ thống thông tin xử lý, lưu trữ dữ liệu vàng miếng được sản xuất có những nội dung cơ bản bao gồm thông tin nguyên liệu đầu vào, thời gian sản xuất, sản phẩm đầu ra; thực hiện kết nối cung cấp thông tin cho Ngân hàng Nhà nước theo quy định của Thống đốc.

Doanh nghiệp, tổ chức tín dụng hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng có trách nhiệm xây dựng quy định nội bộ về mua, bán vàng miếng, trong đó quy định rõ quy trình giao dịch mua, bán vàng miếng với khách hàng; công bố công khai thông tin về quyền và nghĩa vụ của khách hàng trên trang thông tin điện tử của tổ chức tín dụng, doanh nghiệp hoặc niêm yết công khai tại trụ sở giao dịch; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng miếng.

Như vậy, Nghị định 232 đã quy định đầy đủ trách nhiệm của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại từ khâu nhập khẩu, sản xuất đến kinh doanh mua, bán vàng miếng, nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.

NHNN khuyến cáo người dân mua, bán vàng miếng tại những đơn vị được cấp phép; yêu cầu đầy đủ hóa đơn điện tử và giấy tờ liên quan để bảo vệ quyền lợi cho chính mình.

Đối với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ, Nghị định 232 cho phép doanh nghiệp, ngân hàng thương mại đáp ứng điều kiện được nhập khẩu vàng nguyên liệu.

Quy định này sẽ giúp tăng nguồn cung vàng chính ngạch, gia tăng sự minh bạch và ổn định nguồn cung, tạo tiền đề cho các doanh nghiệp chế tác vàng trang sức, mỹ nghệ yên tâm đầu tư lâu dài.

Với sự tham gia của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có tiềm lực, việc nhập khẩu và phân phối vàng nguyên liệu sẽ có tính chuyên nghiệp, minh bạch, bảo đảm khả năng đáp ứng nhu cầu của ngành sản xuất trang sức, mỹ nghệ trên toàn quốc.

Nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng

Đặc biệt, Nghị định 232 bổ sung trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các bộ ngành và địa phương trong quản lý thị trường vàng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phối hợp liên ngành.

NHNN sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan thiết lập hệ thống thông tin, xây dựng, lưu trữ dữ liệu về thị trường vàng, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan liên quan nhằm tăng tính minh bạch, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý.

NHNN cũng sẽ phối hợp với Bộ, ngành liên quan trong đó có Bộ Tài chính để tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách đồng bộ khác, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ trong nước.

Đồng thời, NHNN đề nghị các bộ, ngành liên quan quan tâm, nghiên cứu, đề xuất giải pháp phát triển các kênh đầu tư thay thế để huy động nguồn lực vàng trong dân đầu tư vào phát triển kinh tế xã hội; nghiên cứu chính sách thuế phù hợp đối với giao dịch mua bán vàng để nâng cao tính minh bạch trên thị trường cũng như phục vụ mục tiêu quản lý nhà nước.

Bên cạnh đó, thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí Thư tại TBKL số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025, NHNN đang khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất áp dụng theo lộ trình việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa; hoặc lập Sàn giao dịch vàng trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Cũng liên quan đến quản lý thị trường vàng, ngày 9/9, Đoàn thanh tra liên ngành chính thức tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật của các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh vàng.

Đây là chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình. Theo đó, đoàn thanh tra bao gồm Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Nội dung thanh tra tập trung vào việc chấp hành chính sách, pháp luật của các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp trong kinh doanh vàng; công tác phòng, chống rửa tiền, lập, sử dụng hóa đơn, chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng và các vấn đề khác có liên quan; trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong quá trình thanh tra thì chuyển ngay thông tin, hồ sơ sang cơ quan Công an; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thanh tra trong tháng 9 năm 2025.

Chỉ đạo cũng nêu rõ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương, kiên quyết, quyết liệt có các giải pháp, biện pháp nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhà nước nhằm bảo đảm thị trường vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, tuyệt đối không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến sự ổn định, an toàn của thị trường tài chính, tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô; định kỳ trước 11 giờ thứ Sáu hàng tuần báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình về diễn biến thị trường vàng.

Bộ Công an theo thẩm quyền, trách nhiệm chỉ đạo các lực lượng chức năng chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan thực hiện ngay các biện pháp nghiệp vụ để xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến thị trường vàng và hoạt động kinh doanh vàng, nhất là xử lý "không khoan nhượng" các hành vi buôn lậu, gian lận, trốn thuế, đầu cơ trục lợi, kinh doanh trái phép, găm hàng, thao túng thị trường vàng.

×