Ngân hàng Nhà nước thông tin "nóng" về tín dụng tam nông trước thềm Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân 2025

Tín dụng "chảy" vào lĩnh vực tam nông tăng mạnh

Theo Ngân hàng Nhà nước, NHNN đã liên tục triển khai các chương trình, chính sách, giải pháp tín dụng hỗ trợ khu vực nông nghiệp, nông thôn.

Đến cuối tháng 8/2025, dư nợ tín dụng lĩnh vực nông nghiệp nông thôn toàn quốc đạt 3,98 triệu tỷ đồng, tăng 8,46% so với cuối năm 2024, chiếm 22,76% tổng dư nợ nền kinh tế với khoảng 14,56 triệu khách hàng còn dư nợ.

Trong đó, dư nợ cho vay không có tài sản bảo đảm đạt 757.635 tỷ đồng, chiếm khoảng 19% tổng dư nợ cho vay nông nghiệp, nông thôn.

Dư nợ ngắn hạn chiếm tỷ trọng khoảng 67%, dư nợ trung, dài hạn chiếm khoảng 33%.

Tín dụng chủ yếu tập trung vào đối tượng khách hàng cá nhân, hộ gia đình chiếm tỷ trọng khoảng 68% tổng dư nợ nông nghiệp nông thôn và còn lại là khách hàng doanh nghiệp.

Dư nợ cho vay liên kết, ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp đạt 32.244 tỷ đồng.

NHNN cho biết, hiện có hơn 90 tổ chức tín dụng và gần 1.200 quỹ tín dụng nhân dân tham gia cho vay phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn.

Dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp nông thôn tập trung chủ yếu ở nhóm các ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương mại cổ phần do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

Đặc biệt, các ngân hàng thương mại Nhà nước (đặc biệt là Agribank) và một số ngân hàng thương mại cổ phần lớn tiếp tục giữ vai trò chủ lực trong cung ứng tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Trong bối cảnh chịu tác động do những khó khăn chung của nền kinh tế, nhưng với sự nỗ lực của toàn ngành ngân hàng, tín dụng nông nghiệp, nông thôn vẫn có xu hướng tăng trưởng tốt, đóng góp không nhỏ vào tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của toàn nền kinh tế.

Đáng chú ý, tín dụng đối với một số mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng như thủy sản tăng 6,08%, lúa gạo tăng 6,25%.

Theo nhà điều hành, mạng lưới tổ chức tín dụng không ngừng được mở rộng đến vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa để giúp người dân tại các vùng kinh tế khó khăn tiếp cận được nguồn vốn vay, dịch vụ ngân hàng để phát triển.

Đặc biệt là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank), hệ thống Ngân hàng HTX, QTDND đã có những cách thức tổ chức mạng lưới cung ứng dịch vụ ngân hàng đặc thù, phù hợp với đối tượng nông dân, người nghèo, cư dân vùng sâu, vùng xa.

Quy trình, hồ sơ, thủ tục cho vay tiếp tục được rà soát, cải tiến và đơn giản hóa, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, nhằm tăng khả năng tiếp cận vốn, tiết kiệm chi phí; các sản phẩm, dịch vụ được đa dạng hóa nhằm phù hợp với đặc điểm, tính chất của các phân khúc khách hàng thuộc lĩnh vực nông nghiệp nông thôn.

Nhiều khó khăn ảnh hưởng đến việc tiếp cận gói tín dụng

Dù vậy, NHNN thẳng thắn cho rằng, sản xuất nông nghiệp luôn tiềm ẩn rủi ro do thiên tai, dịch bệnh; trong khi đó, vẫn còn thiếu các biện pháp, công cụ phòng ngừa để hạn chế rủi ro, chính sách bảo hiểm nông nghiệp chậm triển khai, ảnh hưởng tới hiệu quả đầu tư tín dụng.

Công tác dự báo cung, cầu thị trường tiêu thụ nông sản còn yếu nên có lúc, có nơi đã xảy ra tình trạng nông sản bị tồn đọng, tiêu thụ bị chậm, giá giảm, ảnh hưởng đến sản xuất, thu nhập và đời sống của người dân.

Theo đó, các tổ chức tín dụng gặp khó khăn trong cung ứng nguồn vốn tín dụng dài hạn, lãi suất thấp cho khu vực nông nghiệp, nông thôn do nguồn vốn chính để các TCTD thực hiện cho vay khu vực này hiện nay là vốn huy động từ tổ chức kinh tế và dân cư (chủ yếu là tiền gửi); trong khi đây là những nguồn vốn có kỳ hạn ngắn (chiếm khoảng 80%), được huy động theo cơ chế thị trường.

Chính sách tín dụng khuyến khích sản xuất nông nghiệp theo mô hình liên kết và ứng dụng công nghệ cao đã được quy định với nhiều cơ chế ưu đãi về mức vay không tài sản bảo đảm, cơ chế xử lý rủi ro....

Tuy nhiên, việc tiếp cận tín dụng để đầu tư đối với các lĩnh vực này trong thời gian qua còn hạn chế do: Việc tổ chức sản xuất theo các mô hình liên kết vẫn bộc lộ yếu kém; số lượng doanh nghiệp có đủ năng lực tài chính và quản lý để làm vai trò đầu mối của chuỗi liên kết còn hạn chế; khả năng hợp tác, liên kết của người dân còn yếu.

Bên cạnh đó, chưa có nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ban hành, hiệu quả; việc công nhận khu, vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn chậm, doanh nghiệp đáp ứng tiêu chí để công nhận doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn ít; nhiều tài sản trên đất nông nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu để làm thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm vay vốn ngân hàng.

Hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn khó tiếp cận vốn tín dụng, do quy mô sản xuất nhỏ, năng lực tài chính, năng lực quản trị còn hạn chế, thông tin tài chính thiếu minh bạch, phương án sản xuất kinh doanh còn sơ sài, thiếu khả thi, cơ sở vật chất, tài sản bảo đảm gần như không có, dẫn đến việc đánh giá và thẩm định cho vay của các ngân hàng gặp khó khăn, khó đánh giá được hiệu quả của việc sử dụng vốn vay, cũng như không đáp ứng đủ những điều kiện vay vốn.

Các tổ chức tín dụng gặp nhiều khó khăn trong việc thu hồi và xử lý nợ vay trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn do: đặc thù rủi ro của ngành chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh khiến người dân bị thiệt hại hoặc không còn khả năng tái sản xuất; sự phối hợp giữa các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, các đơn vị chức năng đôi khi còn chưa hiệu quả; ý thức của khách hàng vay có tâm lý trông chờ, ỷ lại vào chính sách của Nhà nước.

×