Nông nghiệp Phú Thọ bứt phá, tạo đà tăng trưởng bền vững

Dấu ấn của một ngành trụ cột

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và ngành Tài nguyên và Môi trường được sáp nhập theo chủ trương tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả của Đảng và Nhà nước. Đây không chỉ là thay đổi về tổ chức bộ máy mà còn là bước đi chiến lược, thống nhất quản lý tài nguyên đất, nước, rừng và môi trường, phục vụ phát triển nông nghiệp xanh, nông thôn bền vững.

Chăn nuôi bò sữa là ngành kinh tế mũi nhọn của xã Vĩnh Phú (tỉnh Phú Thọ). Ảnh: Hoan Nguyễn

Sau sáp nhập, Sở Nông nghiệp và Môi trường Phú Thọ đã nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy. Toàn hệ thống đã triển khai đồng bộ nhiệm vụ quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, bảo đảm hoạt động thông suốt từ tỉnh đến cơ sở. Nông nghiệp Phú Thọ tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế.

Đến nay, tốc độ tăng trưởng GRDP khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản bình quân đạt 3,5%/năm. Nhiều chỉ tiêu sản xuất duy trì tăng trưởng ổn định, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ ngành tiếp tục được đẩy mạnh, chăn nuôi trở thành ngành có tỷ trọng cao trong cơ cấu với tổng đàn hơn 40 triệu con (trong đó đàn lợn khoảng 1,86 triệu con, đàn gia cầm 36,88 triệu con...). 

Phú Thọ phát triển mạnh sản xuất hàng hóa với nhóm cây trồng chủ lực (chè, cây ăn quả, rau xanh, lúa chất lượng cao …) gắn với xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý.

Ngành chế biến chè là thế mạnh của tỉnh Phú Thọ, với diện tích ổn định hơn 14.000 ha, sản lượng chè búp tươi đạt trên 180 nghìn tấn/năm. Ảnh: Hoan Nguyễn

Sở Nông nghiệp và Môi trường Tỉnh Phú Thọ đánh giá, Phú Thọ đang nổi lên như một “điểm sáng” trong bản đồ nông nghiệp cả nước; là tỉnh trọng điểm của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Hiện Phú Thọ có trên 52.000 ha cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm. Nổi bật nhất là sản phẩm diện tích cây chè chiếm hơn 14.500 ha, sản lượng đạt 182,7 nghìn tấn (đứng trong top đầu cả nước, sau Thái Nguyên, Tuyên Quang); diện tích cây bưởi trên gần 12.000 ha, sản lượng đạt 177,4 nghìn tấn; cây cam hơn 3.700 ha...

Đến nay, tỉnh đã cấp 788 mã số vùng trồng (phục vụ xuất khẩu 106 mã; nội tiêu có 682 mã) và 4 mã số cơ sở đóng gói phục vụ sản xuất theo chuỗi liên kết, thiết lập được hệ thống tiêu thụ các đại lý, nhà phân phối, cửa hàng tiện ích trên địa bàn cả nước; đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường tiềm năng, sang  Trung Quốc, EU...

Kinh tế hợp tác tiếp tục phát triển mạnh mẽ với hơn 1.142 hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả, đóng vai trò quan trọng trong liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ nông sản.

Các địa phương tích cực thúc đẩy quảng bá, giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm nông sản đặc trưng của bà con nông dân. Ảnh: Hoan Nguyễn

Song song với phát triển sản xuất, công tác quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường được quan tâm đặc biệt, bảo đảm sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, bền vững các nguồn tài nguyên đất, nước, khoáng sản; chú trọng phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm và thích ứng biến đổi khí hậu. Nhiều mô hình xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn, trồng rừng gỗ lớn, phục hồi rừng đầu nguồn được triển khai đồng bộ, góp phần giữ vững cân bằng sinh thái và bảo vệ môi trường sống.

Một điểm nhấn quan trọng, Chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP được triển khai sâu rộng, thực chất. Toàn tỉnh đã có hơn 600 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên. Sản phẩm OCOP vừa là mục tiêu, vừa là động lực để nâng cao năng lực sản xuất, đảm bảo mẫu mã, chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ cả trong và ngoài nước.

Chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai hiệu quả, rộng khắp. Đến nay, toàn tỉnh đã có 84/133 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 63,2% số xã; 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, chiếm 3,6% số xã đạt chuẩn NTM, 525 khu dân cư đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

“Vinhtuongmilk” trở thành thương hiệu sữa uy tín chất lượng, nổi tiếng của người nông dân Phú Thọ. Ảnh: Hoan Nguyễn

Chuyển tư duy từ sản xuất sang kinh tế nông nghiệp

Sau khi hợp nhất, tỉnh Phú Thọ có diện tích tự nhiên trên 9,3 nghìn km², quy mô sản xuất nông lâm nghiệp khá lớn, với tổng diện tích đất nông nghiệp hơn 770.00 nghìn ha, chiếm gần 82,3% tổng diện tích đất tự nhiên.

Với sự đa dạng về điều kiện tự nhiên, đất đai trải dài có cả đồng bằng, miền núi cao là điều kiện thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp đa dạng, phong phú gắn với tăng trưởng xanh, phát huy giá trị, bản sắc văn hóa.

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Phú Thọ Nguyễn Huy Nhuận, ngành Nông nghiệp và Môi trường đã lớn mạnh, khẳng định vai trò, vị trí quan trọng đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn và tài nguyên, môi trường trong kỷ nguyên vươn mình.

Hoạt động của HTX rau an toàn Tứ Xã (Phú Thọ) đẩy mạnh việc liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, không chỉ giúp nông dân nâng thu nhập mà còn hướng đến nền sản xuất nông nghiệp xanh, bền vững từ các mặt hàng nông sản sạch. Ảnh: Hoan Nguyễn

"Trong đó, nông nghiệp là lợi thế quốc gia, trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế; nông dân là chủ thể, trung tâm của quá trình phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới; tài nguyên và môi trường là nền tảng, là nguồn lực quan trọng phát triển tỉnh Phú Thọ", ông Nhuận nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ngành vẫn còn đối mặt với nhiều hạn chế: Phát triển chưa thật sự bền vững; sản xuất còn manh mún, thiếu liên kết; chất lượng hoạt động của hợp tác xã chưa đồng đều; đo đạc địa chính chính quy còn thấp; nhiều điểm nghẽn trong quản lý đất đai chưa được giải quyết dứt điểm; công tác thu gom, xử lý chất thải nông thôn còn hạn chế, ô nhiễm môi trường vẫn xảy ra tại một số khu vực.

Từ thực tiễn đó, ông Nhuận khẳng định: Trong giai đoạn mới, toàn ngành quyết tâm thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 19-NQ/TW của Bộ Chính trị về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030; tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh thực hiện quản lý nhà nước về nông nghiệp môi trường theo định hướng phát triển nông nghiệp bền vững gắn với công nghiệp chế biến sâu, phù hợp mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Phát triển nông nghiệp hướng tích hợp đa giá trị, Phú Thọ đã xây dựng hành lang xanh du lịch nông thôn liên kết các vùng sản xuất đặc sắc (chè Long Cốc, bưởi Đoan Hùng) thành các tuyến du lịch trải nghiệm gắn kết sản phẩm OCOP với văn hóa bản địa (văn hóa Mường, hát Xoan)...

Đặc biệt, ngành sẽ chuyển mạnh tư duy từ sản xuất sang kinh tế nông nghiệp, từ phát triển đơn ngành sang hợp tác - đa ngành - tích hợp đa giá trị; chuyển từ chuỗi cung ứng nông sản sang phát triển chuỗi ngành hàng. Cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng thực chất, hiệu quả hơn, khai thác, phát huy tối đa lợi thế từng vùng, từng địa phương; hướng tới mục tiêu nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.

Thời gian tới, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông đề nghị ngành Nông nghiệp và Môi trường tập trung nhiệm vụ trọng tâm, trong đó ưu tiên rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thu hút phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp số, nông nghiệp sinh thái. Quy hoạch, đầu tư hạ tầng các vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, gắn với lợi thế từng địa phương đối với các nhóm cây trồng, vật nuôi, thủy sản chủ lực.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ trong toàn bộ chuỗi giá trị nông nghiệp, từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, giảm chi phí và bảo vệ môi trường. Tiếp tục quản lý chặt chẽ tài nguyên đất, nước, rừng, khoáng sản; nâng cao hiệu quả bảo vệ môi trường, kiểm soát ô nhiễm, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu.

Nông nghiệp Phú Thọ chuyển biến mạnh mẽ theo hướng thúc đẩy liên kết sản xuất - tiêu thụ theo chuỗi giá trị, chú trọng ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý và phát triển hạ tầng nông nghiệp đã nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tăng thu nhập cho người dân và bảo đảm an sinh xã hội. Ảnh: Hoan Nguyễn

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Phú Thọ Nguyễn Huy Nhuận cho biết, nhiệm kỳ 2025-2030, ngành nông nghiệp Phú Thọ đặt mục tiêu tăng trưởng 3,5%/năm. Để tận dụng tối đa lợi thế của tỉnh sau hợp nhất và khắc phục các thách thức, hoàn thành mục tiêu đề ra, ngành nông nghiệp Phú Thọ sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp chiến lược theo ba trụ cột chính: Đột phá thể chế, xây dựng nền tảng nông nghiệp tuần hoàn và phát triển chuỗi giá trị tích hợp đa ngành.

Để đột phá về thể chế, nâng cao năng lực quản trị liên vùng, Phú Thọ đang hoàn thành đồng bộ hóa quy phạm pháp luật ưu tiên nguồn lực xử lý hệ thống văn bản quy phạm pháp luật không đồng nhất, đảm bảo các chính sách hỗ trợ nông nghiệp sinh thái được ban hành và thống nhất áp dụng trên toàn tỉnh ngay từ 1/01/2026; Nâng cao năng lực cán bộ, thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng số, chuyên môn nghiệp vụ nông nghiệp sinh thái (VietGAP, hữu cơ, an toàn sinh học) cho đội ngũ cán bộ cấp xã để đảm bảo chỉ đạo sản xuất và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật không bị ngắt quãng; Xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù (theo Nghị quyết 68-NQ/TW) để khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp chế biến sâu và logistics nông sản, tham gia vào chuỗi, đơn giản hóa thủ tục tiếp cận vốn và đất đai.

Với tiềm năng tài nguyên sẵn có và quyết tâm đột phá về thể chế, cải cách hành chính, tỉnh Phú Thọ đang vươn lên phát triển nhanh, bền vững; hướng đến trung tâm chế biến sản phẩm nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, logistics, du lịch của khu vực Trung du và miền núi phía Bắc.

×