Đề án số 03 - Làn gió mới "thổi" vào nông nghiệp phố núi

Nằm ở vị trí cửa ngõ Tây Bắc của Tổ quốc, thành phố Hòa Bình không chỉ có lợi thế về giao thông, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn sở hữu tiềm năng to lớn để phát triển nông nghiệp với đa dạng các loại cây trồng, vật nuôi.

Tuy nhiên, để nông nghiệp không chỉ dừng lại ở mức tự cung tự cấp hay bán thô giá rẻ, mà phải trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, mang lại thu nhập cao và bền vững cho người dân, cần một hướng đi chiến lược và sự đầu tư bài bản.

Đó chính là lý do vì sao thành phố Hòa Bình đã và đang quyết liệt triển khai thực hiện Đề án số 03-ĐA/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hòa Bình về phát triển nông nghiệp, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm gắn với xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Đề án này được xem như "kim chỉ nam", định hướng cho sự phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, có sự liên kết chặt chẽ từ sản xuất đến tiêu thụ.

UBND thành phố Hòa Bình đã nhanh chóng cụ thể hóa Đề án số 03 bằng các văn bản, kế hoạch hành động sát với tình hình thực tế của địa phương.

Các xã, phường vùng nông thôn của thành phố đã đồng loạt vào cuộc, biến những chủ trương, định hướng thành những hành động cụ thể trên đồng ruộng, trang trại.

Một trong những bước đi đầu tiên và quan trọng nhất là chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Thay vì giữ mãi những diện tích trồng lúa, trồng màu kém hiệu quả hoặc để đất vườn tạp bỏ hoang, các địa phương đã vận động, hỗ trợ bà con mạnh dạn chuyển sang trồng các loại cây ăn quả, cây dược liệu, cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của thành phố.

Các loại cây ăn quả thế mạnh như bưởi, cam, thanh long, ổi, chuối... được quy hoạch thành vùng chuyên canh.

Nhiều diện tích đất kém hiệu quả đã được "thay áo mới". Đơn cử như ở xã Thịnh Minh, hơn 21 ha đất trước đây năng suất thấp đã được chuyển sang trồng dong riềng - loại cây mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân địa phương.

Ở xã Hòa Bình và Thịnh Minh, gần 10ha đất đồi rừng, vườn tạp cũng được chuyển đổi sang trồng cây gai xanh và cà gai leo - những loại cây dược liệu đang có thị trường tiêu thụ tốt và giá trị kinh tế cao. Xã Độc Lập lại phát triển mạnh diện tích trồng bí xanh, bí đỏ với hơn 20ha, tạo ra nguồn sản phẩm dồi dào cho thị trường.

HTX "bắt tay" chế biến sâu - nâng tầm giá trị nông sản

Không chỉ dừng lại đó, nông dân Hòa Bình đã bắt đầu tư duy sâu hơn về giá trị gia tăng của nông sản.

Anh Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp Độc Lập, xã Độc Lập, chia sẻ: "Để đảm bảo đầu ra ổn định và nâng cao thu nhập cho bà con, HTX chúng tôi đã mạnh dạn đầu tư vào chế biến sâu các sản phẩm nông nghiệp sau thu hoạch".

Từ những trái mướp đắng, quả bí xanh, xơ mướp, HTX dịch vụ nông nghiệp Độc Lập đã "biến hóa" thành những sản phẩm độc đáo, mang lại giá trị kinh tế bất ngờ như xà phòng hữu cơ, trà túi lọc bí đao, bông tắm xơ mướp, xà phòng than tre...

Đây là một hướng đi thông minh, không chỉ giúp giải quyết bài toán đầu ra mà còn tạo ra những sản phẩm thân thiện với môi trường, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Từ nông sản thô đến đặc sản chế biến sâu - Đây chính là điểm mấu chốt trong việc xây dựng chuỗi giá trị nông sản của thành phố Hòa Bình. Sản phẩm sau thu hoạch không chỉ được bán tươi mà được đưa vào sơ chế, chế biến, tạo ra những sản phẩm có giá trị kinh tế cao hơn nhiều, bảo quản được lâu hơn và mở rộng được thị trường tiêu thụ.

Nhiều mô hình sản xuất hàng hóa áp dụng kỹ thuật tiên tiến, liên kết sản xuất theo chuỗi đã ra đời và được nhân rộng. Nhờ đó, các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của thành phố đã từng bước được "nâng tầm".

Có thể kể đến những sản phẩm chế biến sâu độc đáo và chất lượng của các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn.

Công ty TNHH Hải Đăng nổi tiếng với các sản phẩm từ cá sông Đà như ruốc cá trắm đen, ruốc cá lăng đen, ruốc cá lăng vàng. Công ty TNHH Cường Thịnh đưa ra thị trường sản phẩm cá sông Đà phi lê tiện lợi.

Công ty TNHH Thương Hảo lại khai thác tiềm năng của cà gai leo để sản xuất cao cà gai leo tốt cho sức khỏe. HTX nông nghiệp bản Dao Thống Nhất thì phát triển sản phẩm tinh dầu sả chanh chất lượng cao.

Xây dựng thương hiệu, chuẩn hóa chất lượng - "Giấy thông hành" ra thị trường lớn

Để sản phẩm nông sản có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, đặc biệt là thị trường khó tính như các chuỗi siêu thị, sàn thương mại điện tử hay hướng tới xuất khẩu, việc chuẩn hóa chất lượng và xây dựng thương hiệu là vô cùng quan trọng. Thành phố Hòa Bình đã đặc biệt chú trọng hỗ trợ bà con, doanh nghiệp làm việc này.

Công tác cấp mã số vùng trồng và tem truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm chất lượng, có tiềm năng tiêu thụ lớn trong nước và xuất khẩu được đẩy mạnh.

Đến nay, đã có 25ha trồng chuối và 14ha trồng bưởi của thành phố được cấp mã số vùng trồng, giúp sản phẩm dễ dàng truy xuất nguồn gốc, tạo niềm tin cho người tiêu dùng và đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu.

Song song đó, công tác tiêu chuẩn hóa sản phẩm và hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nhãn mác, bao bì cũng được quan tâm. Tính đến thời điểm hiện tại, thành phố Hòa Bình đã có tới 31 sản phẩm nông nghiệp đạt chuẩn OCOP 3 sao và 4 sao. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực của người dân và doanh nghiệp trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm.

Nhờ có thương hiệu và chất lượng được khẳng định, nhiều sản phẩm OCOP của thành phố Hòa Bình như ruốc cá sông Đà, tinh dầu sả, trà thảo dược... đã tự tin "phủ sóng" tại các chuỗi siêu thị lớn ở Hà Nội và các tỉnh lân cận, lên các sàn thương mại điện tử uy tín và thậm chí đã có mặt ở thị trường xuất khẩu.

Theo thống kê, với các sản phẩm đã có thương hiệu, số lượng bán ra thị trường tăng khoảng 30% so với thời kỳ đầu, cho thấy hiệu quả rõ rệt của việc xây dựng và quảng bá thương hiệu. Mẫu mã, bao bì sản phẩm cũng ngày càng được cải thiện, bắt mắt và chuyên nghiệp hơn.

Thành quả ngọt ngào - "Thu nhập trăm triệu, đời sống nâng cao"

Không đứng ngoài cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, thành phố Hòa Bình đã chủ động đẩy mạnh hoạt động quảng bá, xúc tiến, tiêu thụ sản phẩm nông sản chủ lực thông qua việc phối hợp, liên kết phát triển thị trường tiêu dùng nội địa, đặc biệt chú trọng đến thị trường "khó tính" như Hà Nội và các vùng lân cận.

Trong hơn 4 năm qua, thành phố đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, hỗ trợ cho 160 hội viên nông dân, hộ sản xuất - kinh doanh cá thể, HTX, tổ hợp tác... đăng ký tham gia các sàn thương mại điện tử (TMĐT) để kết nối, quảng bá, giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Đến nay, đã có nhiều tổ chức, cá nhân mạnh dạn "lên sàn" Postmart.vn, Shoppe.vn, Voso.vn, sàn giao dịch TMĐT tỉnh Hòa Bình (hoabinhtrade.gov.vn)... Đây là một kênh tiêu thụ hiệu quả, giúp nông sản Hòa Bình tiếp cận được với đông đảo người tiêu dùng trên cả nước.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc phát triển sản phẩm nông nghiệp gắn với sơ chế, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu đã mang lại những "quả ngọt" đáng tự hào. Giá trị thu được trên 1ha canh tác đã đạt con số ấn tượng 130 triệu đồng. Tính đến hết năm 2024, thu nhập bình quân đầu người toàn thành phố đã chạm mốc 100,98 triệu đồng/năm, một sự tăng trưởng vượt bậc so với trước đây.

Ông Đỗ Việt Triều, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hòa Bình, đánh giá: "Sau hơn 4 năm triển khai Đề án số 03 của Tỉnh ủy, nông nghiệp, nông thôn của thành phố đã có những thay đổi rõ nét, mang tính đột phá. Quan trọng nhất là đã thay đổi lớn về tư duy và phương thức sản xuất của người nông dân.

Bà con không còn sản xuất theo lối cũ mà đã biết áp dụng khoa học kỹ thuật, liên kết, sản xuất hàng hóa, hướng tới thị trường. Nhờ đó, đời sống vật chất, tinh thần của người dân khu vực nông thôn được cải thiện đáng kể.

Nhiều mô hình sản xuất hiệu quả kinh tế cao đã xuất hiện, tạo việc làm ổn định cho người lao động tại địa phương. Cơ cấu ngành nông nghiệp đang chuyển dịch đúng hướng, ngày càng hiện đại và bền vững hơn".

Câu chuyện về hành trình xây dựng chuỗi giá trị cho nông sản thành phố Hòa Bình là minh chứng sống động cho thấy tiềm năng to lớn của nông nghiệp địa phương khi được đầu tư đúng hướng, có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Đây sẽ là động lực quan trọng để thành phố Hòa Bình tiếp tục phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, góp phần xây dựng nông thôn mới ngày càng giàu đẹp, văn minh.

×