Ông Zelensky có nguy cơ mất quyền lực vì bất đồng với ông Trump không?

Theo Strana, một mặt, cuộc thảo luận này có vẻ rất xa vời. Rõ ràng là ông Zelensky không có ý định rời đi. Trong nước, sau hơn 3 năm chiến tranh, ông đã thắt chặt kiểm soát, loại bỏ hiệu quả sự cạnh tranh chính trị thực sự và nắm quyền kiểm soát báo chí chính thống. Các hoạt động phản đối của phe đối lập (ví dụ như biểu tình trên đường phố) đã bị đàn áp. Bất kỳ nỗ lực nào nhằm tổ chức các cuộc biểu tình đều bị coi là có lợi cho kẻ thù.

Lực lượng duy nhất có thể lật đổ ông Zelensky khỏi quyền lực chính là quân đội. Nhưng ngay cả trong lực lượng này, vẫn chưa có dấu hiệu nào báo hiệu cuộc nổi loạn.

Tất nhiên, điều này không có nghĩa là không có sự bất mãn trong xã hội đối với ông Zelensky. Các cuộc khảo sát xã hội cho thấy sự bất mãn đó tồn tại và rất lớn. Và nếu có bầu cử, ông Zelensky rất có thể sẽ thua (theo kết quả của các cuộc thăm dò ý kiến).

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là không biết khi nào cuộc bầu cử sẽ diễn ra. Ngay cả khi có thỏa thuận ngừng bắn, thực tế không phải là chúng sẽ diễn ra. Văn phòng Tổng thống nhất quyết cho rằng các cuộc bầu cử không thể được tổ chức nếu không nhận được "sự đảm bảo an ninh mạnh mẽ" (điều mà phương Tây vẫn chưa cung cấp và không biết liệu họ có bao giờ cung cấp hay không).

Nghĩa là, lập trường chính trị trong nước của ông Zelensky vẫn có vẻ khá vững chắc.

Nhưng bên ngoài đất nước, cuộc tranh cãi trong Nhà Trắng đã tạo ra những vấn đề rất lớn cho tổng thống Ukraine. Hơn nữa, vấn đề nguy hiểm nhất đối với ông thậm chí không phải là vấn đề liên quan đến ông Trump. Và vấn đề nằm ở những thế lực vẫn liên tục ủng hộ và bảo trợ ông Zelensky cho đến tận bây giờ.

Thế lực đó là "đảng chiến tranh" phương Tây, mà những đại diện nổi bật nhất hiện nay là Tổng thống Pháp Macron và Thủ tướng Anh Starmer.

Với sự thiếu kiềm chế khi giao tiếp với ông Trump, ông Zelensky đã phá hỏng hoàn toàn chiến lược hành động kéo dài chiến tranh ở Ukraine và lôi kéo Tổng thống Mỹ vào chương trình nghị sự quân sự.

Chiến lược này đã hình thành khá rõ ràng và bao gồm nhiều phần.

Đầu tiên là thuyết phục ông Trump đồng ý cho lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu vào cuộc sau lệnh ngừng bắn và trao cho họ sự bảo đảm an ninh từ Mỹ trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga. Điều này có thể làm gián đoạn mọi cuộc đàm phán với Liên bang Nga hoặc ít nhất là khiến chúng trở nên cực kỳ khó khăn và kéo dài.

Thứ hai, trong bối cảnh các cuộc đàm phán kéo dài và với sự giúp đỡ của những người vận động hành lang trong tổ hợp công nghiệp - quân sự trong đảng Cộng hòa, để thuyết phục ông Trump tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine và phân bổ các gói viện trợ mới như một cách "buộc Nga phải hòa bình". Thêm vào đó, có khả năng các lệnh trừng phạt mới sẽ được đưa ra. Nó cũng sẽ làm phức tạp thêm bất kỳ cuộc đàm phán nào với Moscow.

Thứ ba, cố gắng kích động ông Trump và ông Putin chống lại nhau về một vấn đề nào đó, để các cuộc đàm phán dừng hẳn và quan hệ Nga - Mỹ trở lại định dạng như thời ông Biden.

Để "điều chỉnh" ông Trump theo hướng này, ông Macron và ông Starmer đã nỗ lực rất nhiều trong các chuyến thăm tới Washington. Ông Trump không đồng ý với mọi đề xuất, nhưng cũng đã đạt được một số thành công.

Hai nhà lãnh đạo Pháp và Anh đã thuyết phục được ông Trump chấp nhận đón tiếp ông Zelensky. Và chuyến thăm Washington của ông được cho là một cột mốc rất quan trọng trong việc thực hiện chiến lược của họ - thiết lập quan hệ với ông Trump, để cố gắng thuyết phục ông tiếp tục viện trợ quân sự. 

Và để quá trình củng cố quan hệ giữa Kiev và tân tổng thống Mỹ diễn ra nhanh hơn, Pháp và Anh đã khuyên ông Zelensky ký một thỏa thuận hoàn toàn trống rỗng về khoáng sản, nhằm thỏa mãn điều kiện của ông Trump và tạo ra cảm giác rằng ông hiện sở hữu một thứ gì đó ở Ukraine và do đó phải giúp đỡ và bảo vệ nó. 

Mặc dù, xét theo dự thảo thỏa thuận về khoáng sản được công bố trên báo chí, thực tế không có gì được chuyển giao cho người Mỹ, nhưng cuộc thảo luận là về việc cùng nhau khai thác các mỏ trong tương lai. 

Nếu xét đến việc đầu tư vào những quốc gia này đòi hỏi phải chấm dứt chiến tranh và ổn định tình hình thì tương lai này có thể còn rất xa vời. Chưa kể đến việc liệu các mỏ kim loại đất hiếm của Ukraine có mang lại lợi nhuận hay không vẫn luôn là một câu hỏi lớn.

Do đó, mục đích thực tế duy nhất của việc ký kết thỏa thuận là để xoa dịu ông Trump và cải thiện thái độ của ông đối với ông Zelensky.

Chiến lược này khó thực hiện nhưng nhìn chung thì có hiệu quả.

Nhưng nó đã bị nghiền nát bởi bàn tay (hay đúng hơn là giọng điệu) của ông Zelensky vào thứ Sáu tuần trước tại Nhà Trắng.

Ông Zelensky đã công khai xúc phạm Tổng thống Mỹ bằng cách tham gia vào một cuộc cãi vã công khai với ông, điều này hoàn toàn trái ngược với mục đích chính của chuyến thăm, như đã thấy ở Paris và London.

Và khi báo chí phương Tây viết rằng châu Âu đã "tức giận" sau những gì đã xảy ra, thì điều này hoàn toàn dễ hiểu.

Bởi vì đòn giáng mà ông Zelensky giáng vào chiến lược của ông Macron và ông Starmer là cực kỳ chính xác và mạnh mẽ. Người ta không biết họ có những phiên bản nào về lý do cho hành vi của ông Zelensky, nhưng những suy nghĩ về chủ đề "ông ta hoặc là hoàn toàn không đủ năng lực, hoặc là siêu điệp viên của Tổng thống Nga Putin" cũng có thể xảy ra.

Tình hình của các nhà lãnh đạo Pháp và Anh càng trở nên trầm trọng hơn vì họ chính là những người đã yêu cầu ông Trump tiếp ông Zelensky. Và bây giờ, tổng thống Mỹ có thể nói với họ "theo luật lệ": "Các ông đã giật dây ông ta. Vậy nên bây giờ tùy các ông quyết định vấn đề".

Theo báo chí phương Tây, ông Starmer thực sự đang cố gắng giải quyết vấn đề bằng cách thuyết phục ông Zelensky khôi phục quan hệ với tổng thống Mỹ. Báo chí đưa tin rằng Nhà Trắng đang yêu cầu tổng thống Ukraine xin lỗi công khai "để bắt đầu cuộc đối thoại".

Người ta không biết liệu ông Zelensky có đồng ý với điều này hay không. Nhưng ngay cả khi ông đưa ra lời xin lỗi sâu sắc nhất thì tình hình cũng không cải thiện được nhiều.

Ông Zelensky đã nói quá thẳng thắn với  ôngTrump rằng ông phản đối việc chấm dứt chiến tranh càng sớm càng tốt, điều này trái ngược với mục tiêu chính của tổng thống Mỹ là đạt được lệnh ngừng bắn trong tương lai gần. Và nói chung, ông cư xử với ông Trump như một đối thủ hoặc thậm chí là kẻ thù muốn phá hoại kế hoạch địa chính trị chính của ông.

Không thể nào chuyện này sẽ trôi qua mà không để lại dấu vết. Hơn nữa, trong hoàn cảnh mới, việc đình chỉ viện trợ cho Ukraine sẽ không phải là điều mà việc gia hạn viện trợ sẽ giống như "điểm yếu" của ông Trump.

Do đó, với ông Zelensky, Paris và London sẽ khó có thể quay lại chiến lược kéo dài chiến tranh như trước đây.

Và sau đó trước mắt họ, và trước mắt toàn thể châu Âu, có ba lựa chọn.

Đầu tiên là đồng ý với các điều kiện chấm dứt chiến tranh ở Ukraine mà ông Trump sẽ đề xuất (và rất có thể sẽ không có sự đảm bảo an ninh nào từ Mỹ).

Thứ hai là cùng với ông Zelensky đối đầu với ôn gTrump, điều này ít nhất sẽ đe dọa rằng Mỹ sẽ hoàn toàn ngừng hỗ trợ Ukraine và có thể là cả châu Âu, khiến họ đơn độc trước Nga (đây là một kịch bản rất tồi tệ đối với người châu Âu). Hoặc thậm chí tệ hơn, dẫn đến cuộc đối đầu trên cả hai mặt trận với cả ông Trump và ông Putin.

Thứ ba là bằng cách nào đó "giải quyết vấn đề" với ông Zelensky, loại bỏ yếu tố gây khó chịu trong mối quan hệ với ông Trump.

Những tuyên bố công khai của các chính trị gia châu Âu tạo ra ấn tượng rằng châu Âu rõ ràng đã đi theo con đường thứ hai (đối đầu với ông Trump). Nhưng trên thực tế, vẫn chưa thể loại trừ bất kỳ phương án nào. Đối với ông Zelensky, tình hình hiện tại rất nguy hiểm đối với ông – có quá nhiều kẻ thù xung quanh.

×