Phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Chính phủ, các bộ và địa phương

Chiều 12/2, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi).

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự luật bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của Chính phủ, đồng thời thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ với chính quyền địa phương. 

Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ là người đứng đầu Chính phủ; lãnh đạo công tác của Chính phủ và chịu trách nhiệm trước Quốc hội về hoạt động của Chính phủ, những nhiệm vụ được giao, bảo đảm nguyên tắc không quyết định các vấn đề cụ thể thuộc trách nhiệm của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ với tư cách thành viên Chính phủ đối với ngành, lĩnh vực được phân công quản lý.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về ngành, lĩnh vực theo phân công của Chính phủ.

Dự luật cũng hoàn thiện nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và bổ sung, quy định rõ trách nhiệm của của Thủ tướng Chính phủ; hoàn thiện quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ…

"Về phân quyền, dự thảo Luật đã xác định nguyên tắc phân quyền; trách nhiệm của cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền. Về phân cấp, thực hiện theo nguyên tắc cơ quan, tổ chức, đơn vị, người được phân cấp chịu trách nhiệm hoàn toàn về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp. Đồng thời, dự thảo Luật đã làm rõ về: Chủ thể phân cấp; nguyên tắc phân cấp; thẩm quyền và trách nhiệm của các chủ thể khi thực hiện phân cấp. Về ủy quyền, dự thảo Luật đã làm rõ chủ thể, cách thức, nội dung, phạm vi, thời hạn ủy quyền và các điều kiện mang tính nguyên tắc trong việc thực hiện ủy quyền", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà trình bày.

Cũng theo nữ Bộ trưởng, "ủy quyền" là điểm mới nổi bật, mang tính nguyên tắc căn bản, cốt lõi để các luật khác trong hệ thống pháp luật làm căn cứ quy định về phân cấp. "Ủy quyền" lần đầu tiên được quy định tại Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Chính phú, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ và chính quyền địa phương.

Thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban này tán thành với việc bổ sung quy định về phân quyền, phân cấp, ủy quyền nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Trung ương và địa phương. 

Bên cạnh đó, những nội dung về phân quyền, phân cấp, ủy quyền được thể hiện ở dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, cần tiếp tục rà soát để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất.

Cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát để quy định thống nhất chủ thể nhận phân cấp ở địa phương và các nguyên tắc chung về phân cấp, ủy quyền, bảo đảm thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hợp lý giữa trung ương và địa phương. Các vấn đề cụ thể thuộc phạm vi điều chỉnh của luật khác hoặc những vấn đề cần phải linh hoạt để phù hợp với thực tiễn thì không nên quy định cứng trong 2 luật này mà để pháp luật chuyên ngành và các văn bản dưới luật điều chỉnh.

Trong Báo cáo thẩm tra, Ủy ban Pháp luật cũng cơ bản tán thành nội dung chuyển tiếp tại Điều 32 của dự thảo luật để bảo đảm kịp thời giải quyết việc phân cấp, phân quyền đối với một số lĩnh vực ưu tiên, cấp bách, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ để Chính phủ xử lý các vấn đề thực tiễn đặt ra. 

Tuy nhiên, đối với cơ chế báo cáo Quốc hội về nội dung này tại dự thảo luật chưa thống nhất với quy định của dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Về vấn đề này qua thảo luận còn có các ý kiến khác nhau, do đó Ủy ban Pháp luật báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

×