Phía sau tấm áo hồ cừu

Có một câu chuyện cảm động về Vua Lý Thánh Tông vẫn còn được chép trong sử sách. Một năm trời rét đậm, Vua Lý vời các quan rằng: “Trẫm ở trong cung ngự sưởi than thú, mặc áo hồ cừu mà còn rét thế này. Huống chi những tù phạm giam trong ngục, phải trói buộc, cơm không có mà ăn, áo không có mà mặc… Nói rồi vua truyền lấy chăn chiếu cho tù nằm, và mỗi ngày cho hai bữa ăn”.

Vua Lý là ông vua hiền trong lịch sử với câu chuyện nổi tiếng bên điện Thiên Khánh khi vua chỉ Động Thiên công chúa đứng hầu bên cạnh mà bảo các quan: Lòng trẫm yêu dân cũng như yêu con trẫm vậy, hiềm vì trăm họ ngu dại, làm càn phải tội, trẫm lấy làm thương lắm. Từ rày về sau tội gì cũng giảm nhẹ bớt đi.

“Trời rét đậm” như một cái cớ để lòng nhân từ trong tấm áo hồ cừu ấm áp của nhà vua được dịp bộc lộ. Và hôm qua, cũng một ngày mưa và giá rét!

“Hàng chục học sinh, mặt tái mét, run cầm cập đội mưa dưới tiết trời rét buốt, dàn thành hai hàng dọc cầm cờ, đứng từ ngoài cổng vào đến sảnh hội trường. Hỏi chuyện một học sinh trong đội “tiêu binh” thì được biết: Nhà trường bảo ra đứng ở đây để đón cấp thứ trưởng. Mặc dù trời mưa, nhưng nhà trường không cho mang áo mưa vì sợ hình ảnh của “tiêu binh” sẽ nhếch nhác.
Hơn 30 phút dưới trời mưa rét, các học sinh phải đứng vẫy cờ tất cả các xe ôtô đến dự hội nghị.

Đúng 8 giờ, đoàn xe của thứ trưởng lao từ ngoài vào đậu xịch dưới sảnh hội trường, mà không hề có một cử chỉ động viên, cảm ơn, hay thăm hỏi đội “tiêu binh”.

Đây là những gì báo chí đã viết về lễ đón tiếp một quan chức chưa to khi bà đến dự một hội nghị nhỏ ở một ngôi trường.

Vị hiệu trưởng sau đó giải thích bà thứ trưởng vào dự hội nghị triển khai công tác trọng tâm 2014 của trường. “Thứ trưởng cũng từng là giáo viên, mỗi năm vào thăm trường một lần nên như là cha mẹ của thầy và trò trường chúng tôi, nên đó như là việc những người con ra đón mẹ của mình mà thôi”.

Có thể, lỗi không phải ở bà thứ trưởng. Có thể, bà cũng chẳng vui sướng gì khi sự trọng thị được đánh đổi bằng cảnh học sinh tím tái trong mưa. Nhưng lẽ ra và hoàn toàn có thể: Bà thứ trưởng bước xuống, yêu cầu nhà trường lập tức cho học sinh vào lớp để tránh cái biến tướng tiền hô hậu ủng trong việc thực hiện chỉ thị của Ban Bí thư “không được treo khẩu hiệu “Nhiệt liệt chào mừng” đang tràn lan khắp nơi.

Đó có lẽ mới thực sự là bài học thượng tôn pháp luật mà một thứ trưởng Bộ Tư pháp cần phải nêu gương. Đó mới thực sự là bài giảng thực tế nhất của một cô giáo, hơn tất cả những bài phát biểu, những gì cao xa mà bà đã chỉ đạo ngày hôm ấy.