Sáng 28/3, tại buổi làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo, ông Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng đã nêu năm vấn đề Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng và lãnh đạo Bộ giải trình, trong đó có việc công nhận chức danh giáo sư, phó giáo sư.
Theo ông Dũng, trong 1.226 ứng viên giáo sư, phó giáo sư năm 2017, Bộ công bố 94 người có đơn thư khiếu nại, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước chưa xem xét công nhận. Việc chưa xem xét không phải trách nhiệm của Thủ tướng. "Đó là do Hội đồng chức danh, Bộ Giáo dục bám vào tiêu chí thực hiện, chứ Thủ tướng không đi vào chi tiết, không thuộc trách nhiệm của Thủ tướng. Đừng đổ ngược lên cho Thủ tướng mà phải minh bạch việc này", ông Dũng nói.
Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng (trái) và Bộ trưởng Giáo dục Đào tạo Phùng Xuân Nhạ tại buổi làm việc sáng 28/3.
Bộ trưởng Giáo dục Phùng Xuân Nhạ cho hay, Bộ đã giải trình với Thủ tướng và công luận. Theo quy định, nếu xét các tiêu chuẩn xong thấy có vấn đề thì Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước sẽ rà soát. Bước đầu, sau rà soát 94 ứng viên có đơn thư cần phải giải quyết và có các minh chứng chưa đủ tin cậy.
"Chúng tôi đã thành lập đoàn thanh tra, kế hoạch ngày 31/3 sẽ kết thúc. Đoàn thanh tra làm việc với từng ứng viên, để họ tâm phục khẩu phục. Sau khi có kết quả, ứng viên nào không đáp ứng đủ điều kiện thì không công nhận, dù bất kể là ai", ông Nhạ cho hay.
Sửa đổi tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư
Bộ trưởng Giáo dục cũng thông tin, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước đang nghiên cứu sửa đổi tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư. Vì tiêu chuẩn này liên quan đến nhiều nhóm đối tượng nên phải tính để đáp ứng được yêu cầu và phải hội nhập quốc tế.
"Đến nay về cơ bản tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư đã hài hòa được các nhóm ý kiến, đảm bảo yêu cầu. Tới đây Bộ sẽ báo cáo Thủ tướng để ban hành chuẩn mới thay thế chuẩn hiện nay có nội dung chưa đảm bảo", ông Nhạ nói.
Viện trưởng Kinh tế Trần Đình Thiên - thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng góp ý, cần đánh giá tiêu chuẩn học hàm gắn với thực tế, bám với chức năng của việc phong hàm là gì. "Phong hàm không phải là câu chuyện ta giải trình với ta, vấn đề là quốc tế và công luận, là sự tin cậy, uy tín của đất nước", ông Thiên nói.
TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, khẳng định những ồn ào quanh việc xét công nhận đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017 là giọt nước tràn ly, kéo dài nhiều năm, nhiều tháng. Đây là cơ hội để Bộ Giáo dục thay đổi căn bản, có thể phải thành lập một nhóm thanh tra độc lập rà soát tất cả.
"Bạn bè, anh em ta nhiều người là giáo sư, phó giáo sư, có nhiều người thực sự là ăn chẳng nên đọi, nói chẳng lên lời. Ngay cơ quan tôi có người là phó giáo sư về yêu cầu tôi phải bổ nhiệm làm nghiên cứu viên cao cấp. Tôi nói không làm vì không phải tôi trả lương, bổ nhiệm theo học hàm mà đánh giá con người theo kết quả công việc. Họ đi kiện khắp nơi", ông Cung kể.
Ngày 2/2, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công bố danh sách 1.226 ứng viên đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017. Số người đạt tiêu chuẩn năm nay gấp 1,7 lần năm 2016 và 2,3 lần năm 2015 khiến dư luận nghi ngại chất lượng của ứng viên trong "chuyến tàu vét" trước khi có quy định tiêu chuẩn mới.
Ngày 8/2, Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Giáo dục - Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước - xem xét, rà soát kỹ lưỡng đảm bảo chất lượng xét công nhận giáo sư, phó giáo sư năm 2017.
Ngày 6/3, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công bố quyết định của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng công nhận 1.131 người đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2017. Một người xin rút, 94 người còn lại, trong đó có nhiều quan chức, đang chờ xác minh do chưa đủ tiêu chuẩn, có đơn thư khiếu nại, tố cáo.