Quách Uy: Gã “ăn mày” cưới được vợ đẹp, xưng đế Trung Hoa

Trong thời kỳ Ngũ Đại Thập Quốc đầy rối ren, máu lửa và biến loạn, cái tên Quách Uy (904 – 954) nổi lên như một trong những nhân vật tiêu biểu nhất. Xuất thân nghèo hèn, từng là viên tướng dưới trướng nhà Hậu Hán của người Sa Đà, Quách Uy cuối cùng đã nắm lấy vận mệnh, dựng nên triều Hậu Chu, mang lại đôi chút ổn định cho Trung Nguyên vốn đã chìm trong cảnh loạn lạc gần ba thập kỷ.

Con đường xưng đế của Quách Uy

Quách Uy sinh ra trong một gia đình nghèo tại Trịnh Châu. Từ nhỏ ông đã phải chịu nhiều khổ cực, song lại nổi tiếng về sự cần cù, thông minh và có chí tiến thủ. Nhờ tính tình cương trực và có chút học hành, ông được tuyển dụng làm quân nhân, rồi dần bước chân vào hàng ngũ tướng lĩnh. Tuy muộn mằn – đến năm 43 tuổi ông mới thực sự được trọng dụng dưới triều Hậu Hán – nhưng sự nghiệp của Quách Uy bắt đầu thăng tiến mạnh mẽ.

Trong bối cảnh quân Liêu xâm lấn Trung Nguyên, tàn phá khắp nơi, lòng dân oán thán, Quách Uy đã nhiều lần thể hiện tài năng quân sự. Ông không chỉ lập công trong những trận đánh chống Liêu, mà còn gây ấn tượng bởi sự công minh, liêm khiết và gần gũi với binh sĩ. Điều này khiến ông nhanh chóng trở thành một trong những trụ cột quân sự dưới triều Hậu Hán.

Năm 947, Lưu Tri Viễn – một thủ lĩnh Sa Đà – dựng nên nhà Hậu Hán, đóng đô ở Biện Kinh. Sau khi Lưu Tri Viễn mất, con là Lưu Thừa Hựu (Hậu Hán Ẩn Đế) nối ngôi. Vị vua trẻ tuổi này nhu nhược, lại lo sợ các tướng lĩnh quyền lớn át mình. Quách Uy, với thanh thế ngày càng mạnh, trở thành cái gai trong mắt Ẩn Đế.

Hậu Hán Ẩn Đế bí mật sai người ám sát Quách Uy ở Nghiệp Thành. Mưu đồ bại lộ, Quách Uy lập tức phản ứng, đem quân khởi binh chống triều đình. Được nhiều tướng sĩ ủng hộ, ông nhanh chóng tiến vào Biện Kinh, lật đổ Hậu Hán Ẩn Đế.

Năm 951, Quách Uy chính thức đăng cơ ở Biện Kinh, đổi quốc hiệu là Chu, sử gọi là Hậu Chu Thái Tổ. Từ một kẻ nghèo khổ, ông đã bước lên ngôi cao nhất, trở thành vị hoàng đế mới của Trung Nguyên.

Điểm đáng chú ý là khác với các triều Hậu Lương, Hậu Đường, Hậu Tấn, Hậu Hán đều do người Sa Đà nắm giữ, Hậu Chu của Quách Uy lại là triều đại của người Hán. Điều này được xem như một bước ngoặt lớn: sau 30 năm bị ngoại tộc khống chế, dân Hán phương Bắc lần đầu tiên có một vị vua xuất thân từ chính họ.

Là người từng sống trong cảnh cơ hàn, Quách Uy thấu hiểu nỗi thống khổ của bách tính. Trên ngôi báu, ông tập trung vào cải cách và khôi phục đời sống dân sinh. Chính sách của ông bao gồm:

- Giảm nhẹ thuế khóa, đặc biệt xóa bỏ đặc quyền miễn thuế của tầng lớp quý tộc và quyền thần.

- Khôi phục sản xuất, khuyến khích nông nghiệp, ổn định ruộng đất để nông dân yên tâm canh tác.

- Trọng dụng nhân tài, đặt ra chế độ tuyển chọn và đề bạt quan lại dựa vào năng lực hơn là xuất thân.

Nhờ vậy, xã hội phần nào thoát khỏi cảnh bần cùng, lòng dân yên ổn, nền kinh tế dần được phục hồi.

Tuy nhiên, con đường của Hậu Chu Thái Tổ không hề bằng phẳng. Em của Lưu Tri Viễn là Lưu Sùng không phục, chiếm cứ Thái Nguyên, lập nên Bắc Hán và dựa vào Liêu để chống lại Hậu Chu. Trong suốt triều đại Quách Uy, Bắc Hán nhiều lần cầu viện quân Liêu, đem quân tấn công. Nhưng lần nào Hậu Chu cũng đánh bại, giữ vững cương thổ.

Dù chưa đủ sức thống nhất thiên hạ, nhưng việc Hậu Chu đứng vững trước sự uy hiếp của Bắc Hán – Liêu cho thấy bản lĩnh quân sự và chính trị của Quách Uy.

Tuy quyền lực lẫy lừng, sự nghiệp đang độ hưng thịnh, Quách Uy lại gặp phải bi kịch riêng: ông nhiều vợ nhưng không có con trai. Đây là nỗi lo canh cánh, bởi ngai vàng nếu không có người nối dõi sẽ khó bền lâu.

Khi bệnh tình trở nặng vào năm 954, ông buộc phải chọn người kế vị. Hoàng hậu họ Sài có cháu là Sài Vinh, từ nhỏ thông minh, lại giỏi võ nghệ, được Quách Uy nhận làm con nuôi. Trước lúc lâm chung, ông trao lại ngôi báu cho Sài Vinh – vị vua sau này chính là Hậu Chu Thế Tông.

Mối tình đáng ngưỡng mộ với mỹ nhân Sài Thị

Sài Thị sinh ra trong một gia đình quyền quý ở Hình Châu. Từ nhỏ, nàng đã được nuôi dạy theo khuôn phép, vừa thông tuệ vừa xinh đẹp. Khi trưởng thành, nàng được tuyển vào cung trở thành phi tử của Hậu Đường Trang Tông. Nhưng duyên phận với ngôi cửu trùng chưa kịp bắt đầu thì vị hoàng đế ấy băng hà. Sài Thị bị trả về nhà, số phận bỗng trở nên lỡ dở.

So với những phi tần khác, nàng vẫn còn chút may mắn vì được đoàn tụ cùng cha mẹ. Trên đường trở về, tại một quán trọ trong cơn mưa, Sài Thị vô tình gặp một người đàn ông ăn mặc rách rưới, gầy gò như kẻ hành khất. Nhưng khi nhìn kỹ, nàng nhận thấy đôi mắt sáng và phong thái cương nghị toát ra từ dáng vẻ ấy. Trực giác mách bảo nàng: người này sau này tất sẽ làm nên nghiệp lớn.

Người đàn ông đó chính là Quách Uy, khi ấy chỉ là một binh sĩ nhỏ bé, được phái đi đưa thư cho quân đội. Vì ăn mặc cẩu thả nên trong mắt người khác chẳng khác gì ăn mày.

Với một tiểu thư danh giá, lại từng ở ngôi phi tử trong cung, Sài Thị hoàn toàn có thể chọn một cuộc hôn nhân môn đăng hộ đối, sung túc đủ đầy. Nhưng trái tim nàng lại mách bảo đi một con đường khác. Bất chấp sự phản đối của gia đình, nàng kiên quyết xin được gả cho người đàn ông vừa gặp trong quán trọ.

Cha mẹ nàng vô cùng kinh ngạc, cho rằng con gái mình điên dại khi chọn một kẻ nghèo khổ không rõ lai lịch. Nhưng trước sự quyết liệt của Sài Thị, cuối cùng họ đành chấp thuận. Và thế là, từ duyên kỳ ngộ, nàng trở thành vợ của Quách Uy – người mà cả họ hàng đều xem thường.

Sau khi thành thân, Sài Thị đã chứng tỏ sự sáng suốt và tình yêu bền chặt của mình. Số tiền nàng tích góp khi còn ở trong cung, một nửa đưa cho cha mẹ, nửa còn lại trao hết cho Quách Uy để làm vốn dựng nghiệp. Không chỉ thế, nàng luôn khích lệ, động viên chồng trên bước đường binh nghiệp.

Quách Uy vốn xuất thân bần hàn, nhưng nhờ trí dũng và ý chí, lại có hậu thuẫn tinh thần từ người vợ hiền, ông từng bước thăng tiến trong quân đội. Từ một người lính vô danh, ông trở thành tướng lĩnh trọng yếu dưới triều Hậu Hán. Và rồi lập ra nhà Hậu Chu vào năm 951.

Nếu không có con mắt tinh đời của Sài Thị, lịch sử có lẽ đã rẽ sang một hướng khác. Nàng không chỉ nhìn ra chí khí trong người đàn ông nghèo hèn năm ấy, mà còn hết lòng đồng hành cùng ông trong những ngày tháng khó khăn nhất. Khi Quách Uy lên ngôi hoàng đế, Sài Thị trở thành hoàng hậu – minh chứng cho mối tình “ăn mày gặp giai nhân” mà hậu thế thường nhắc đến như một huyền thoại.

×