Quận Hồng Bàng, Hải Phòng: Xây dựng nhà liền kề với biệt thự cổ, nguy cơ gây mất an toàn cho người dân

Theo đơn trình bày, gần đây, gia đình ông Nguyễn Duy Long (cùng ở địa chỉ 88-90 Điện Biên Phủ) tiến hành xây dựng căn nhà 3 tầng sát với ngôi biệt thự cổ được xây dựng từ thời Pháp, đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng. Trong quá trình gia đình ông Long xây dựng, các hộ dân liền kề phát hiện căn biệt thự cổ có nhiều vết nứt, nhiều căn phòng có hiện tượng bị kéo, tách, nứt tường khiến nước mưa ngấm vào gây dột. 

Trao đổi với phóng viên, ông Vũ Ngọc Thương cho biết, khi xây dựng căn nhà 3 tầng nói trên, tại tầng 2, gia đình ông Long đã mở rộng cửa sổ để đi sang thửa đất, công trình liền kề là căn biệt thự cổ 88 Điện Biên Phủ, có nguy cơ làm ảnh hưởng tới kết cấu, công năng của toàn nhà, nguy cơ gây mất an toàn. 

Cũng theo phản ánh của ông Thương, tải trọng của công trình xây dựng của gia đình ông Long có kết cấu là cột cứng, khung bê tông cốt thép và chồng tải lên 3 tầng khiến các bức tường tại căn nhà số 10B T2 (tầng 2, hiện đang thờ mẹ Việt nam Anh Hùng) có những vết nứt dọc dài khoảng 3m rộng khoảng 3 cm, nhìn bằng mắt cũng thấy hiện tượng tách tường, đặc biệt là bức tường chung giữa căn số 10B T2 và nhà ông Long. 

"Ngay khi xuất hiện các dấu hiệu tường cũ bị nứt, tách như trên, chúng tôi đã có đơn đề nghị UBND quận Hồng Bàng yêu cầu gia đình ông Long tạm dừng xây dựng để tiến hành thẩm định những tác động của công trình này tới căn nhà cổ 88 Điện Biên Phủ, "siêu âm" xem móng của căn nhà 3 tầng của ông Long có cấy đè lên móng của toà biệt thự cổ hay không, nhưng UBND quận Hồng Bàng lại không chấp nhận đề nghị của chúng tôi."- ông Thương bức xúc đặt câu hỏi.

Làm việc với chính quyền địa phương, PV Dân Việt được biết, căn biệt thự 88-90 Điện Biên Phủ được xây dựng trên khu đất 314m2 từ hơn 70 năm trước. Tổng diện tích xây dựng công trình là 146,4m2, ngoài ra là khu phụ chung, lối đi chung và một số công trình khác do các hộ dân tự xây dựng không phép trong phần đất sử dụng chung trước thời điểm thanh lý, hóa giá.

Công trình cao 2 tầng, gồm 11 căn hộ (tầng 1 có 4 căn hộ, tầng 2 có 7 căn hộ) thuộc sở hữu của 4 người, trong đó có hộ ông Nguyễn Duy Long (sở hữu 3 căn). Trong số đó, vẫn còn 2 căn hộ thuộc sở hữu của Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh Nhà Hải Phòng đang cho thuê. 

Theo ghi nhận của PV Dân Việt khi đến xác minh tại hiện trường cho thấy, căn biệt thự cổ này đã quá cũ, xuống cấp, nhiều đoạn vữa trát bở, không còn liên kết với tường, sàn. Cốt thép sàn tầng 2 khu vực cầu thang chung bị lộ ra ngoài, hoen gỉ. Cầu thang gỗ chung của toà nhà cũ kỹ, đi lại khó khăn. 

Trao đổi với PV Báo Dân Việt, ông Nguyễn Thái Hoà, Trưởng phòng quản lý đô thị UBND quận Hồng Bàng cho biết, công trình xây dựng của gia đình ông Nguyễn Duy Long được UBND quận Hồng Bàng cấp giấy phép xây dựng số 70/GPXD ngày 9/4/2024. 

Trong quá trình xây dựng, gia đình ông Long đã từng bị xử lý vi phạm hành chính do xây dựng sai phép và bị đình chỉ thi công để điều chỉnh giấy phép xây dựng. Sau khi được điều chỉnh giấy phép xây dựng ngày 8/7/2024, gia đình ông Long tiếp tục cho thi công công trình. 

Về những câu hỏi của PV liên quan đến công trình xây dựng nói trên có ảnh hưởng tới các căn hộ liền kề hay không và đề nghị của ông Vũ Ngọc Thương về việc trưng cầu cơ quan giám định công trình, ông Nguyễn Thái Hoà cho biết, UBND quận đã có văn bản số 2036 ngày 9/8/2024 trả lời công dân và báo cáo Sở Xây dựng Hải Phòng. 

Theo nội dung của văn bản nói trên, UBND quận Hồng Bàng sau khi cùng UBND phường Minh Khai kiểm tra công trình của gia đình ông Long đã ghi nhận nội dung phản ánh của ông Thương về việc tầng 2 của căn biệt thự trước đây có cửa sổ, hiện nay, gia đình ông Long đã tháo bỏ cánh cửa và chấn song, chỉ để lại khung cửa; phần tường chắn dưới khung cửa có dấu hiệu của việc cải tạo, sửa chữa. 

Tuy nhiên, theo quan điểm của UBND quận Hồng Bàng tại văn bản nêu trên, thì việc sửa chữa này không làm thay đổi công năng của toà nhà và cũng không có cơ sở để kết luận việc sửa chữa phần tường chắn dưới cửa số là ảnh hưởng đến kết cấu công trình (!?).

Cũng theo văn bản nói trên, UBND quận Hồng Bàng cho rằng, việc xác định nguyên nhân gây hư hỏng, sự cố công trình xây dựng chỉ có thể thực hiện thông qua kết luận giám định xây dựng của đơn vị/cá nhân có đủ năng lực và theo đúng quy định của Luật Giám định, Thông tư số 17/2021/TT-BXD ngày 22/12/2021 quy định một số nội dung về hoạt động giám định tư pháp trong lĩnh vực xây dựng. 

Theo đó, việc trưng cầu giám định trong vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc người yêu cầu giám định theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 2 Luật Giám định. Do đó, UBND quận Hồng Bàng không có cơ sở pháp lý và thẩm quyền để tổ chức trưng cầu giám định chất lượng công trình xây dựng cũng như việc xác định nguyên nhân gây lún, nứt và ảnh hưởng của công trình liền kề. 

Từ những lý do trên, UBND quận Hồng Bàng cho rằng không có cơ sở để đình chỉ thi công công trình xây dựng đối với công trình số 88P8T1+ 90P11T2 Điện Biên Phủ của hộ gia đình ông Long. 

Khác với quan điểm của quận, Sở Xây dựng Hải Phòng đã ban hành văn bản số 4492 ngày 29/8/2024 gửi UBND quận Hồng Bàng cho rằng, để trả lời nội dung kiến nghị của công dân liên quan đến việc cấp Giấy phép xây dựng công trình số 88P8T1+ 90P11T2 Điện Biên Phủ của hộ gia đình ông Long. Theo đó, Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng cần rà soát, làm rõ một số nội dung như sau: 

Một là, căn cứ Điểm d khoản 1 Điều 95 Luật xây dựng năm 2014 quy định: “Đối với công trình xây dựng có công trình liền kề phải có bản cam kết đảm bảo an toàn đối với công trình liền kề”. Do vậy, khi làm thủ tục xin cấp Giấy phép xây dựng, hộ ông Long có nghĩa vụ phải làm bản cam kết đảm bảo an toàn công trình liền kề theo quy định.

Hai là, Mục 6.4.3.1 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9411:2012 quy định: “Không được phép mở cửa đi, cửa sổ, cửa thông gió nếu tường nhà xây sát với ranh giới lô đất hoặc ranh giới nền nhà thuộc quyền sử dụng của người khác. Chỉ được phép mở cửa đi, cửa sổ, lỗ thông hơi nếu tường xây cách ranh giới lô đất, ranh giới nền nhà bên cạnh từ 2,0m trở lên”. 

Hiện tại, hồ sơ thiết kế được duyệt kèm theo Giấy phép xây dựng số 70/GPXD do Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng cấp ngày 09/4/2024, điều chỉnh ngày 08/7/2024 có thể hiện phần cửa đi thông sang công trình liền kề tại các tầng 1, 2 và 3. 

Ba là, đối với phần công trình cải tạo, sửa chữa thuộc căn nhà 88-90 Điện Biên Phủ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cần làm rõ một số nội dung sau: Việc hộ ông Long chưa có văn bản thông báo việc cải tạo, sửa chữa nhà đến chính quyền địa phương nhưng chưa được kịp thời xử lý; Việc lắp dựng mới gác lửng (kích thước 4,44m x 3,33m) kết cấu xà sắt hộp, sàn gỗ tại tầng 1; việc cải tạo thay đổi cửa sổ thành cửa đi tại tầng 2 có ảnh hưởng kết cấu chịu lực, thay đổi công năng sử dụng hay không, đề nghị Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng kiểm tra, căn cứ quy định của pháp luật về xây dựng cùng các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng hiện hành để xác định việc cải tạo, sửa chữa có phải xin Giấy phép xây dựng theo quy định hay không, từ đó có các biện pháp xử lý tiếp theo.

Bốn là, việc xử lý vi phạm về quản lý, sử dụng nhà thuộc sở hữu nhà nước, việc hộ ông Nguyễn Duy Long tự ý đục, tẩy, chít trát vữa lại tại một số bức tường không thuộc quyền sở hữu, sử dụng của hộ ông Long, nội dung này tại ý b, mục 1 Công văn số 2018/UBND-QLĐT ngày 01/8/2024 của Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng đã nêu rõ: “...một số khu vực vữa trát tường bị nứt, rơi và đã được trát lại...”. Đề nghị Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng kiểm tra, xác minh việc vữa trát tường nêu trên tự bong tróc hay do hộ ông Long tự ý đục, tẩy và trát lại. Trường hợp có hành vi tự ý đục, tẩy, trát lại như đơn kiến nghị và các bức tường hộ ông Long tự ý đục, tẩy và trát lại vẫn thuộc sở hữu nhà nước, đề nghị Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng tổ chức lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính theo quy định.

Năm là, đối với việc thực hiện thẩm định, kiểm định, giám định chất lượng xây dựng công trình: Qua nhiều buổi làm việc giải quyết đơn kiến nghị tại Ủy ban nhân dân phường Minh Khai, đại diện các cơ quan đều nhất trí yêu cầu các bên thống nhất thực hiện việc thuê đơn vị có chức năng thực hiện kiểm định chất lượng xây dựng công trình làm cơ sở đánh giá mức độ thiệt hại, đồng thời làm căn cứ giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, hộ ông Long không nhất trí thực hiện nội dung này (theo Đơn phản hồi thông tin ngày 20/7/2024 của ông Long và bà Hà) và vẫn tiếp tục thi công hoàn thiện công trình. 

"Nhận thấy vụ việc đang diễn biến phức tạp, dẫn đến đơn thư kiến nghị, phản ánh kéo dài, đề nghị Ủy ban nhân dân quận Hồng Bàng chủ trì tổ chức kiểm tra, đánh giá mức độ ảnh hưởng của việc xây dựng công trình đến các hộ liền kề (thông qua công tác kiểm định, giám định) làm căn cứ giải quyết triệt để kiến nghị, phản ánh của các bên"- nội dung văn bản của Sở Xây dựng Hải Phòng ghi. 

Theo hình ảnh thực tế được PV Dân Việt ghi nhận, hiện nay, công trình xây dựng nhà 3 tầng của gia đình ông Nguyễn Duy Long đã hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Việc xử lý giải quyết kiến nghị của công dân và những nội dung yêu cầu của Sở Xây dựng Hải Phòng chưa được giải quyết dứt điểm. 

Trong khi đó, nhiều hộ dân sinh sống tại toà nhà cổ 88+90 Điện Biên Phủ hàng ngày hàng giờ nơm nớp lo nguy cơ bị sập tường vì những vết nứt vẫn đang hiện hữu. Trong thời gian cơn bão số 3 đổ bộ vào Hải Phòng gây mưa lớn, nhiều căn phòng của ngôi biệt thự cổ này đã bị dột rất nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng và đe doạ sự an toàn cuộc sống của người dân.