Sai phạm đất đai, ĐBQH đòi “truy” trách nhiệm doanh nghiệp, chủ đầu tư

Tại phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội vào ngày hôm nay (27/5) về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực đến hết năm 2018, các ĐBQH dành sự quan tâm đặc biệt đến giá đất.

Theo các ĐBQH, giá đất cụ thể được định giá chưa phù hợp với thị trường, còn bất cập về khung giá đất do Chính phủ ban hành, một số nơi đã áp dụng mức giá tối đa theo khung giá đất nhưng chưa sát với thị trường; bất cập về giá đất, chính sách đất đai,...là nguyên nhân dẫn đến những khiếu nại của người dân có đất thu hồi và khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị. (Ảnh: Quochoi)

Giá đất bất cập, không sát với thị trường

ĐB Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho rằng, hiện nay giá đất để tính tiền bồi thường cho người có đất bị thu hồi và tính tiền sử dụng đất, cho thuê đất để nộp cho ngân sách hiện nay rất bất cập, không sát với thị trường làm thiệt hại cho người dân gây bức xúc khiếu kiện, thất thu ngân sách.

ĐB Nguyễn Trường Giang (Đăk Nông) bổ sung, Luật Đất đai nêu rõ, việc xác định khung giá đất cụ thể dựa trên cơ sở điều tra, thông tin về thửa đất, giá đất thị trường, thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu về đất đai. 

Trong khi đó, liên quan đến giá đất thị trường thì các loại thuế, liên quan đến đất đai được tính theo Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành, không căn cứ vào giá trị thực ghi trên hợp đồng giao dịch. 

Đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp.

Thông tin giá đất thị trường và thông tin cơ sở dữ liệu đất đai không chính xác do trong các hợp đồng giao dịch đất được xác định theo Bảng giá đất của UBND cấp tỉnh để tính các loại thuế, phí thì rất khó xây dựng cơ sở dữ liệu đất thị trường, giá đất thường thấp hơn giá trị thực.

Hơn nữa với việc thẩm định giá đất do Hội đồng thẩm định giá đất hiện do Chủ tịch UBND cấp tỉnh làm Chủ tịch khó có thể bảo đảm tính khách quan. Theo đó, ĐB Nguyễn Trường Giang đề nghị, việc đề xuất giá đất phải do Tổ chức cung cấp giá đất tổng hợp thực hiện.

Còn ĐB Hoàng Quang Hàm đề nghị, Chính phủ cần rà soát lại các dự án không tuân thủ quy chuẩn xây dựng Việt Nam về bố trí đất cho giáo dục, y tế, bãi đỗ xe, cây xanh nội bộ, các dự án không tuân thủ giấy phép quy định về phòng cháy, chữa cháy, không tuân thủ hợp đồng đã ký kết với người dân mua nhà, đất, căn hộ để yêu cầu chủ đầu tư có phương án giải quyết đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân.

“Đây là vấn đề rất búc xúc. Tại nhiều chung cư người ta tập trung đông người treo băng rôn, khẩu hiệu để đòi quyền lợi có chung cư”, ĐB Hàm nêu.

ĐB Hoàng Quang Hàm cũng đề nghị thêm, Chính phủ cần rà soát lại các dự án treo, quy hoạch không thực hiện để xử lí dứt điểm để đảm bảo quyền lợi cho người dân. Đối với các vùng đất quy hoạch lâu dài chưa thực hiện ngay được cần di dời người dân để tạo quỹ đất sạch hoặc có chính sách đảm bảo quyền lợi cho người dân về sửa chữa, cải tạo, tách hộ.

Đại biểu quốc hội Hoàng Quang Hàm. (Ảnh: Quochoi)

Lợi ích nhóm trong điều chỉnh quy hoạch?

Bên cạnh đó, các ĐBQH cũng dành nhiều quan tâm cho việc quy hoạch đất đai. Một số ĐBQH khẳng định, qua giám sát cho thấy, việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất còn nhiều khoảng trống pháp lý, quá trình tham gia của người dân, doanh nghiệp trong lập quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch còn hạn chế.

ĐB Nguyễn Trường Giang đặt vấn đề, việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đặc biệt là điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết còn tùy tiện, dẫn đến phá vỡ quy hoạch ban đầu.

ĐB Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) cho rằng, đối với quy hoạch sử dụng đất đai đô thị, kết quả cho thấy trong công tác quy hoạch, tỷ lệ lấp đầy quy hoạch chi tiết đạt thấp, một số tỉnh đạt khoảng 10% và tỷ lệ đô thị ban hành quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc chiếm khoảng 26% tổng các đô thị.

Theo ĐB Trần Văn Tiến, do thiếu quy hoạch chi tiết và cơ chế quản lý quy hoạch kiến trúc nên hạn chế lớn trong việc quản lý xây dựng theo quy hoạch cũng như quản lý kiến trúc và cảnh quan. Báo cáo nêu việc điều chỉnh quy hoạch còn tùy tiện, nhiều dự án điều chỉnh nhiều lần, 95/1390 dự án điều chỉnh từ 3 lần trở lên, 9 dự án điều chỉnh hơn 5 lần. “Việc điều chỉnh dự án phần lớn tạo điều kiện để làm lợi cho nhà đầu tư”, ĐB Tiến nhấn mạnh.

Ngoài ra, ĐB Tiến cũng cho rằng, về giao đất cho các dự án đã quá thời hạn theo quy định nhưng chưa triển khai, thực hiện đã xảy ra ở hầu hết các địa phương làm ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất gây bức xúc trong nhân dân.

Thống nhất với kiến nghị của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc đề nghị Chính phủ chỉ đạo Thanh tra Chính phủ thực hiện thanh tra việc thực hiện pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 tới.

“Tôi đề nghị với các sai phạm được phát hiện qua thanh tra, ngoài xử lý nghiêm công chức cơ quan nhà nước vi phạm cũng cần phải xử lý tương xứng đối với doanh nghiệp, các chủ đầu tư. Vì sai phạm không thể xảy ra nếu như không có sự tham gia của doanh nghiệp, chủ đầu tư không thể vỗ tay bằng một bàn tay. Sai phạm xảy ra ngoài trách nhiệm vi phạm của công chức cơ quan nhà nước cũng có trách nhiệm vi phạm của doanh nghiệp, chủ đầu tư. Vì vậy, cũng cần phải xử lý nghiêm”, ĐB Hoàng Quang Hàm nhấn mạnh.

×