Sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ phế phụ phẩm nông nghiệp giải bài toán khó nhất hướng đến nền nông nghiệp sạch

Trong những năm qua, nông nghiệp, nông thôn, nông dân tỉnh Nghệ An đã có bước phát triển rất tích cực và toàn diện. Đời sống nông dân không ngừng được nâng lên, bộ mặt nông thôn đổi mới và khang trang hơn. Tuy nhiên, mỗi năm có hàng triệu tấn phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp. Đặc biệt, một số nơi ô nhiễm phức tạp, ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của nhân dân, gây rất nhiều lãng phí. Đây cũng là một tài toán nan giải mà các cấp Hội Nông dân trên địa bàn luôn trăn trở.

Được sự quan tâm, tạo điều kiện của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và Quỹ BRACE (Hồng Kông), tỉnh Nghệ An được chọn tham gia dự án “Tuyên truyền vận động, nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào vào nỗ lực giảm thiểu phát khí thải nhà kính của cộng đồng quốc tế”. Dự án như là chìa khóa để giúp Hội Nông dân tỉnh Nghệ An giải quyết bài toán về xử lý rác thải.

Dự án đã được Hội Nông dân tỉnh Nghệ An thực hiện thành công với những mô hình hiệu quả. Trong đó, mô hình sử dụng phế phụ, phẩm nông nghiệp để sản xuất phân hữu cơ vi sinh là một giải pháp rất hữu hiệu. Phân hữu cơ vi sinh giúp đất tơi xốp, nâng cao năng suất cây trồng, giảm chi phí sản xuất, tăng hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường. Những kết quả này có thể thu về sau một vụ mùa và là minh chứng trực quan nhất đối với người dân.

Nhận thấy những hiệu quả thiết thực từ dự án, Ban Thường vụ Hội Nông dân tỉnh Nghệ An đã tham mưu UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt Đề án “Tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nông dân sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ phụ phẩm, phế phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 - 2025”.

Sau gần 2 năm triển khai, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An đã tổ chức hàng chục lớp tập huấn trang bị kiến thức về quy trình ứng dụng chế phẩm sinh học xử lý phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh cho 700 cán bộ hội nông dân cấp huyện, cấp xã, hội viên nông dân tiêu biểu để làm những giảng viên nguồn của đề án. Đồng thời, tổ chức 54 lớp tập huấn trang bị kiến thức cho 2.700 hội viên nông dân về kỹ thuật sử dụng chế phẩm sinh học để sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp.

Những mô hình điểm dần được nhân rộng, phong trào sản xuất phân hữu cơ vi sinh lan tỏa mạnh trong cộng đồng. Người dân trên địa bàn dần thay đổi nhận thức, thói quen và xem phân hữu cơ vi sinh là giải pháp tối ưu để giải quyết vấn đề rác thải trong sản xuất nông nghiệp.

Đồng thời, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An cũng phát động phong trào nông dân sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Đến cuối năm 2024, nông dân toàn tỉnh Nghệ An đã xây dựng được 1.145 mô hình sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ phế phụ phẩm nông nghiệp, sản xuất được 41.509 tấn phân bón hữu cơ, với 16.243 hộ hội viên nông dân tham gia. 

Nông dân thay đổi hoàn toàn nhận thức, sản xuất phân hữu cơ vi sinh trở thành khâu quan trọng trong sản xuất nông nghiệp sạch ở Nghệ An

Từ những cánh đồng bát ngát, đến vựa rau sạch xanh mướt, hay những khu nhà kính trồng toàn thứ quả ngon ở Nghệ An giờ đây đều đã sử dụng phân hữu cơ vi sinh để bón cho cây trồng. Sau mỗi mùa vụ, nông dân ở Nghệ An luôn tận dụng toàn bộ phế phụ phẩm nông nghiệp nghiệp để ủ phân hữu cơ vi sinh để chuẩn bị cho mùa vụ mới.

Ông Trương Văn Biên là chủ một trang trại trồng cam lớn ở xã Đồng Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An. Mỗi lần làm cỏ, cắt tỉa cành trong vườn ông đều tận dụng toàn bộ phế phụ phẩm nông nghiệp để ủ phân hữu cơ vi sinh. Trang trại cũng được canh tác theo hướng hữu cơ nên sản lượng và chất lượng quả cam được nâng cao, giá bán ổn định. Mỗi năm ông Biên thu về hàng tỷ đồng.

Trên cánh đồng ở xã Xuân Hồng, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An người dân ủ phân hữu cơ vi sinh ngay bên chân ruộng. Bà Bùi Thị Thủy (trú tại xã Nam Hồng) chia sẻ: “Sau mùa vụ, bà con tận dụng phế phụ phẩm nông nghiệp để ủ phân hữu cơ vi sinh ngay tại chân ruộng. Khi phân hoai mục thì có thể chở ra bón ngay cho mùa vụ mới. Sử dụng phân hữu cơ vi sinh đất tơi xốp hơn, năng suất cũng tăng nên bà con rất phấn khởi. Giờ đây, không cần cán bộ tuyên tuyền, nhắc nhở, bà con cũng tự ủ phân hữu cơ vi sinh để sản xuất”.

Trên cánh đồng rộng gần 400ha ở xã Minh Lương, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An trồng đủ loại rau, củ, quả tươi ngon. Người dân cũng đã sử dụng phân hữu cơ vi sinh trong quá trình canh tác. Những luống rau tươi xanh mơn mởn, an toàn được thị trường rất ưu chuộng.

Từ những kết quả trên đã tạo ra động lực thúc đẩy phong trào nông dân tham gia phát triển sản xuất kinh doanh theo hướng sinh thái bền vững. Đồng thời vai trò của Hội Nông dân các cấp cũng được cấp ủy, chính quyền ghi nhận và đánh giá cao trong việc chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ hội viên nông dân tham gia phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới gắn với bảo vệ môi trường nông thôn ở địa phương.

Việc áp dụng các kỹ thuật xử lý rác thải theo hướng thân thiện với môi trường từng bước hình thành các mô hình nông nghiệp tuần hoàn bền vững, sản xuất theo chu trình khép kín tạo ra các sản phẩm sạch, an toàn hướng tới nền nông nghiệp hữu cơ, sinh thái.

Ông Nguyễn Quang Tùng – Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Nghệ An cho biết: “Việc triển khai thành công các hoạt động của dự án đã từng bước nâng cao nhận thức của người dân, nông dân về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Các mô hình xử lý rác thải tại Nghệ An đang triển khai có hiệu quả, tiếp tục được nhân rộng và có sức lan tỏa lớn, đã có nhiều tác động tích cực đến kinh tế, xã hội và đời sống của người dân trên địa bàn tỉnh Nghệ An, góp phần lan tỏa ngày càng mạnh mẽ hơn phong trào “Cùng nhau xử lý rác thải hiệu quả hôm nay vì phồn vinh của cộng đồng ngày mai” tại địa phương”.

Hội Nông dân tỉnh Nghệ An cũng thực hiện thành công Dự án "Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế". Tại các đơn vị tham gia dự án đã thực hiện nhân rộng được hơn 10.000 mô hình kỹ thuật TOT1 (bao gồm kỹ thuật lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi, kỹ thuật ủ phân hữu cơ từ phụ phẩm cây trồng, kỹ thuật nuôi gà trên đệm lót sinh học dày) và TOT2 (bao gồm kỹ thuật nuôi trùn quế, kỹ thuật nuôi sâu canxi). Bên cạnh đó, Ban Quản lý dự án đã chỉ đạo, hướng dẫn thành lập 11 nhóm “Gìn giữ tương lai xanh” trên địa bàn các xã tham gia dự án.

×