Tin từ Bệnh viện Quân đội 108 cho biết, bệnh viện vừa tiếp nhận và cấp cứu cho 1 bệnh nhân ngộ độc củ ấu tầu, loại củ được cảnh bảo cực độc.

Bệnh nhân là bà TT. 56 tuổi, nhập viện trong tình trạng buồn nôn, tê bì môi và chân tay, tụt huyết áp, đau bụng và buồn đi ngoài sau khi ăn một lượng lớn củ ấu tàu thay cơm khoảng một giờ.

Theo lời kể của gia đình người bệnh, trước đó người bệnh đã từng ăn củ ấu tàu số lượng ít và không có biểu hiện dị ứng. Bệnh nhân không có tiền sử dị ứng thực phẩm hay thuốc.

Sau khi khám và làm các xét nghiệm, bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc Aconitine trong củ ấu tàu. Bệnh nhân được điều trị vận mạch, cân bằng điện giải và thuốc chống loạn nhịp. Bệnh nhân đáp ứng điều trị tốt, hồi phục và ra viện sau 4 ngày.

Bác sĩ Nguyễn Hà Anh, khoa Da liễu, Trung tâm Da liễu - Dị ứng, Bệnh viện Quân đội 108 cho biết, củ ấu tàu (còn gọi là củ gấu tàu, xuyên ô, thảo ô) là một loại dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, nhưng lại chứa aconitin – một chất độc cực mạnh. Nếu dùng sai cách hoặc quá liều, aconitin có thể gây loạn nhịp tim, tụt huyết áp, sốc tim và tử vong.

Một điểm nguy hiểm là các triệu chứng ngộ độc củ ấu tàu như buồn nôn, tê môi tay chân, tụt huyết áp,… rất dễ bị nhầm với sốc phản vệ – một phản ứng dị ứng nặng thường gặp sau khi ăn thực phẩm lạ. Sốc phản vệ thường khởi phát nhanh, xảy ra ngay sau khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng lần đầu tiên và đáp ứng nhanh với adrenaline.

Qua trường hợp ngộ độc trên, bác sĩ Hà Anh khuyến cáo,

1. Không tự ý sử dụng củ ấu tàu hoặc các loại thảo dược có độc tính cao:

Việc tự chế biến hoặc sử dụng theo truyền miệng (ngâm rượu, nấu cháo, sắc thuốc…) mà không có hiểu biết rõ ràng về liều lượng và cách khử độc là vô cùng rủi ro.

 2. Luôn hỏi ý kiến chuyên gia y tế trước khi sử dụng các vị thuốc dân gian:

 • Không phải tất cả các thảo dược đều an toàn – một số loại chỉ có thể dùng khi đã được xử lý đúng cách và đúng liều.

 • Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ y học cổ truyền, dược sĩ, hoặc cán bộ y tế có chuyên môn trước khi sử dụng bất kỳ loại dược liệu nào.

 3. Nhận biết sớm dấu hiệu ngộ độc – đi khám ngay khi có triệu chứng bất thường sau ăn uống:

 • Các dấu hiệu như buồn nôn, chóng mặt, tê bì chân tay, đau bụng, hồi hộp, đánh trống ngực, khó thở hoặc tụt huyết áp là những biểu hiện nghiêm trọng, cần được cấp cứu kịp thời.

• Không nên cố chờ đợi hay tự điều trị tại nhà vì bệnh có thể diễn tiến rất nhanh và nặng lên trong vài giờ.

4. Đối với nhân viên y tế:

- Cảnh giác với ngộ độc thảo dược khi tiếp nhận bệnh nhân có triệu chứng tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, tê bì, buồn nôn sau ăn uống. Không chỉ nghĩ đến sốc phản vệ, cần đưa ngộ độc thực vật (đặc biệt do củ ấu tàu) vào chẩn đoán phân biệt. Hỏi kỹ về tiền sử ăn uống, đặc biệt là việc sử dụng các loại thuốc nam, rượu ngâm, hoặc món ăn lạ trong vòng 24–48 giờ.

- Ngộ độc aconitin thường biểu hiện bằng rối loạn tiêu hóa sớm (buồn nôn, đau bụng), sau đó là triệu chứng thần kinh (tê bì, chóng mặt) và tim mạch (tụt huyết áp, loạn nhịp, ngừng tim). Ngộ độc thường không đáp ứng với phác đồ xử trí sốc phản vệ: adrenaline, corticoid hoặc kháng histamin.

×