Thời khắc sáp nhập tỉnh Bình Định đang đến gần, Gia Lai có loại cà phê gì đang đứng vững ở phân khúc thị trường cao cấp?

Top 3 bảng điểm cà phê Robusta của CQI

Theo thông tin từ Công ty TNHH Đầu tư phát triển AN-ANDICO (xã Nam Yang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai), sản phẩm cà phê Robusta Gia Lai của team HAYABEAN đã đạt top 3 bảng điểm Robusta của CQI cập nhật danh sách ngày 11-6-2025 với 87,5 điểm (đứng sau 1 doanh nghiệp của Việt Nam và 1 doanh nghiệp Thái Lan).

Để tham gia đánh giá, mẫu của team HAYABEAN chuẩn bị theo hướng dẫn mẫu thông tin của Stone Village Lab-đối tác CQI tại Việt Nam tiếp nhận mã hóa và thực hiện theo quy trình của hệ thống đánh giá bảo mật của CQI.

Theo đó, lô cà phê tham gia chấm điểm (1,3 tấn) là cà phê Robusta sẻ được trồng ở độ cao 800-900 m so với mực nước biển; vùng trồng tại xã Hải Yang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai.

Cà phê được sơ chế theo phương pháp natural (tự nhiên), không dùng thêm men hay bất kỳ sản phẩm phụ nào nhằm tiết kiệm chi phí sản xuất tối đa và phát huy điểm mạnh của cà phê địa phương.

Cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh Gia Lai. Ảnh: V.T

Ông Nguyễn Tấn Công-Giám đốc Công ty-cho biết: Team HAYABEAN được thành lập vào năm 2024 bởi Công ty ANDICO, CADAHIL cùng một nhóm bạn trẻ chuyên làm cà phê đặc sản, cà phê chất lượng cao và cung cấp nhân xanh cho các nhà rang xay trong cũng như ngoài nước.

Nhờ kinh nghiệm chế biến trước đó, cộng với bản chất hạt cà phê Robusta sẻ trồng từ năm 1997 và vùng trồng được ưu đãi chất dinh dưỡng của địa phương đã tạo ra sản phẩm có hậu vị ngọt, hương vị tự nhiên, thể chất mượt mà...

Bộ tiêu chí đánh giá cà phê đặc sản Robusta dựa trên các tiêu chí đối với cà phê nhân xanh và đánh giá qua thang điểm cupping (thử nếm).

Kết quả cupping sẽ xếp lần lượt theo thang điểm được đánh giá: đạt 70-79 điểm thì mẫu cà phê được coi là “High Quality Robusta”, từ 80 điểm trở lên là tiêu chuẩn “Fine Robusta”. Hiện tại, trên thế giới rất ít mẫu đạt trên 87 điểm, cao nhất được ghi nhận là 90-93 điểm.

“Từ bộ tiêu chí đánh giá trên, chúng ta hiểu rằng, để đạt được chất lượng Fine Robusta là câu chuyện về hành trình của hạt cà phê trước khi rang xay.

Hay cụ thể hơn là sự tác động trực tiếp của các yếu tố: điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng, phương thức canh tác, quá trình thu hái, sơ chế, bảo quản, sau cùng là rang xay.

Sơ chế cà phê tại Công ty TNHH Đầu tư phát triển AN-ANDICO (xã Nam Yang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai). Ảnh: V.T

Với kết quả đánh giá lần này, cà phê Fine Robusta Gia Lai của team HAYABEAN đạt top 3 bảng điểm Robusta của CQI. Đây là một trong những đột phá, khẳng định chất lượng của cà phê Robusta Gia Lai nói riêng và của Việt Nam nói chung trên thị trường quốc tế; là động lực, niềm tự hào của những nông dân Việt Nam đang canh tác và sơ chế cà phê Robusta chất lượng cao.

Nhìn vào danh sách này, các nhà rang xay trên thế giới sẽ tìm kiếm nguồn nguyên liệu chất lượng cao để thu mua, mở ra cơ hội lớn để ANDICO, CADAHILL nói riêng và team HAYABEAN nói chung cùng địa phương kết nối cà phê chất lượng đến với thị trường trong và ngoài nước”-ông Công chia sẻ.

Tạo nét đặc trưng riêng cho cà phê Robusta Gia Lai

Là bậc thầy trong ngành cà phê đặc sản, ông Lê Trung Hưng-Giảng viên Q Grader đầu tiên của Việt Nam-cho rằng: Qua quá trình giảng dạy và làm việc với nhiều doanh nghiệp ở Gia Lai, ông nhận thấy nhiều trang trại trong tỉnh đã chú trọng đầu tư xây dựng mạng lưới sản xuất, chế biến cà phê bền vững và một phần sản phẩm cà phê đặc sản để hướng đến xuất khẩu sang các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản...

Yếu tố thuận lợi để tạo bản sắc hương vị riêng cho Robusta Gia Lai chính là nhờ hội tụ các điều kiện lý tưởng về nền nhiệt độ với biên độ thay đổi rõ rệt giữa ngày và đêm, đã tạo nên chất lượng nguyên liệu đặc trưng, phù hợp cho các phương pháp sơ chế, các profile hương vị đặc trưng. Đây là điều mà các vùng sản xuất có biên độ nhiệt thấp không thể có.

“Khi thị trường cà phê đặc sản đang trở thành xu hướng toàn cầu, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 thế giới nhưng lại mới chỉ khai thác được phần nhỏ giá trị từ phân khúc cao cấp này. Gần đây, khi các mẫu cà phê trong nước tham gia chấm điểm CQI, tôi thấy điểm số rất cao, có những mẫu đạt đến 89 điểm. Điều đó chứng tỏ cà phê đặc sản của Việt Nam đang từng bước khẳng định chất lượng trên thị trường quốc tế.

Tỉnh Gia Lai trước khi sáp nhập với tỉnh Bình Định có khoảng 106.400 ha trồng cà phê. Ảnh VT

So với cách chế biến thông thường, cà phê đặc sản có giá trị cao hơn nhiều. Tuy nhiên, giá trị còn phụ thuộc vào câu chuyện xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Vì vậy, trong chiến lược xây dựng thương hiệu cho cà phê đặc sản, các doanh nghiệp, hợp tác xã tại Gia Lai không chỉ dừng lại ở việc làm tốt chất lượng mà còn phải tạo ra kết nối cảm xúc với khách hàng, kể về câu chuyện và tâm huyết làm ra sản phẩm cà phê đặc sản, với hành trình từ vườn đến ly cà phê”-ông Hưng chia sẻ.

Gia Lai hiện có 106.400 ha cà phê. Việc đặt mục tiêu đến năm 2030 phát triển hơn 2.340 ha cà phê đặc sản không phải là con số lớn về diện tích nhưng lại mang ý nghĩa chiến lược nhằm tạo phân khúc cà phê giá trị cao, xây dựng thương hiệu ngành hàng địa phương, mở ra cánh cửa vào thị trường “khó tính”.

Và Fine Robusta không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao cho người sản xuất, mà dòng sản phẩm này đang từng bước chinh phục các thị trường “khó tính” trên thế giới. Đó không chỉ là câu chuyện kinh tế mà còn là chiến lược giữ gìn môi trường và giá trị văn hóa bản địa.

Ông Đoàn Ngọc Có-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường-cho biết: “Trong chiến lược phát triển ngành hàng cà phê, Gia Lai đặt mục tiêu giữ ổn định diện tích. Ngoài việc tạo dựng nguồn nguyên liệu chất lượng, tỉnh còn khuyến khích các nhà sản xuất chế biến sản phẩm để gia tăng giá trị cho hạt cà phê qua việc làm ra các dòng cà phê chất lượng cao, cà phê đặc sản. Việc này đòi hỏi người sản xuất phải đi từ khâu chăm sóc, kiểm soát tốt dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, cho đến công nghệ sơ chế, bảo quản và chế biến ra thành phẩm.

Ngành tiếp tục khuyến khích xây dựng vùng nguyên liệu cà phê hữu cơ có truy xuất nguồn gốc, tập trung vào các vùng khí hậu lý tưởng. Hướng đi sản xuất hữu cơ và chế biến cà phê đặc sản không chỉ tăng giá trị kinh tế mà còn là chiến lược dài hạn, bền vững để nâng tầm vị thếcà phê Gia Lai trên bản đồ cà phê đặc sản thế giới”.

CQI là một tổ chức phi lợi nhuận hoạt động trên phạm vi quốc tế nhằm cải thiện chất lượng cà phê và cuộc sống của những người sản xuất. CQI sở hữu hệ thống đánh giá chất lượng cà phê chuẩn quốc tế qua các kỳ thi và bảng điểm mà thế giới công nhận. Nhà sản xuất tham gia đánh giá CQI để xác lập giá trị và đẳng cấp quốc tế cho sản phẩm.

×