Bình luận
0
Trận thủy chiến hỏa công bậc nhất sử Việt diễn ra tại đầm Thị Nại giữa thủy quân Tây Sơn và thủy quân Gia Định của Nguyễn Phúc Ánh vào năm 1801.
(Tranh minh họa: Họa sĩ Sỹ Hòa, Báo Bình Phước Online).
Thị Nại là một đầm nước mặn khổng lồ thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Nơi đây có diện tích khoảng 5.000 ha với bề rộng khoảng 4 km, trải dài hơn 10 km. Tại đầm Thị Nại vào năm 1801 đã diễn ra cuộc thủy chiến quyết định thành bại giữa quân Tây Sơn do tướng Vũ Văn Dũng chỉ huy và quân nhà Nguyễn do Nguyễn Phúc Ánh chỉ huy.
Quân số hai bên tham gia cuộc chiến này nhỏ hơn trận Xích Bích nhiều, nhưng đây là một trận hỏa công quyết định sự thành bại của hai bên, mức độ ác liệt và gay cấn cũng không khác gì so với trận Xích Bích thời Tam Quốc.
Năm 1800, quân Tây Sơn với 5 vạn quân cùng đại bác dưới sự chỉ huy của tướng quân Trần Quang Diệu đã tiến đến bao vây thành Quy Nhơn, Trần Quang Diệu cho đắp lũy dài với chu vi hơn 4.000 trượng bao bọc thành Quy Nhơn. Quân Nguyễn do Võ Tánh và Ngô Tùng Châu chỉ huy quyết giữ thành và cho người báo tin về Gia Định.
Nguyễn Phúc Ánh nhận tin liền đến cứu thành Quy Nhơn. Quân Nguyễn quyết định đánh thủy quân Tây Sơn ở đầm Thị Nại trước, sau đó giải vây cho thành Quy Nhơn. Đó là bối cảnh dẫn đến cuộc chiến này.
Thời ấy thủy quân đã tạo nên sức mạnh giúp Tây Sơn hùng bá thiên hạ. Các tướng của Tây Sơn đều có tên là đô đốc, là tên gọi thuộc về thủy binh. Đầm Thị Nại có cửa hẹp thông ra biển là nơi thủy quân Tây Sơn chọn làm đại bản doanh, tập trung hết sức mạnh thủy quân Tây Sơn.
Nơi đây tập trung gần 2.000 tàu chiến Tây Sơn, trong đó có 3 chiến hạm Định Quốc Đại Hiệu hiện đại không kém gì các chiến hạm phương Tây thời đó, mỗi chiến hạm trang bị 60 đại bác.
Tại cửa vào đầm Thị Nại, nhiều khẩu pháo hạng nặng được đặt trên hai pháo đài Gành Ráng và Phương Mai, tạo thành thế phòng thủ vững chắc cho quân Tây Sơn. Nơi đây tập trung 24.000 quân Tây Sơn do Vũ Văn Dũng chỉ huy.
Quân nhà Nguyễn nổi bật có 4 chiến hạm hết sức hiện đại kiểu phương Tây, dù không được bằng quân Tây Sơn, gồm Phụng Phi có 26 đại bác, Long Phi có 32 đại bác, Bằng Phi có 26 đại bác, một chiến hạm không rõ, mỗi chiến hạm có trên 300 người.
Lại theo một số nguồn sử liệu khác, chúa Nguyễn đã huy động trên dưới 1.000 chiến hạm lớn nhỏ cho trận Thị Nại. Trong số đó có 5 chiếc mang được 46 khẩu đại bác, 18 chiếc khác mang được từ 20 đến 26 khẩu. Các thuyền chèo bằng tay có 100 chiếc lớn và 200 chiếc nhỏ, quân lính có trên 8.000 người.
Nếu trận Xích Bích thời Tam Quốc, Chu Du phải trông chờ đến gió Đông để thiêu cháy các chiến thuyền của Tào Tháo; thì quân nhà Nguyễn cũng phải chờ đến khi có gió Nam và thủy triều dâng lên mới bắt đầu tiến đánh.
Đầu tháng Giêng năm Tân Dậu 1801, gió Nam thổi mạnh, quân nhà Nguyễn lên kế hoạch tiến đánh. Đầm Thị Nại có cửa hẹp được trang bại trận địa pháo ở hai bên, để tiến vào trong đầm quân Nguyễn phải tiêu diệt trận địa pháo này, đồng thời cho đội quân tiên phong vào trước.
Đầm Thị Nại ngày nay. (Ảnh: Lê Thy, Wikipedia, CC BY 3.0)
Đầm Thị Nại có cửa hẹp. Trận địa pháo được bố trí 2 bên trái và phải. Quân Nguyễn lên kế hoạch đánh trận địa pháo này nhằm mở đường tiến vào đầm. (Tranh minh họa của tác giả Ngọc Hiếu trong bài viết về trận Thị Nại – Ngochieu.com)
Quân tiên phong của nhà Nguyễn đã bắt các thuyền tuần tra Tây Sơn phía ngoài để lấy thông tin và mật lệnh, sau đó cho 18 thuyền chất đầy hỏa khí do Nguyễn Văn Trương và Tống Phước Lương chỉ huy giả làm quân Tây Sơn dùng mật lệnh lấy được vượt qua các cửa kiểm soát đi vào bên trong.
Đêm rằm tháng Giêng năm Tân Dậu 1801, tại cửa đầm Thị Nại phía bên trái, Lê Văn Duyệt cho một cánh quân gồm 26 tàu Galley bắn vào các tháp canh và ụ pháo quân Tây Sơn tại pháo đài canh giữ cửa. Sau khi phá hủy hết các ụ pháo thì nhóm 1.200 quân với súng trường gắn lưỡi lê đánh phá hủy hết những gì còn lại.
Phía bên phải, một cánh quân đổ bộ lên núi Tam Hòa tấn công trận địa pháo ở đây. Tuy nhiên cánh quân này gặp phải chiến lũy kiên cố của quân Tây Sơn nên thất bại và bị thiệt hại nặng nề.
Vũ Văn Dũng phía Tây Sơn biết tin liền cho 30 tàu chiến tiếp ứng cho quân canh cửa vào đầm Thị Nại ở Bãi Nhạn. 30 tàu quân Tây Sơn nhắm vào 26 tàu Galley của quân Nguyễn tấn công.
Nguyễn Phúc Ánh lệnh cho tướng quân Võ Di Nguy đưa quân tiên phong tiếp ứng, đồng thời cánh quân bên trái cũng nhắm vào tàu chiến Tây Sơn mà bắn. 30 tàu chiến Tây Sơn bị chặn đứng và lần lượt bị tiêu diệt.
Lúc này pháo đài phòng thủ bên trái của quân Tây Sơn bị đánh bại, nhưng trận địa pháo của quân Tây Sơn bên phải có nhiệm vụ giữ cửa đầm, sau khi đánh bại quân đổ bộ nhà Nguyễn, vẫn sẵn sàng nhả đạn nếu quân Nguyễn tiến vào trong đầm.
Dù thế, tướng quân Võ Di Nguy vẫn chỉ huy đội tiên phong tấn công thẳng vào trong đầm. Phía sau, thủy quân Nguyễn Phúc Ánh cũng tổng tấn công vào đầm Thị Nại.
Trận địa pháo của quân Tây Sơn trên núi Tam Hòa nhả đạn liên hồi, phía trong đầm ba chiến hạm Định Quốc Đại Hiệu với 60 khẩu đại bác mỗi chiếc liên tục nhả đạn, các chiến thuyền khác của Tây Sơn cũng bắn liên tục vào quân Nguyễn.
Tướng quân Võ Di Nguy trúng đạn tử trận tại chỗ, quân Nguyễn sợ hãi dừng lại định rút về. Lúc này tướng quân Lê Văn Duyệt cũng đã lên đến, liền thúc quân xông pha lửa đạn tiến lên. Quân Tây Sơn từ các chiến hạm và đồn lũy xung quanh nhất loạt nổ súng vào quân Nguyễn mà bắn.
Gặp thiên thời, Xích Bích tái hiện
Nguyễn Phúc Ánh thấy diễn biến bất lợi, binh sĩ tử trận nhiều liền cho người đến gặp Lê Văn Duyệt lệnh lui binh để bảo toàn lực lượng.
Nhưng lúc này gió Nam thổi rất to và thủy triều lên mạnh chạy vào trong đầm, đây là lợi thế rất lớn cho bên tấn công, Lê Văn Duyệt không muốn bỏ mất thời cơ nên quyết định không nghe theo lệnh mà tiếp tục lệnh cho toàn quân tiến lên.
Gió to cộng với thủy triều lên, nước tràn vào trong đầm cuốn theo các tàu của quân Nguyễn tiến rất nhanh. Lúc này Lê Văn Duyệt cùng 60 tàu chiến tiếp cận 3 chiến hạm Định Quốc Đại Hiệu, các chiến hạm này vốn là niềm kiêu hãnh và tự hào của quân Tây Sơn. Lê Văn Duyệt lệnh cho quân dùng đuốc hỏa chiến, lợi dụng chiều gió phóng thẳng vào chiến hạm Định Quốc của Tây Sơn.
Lửa bén vào chiến hạm cháy phần phật, lại có thêm sức gió, nên nhanh chóng cháy lan sang chiếc bên cạnh, quân Tây Sơn cố gắng nhưng không sao dập tắt lửa kịp. Ba chiến hạm Định Quốc bốc cháy và chìm dần xuống đầm Thị Nại.
Lúc này 18 thuyền của quân Nguyễn cải trang thành thuyền Tây Sơn đã lọt vào trong đầm trước đó cũng dùng hỏa công tấn công các tàu Tây Sơn. Đô đốc Trà chỉ huy quân Tây Sơn chống cự nhưng bị tử trận tại chỗ, hậu quân Tây Sơn bị rối loạn.
Thị Nại bỗng chốc biển thành biển lửa. Gió Nam khiến lửa bốc rất nhanh, các chiến thuyền của Tây Sơn neo gần nhau nên cứ cháy hết chiếc này đến chiếc khác. Lửa bốc to cháy khắp đất trời. Các tàu chiến của Tây Sơn cái thì nổ cái thì chìm, khung cảnh như tái hiện lại trận Xích Bích thời Tam Quốc xưa kia.
Súng thần công của quân Tây Sơn được tìm thấy tại căn cứ thủy binh Tây Sơn ở cảng Thị Nại. (Ảnh: Bùi Thụy Đào Nguyên, Wikipedia, CC BY-SA 3.0).
Lúc này ở trong Thị Nại 18 thuyền cải trang thành quân Tây Sơn của Nguyễn Văn Trương và Tống Phước Lương bị bao vây, nhưng Trương và Lương phá được vòng vây chạy lại phía cửa đầm cùng quân của Lê Văn Duyệt, cho quân đổ bộ lên núi Tam Hòa để đánh trận địa pháo tại đây. Quân Tây Sơn tại đây thấy các tàu chiến cháy cả, nên bị tấn công thì bỏ cả dinh trại mà chạy.
Vũ Văn Dũng thua trận liền cùng khoảng 4.000 quân còn lại chạy lên bờ hợp cùng quân Trần Quang Diệu vây thành Quy Nhơn.
Kết thúc trận chiến, quân Nguyễn thắng trận nhưng có 4.000 quân cùng Thủy sư Đô đốc Võ Duy Nghi tử trận. Phía quân Tây Sơn mất 20.000 quân, 1.800 tàu chiến, 600 đại bác đủ cỡ. Sau trận chiến, quân Nguyễn đã vớt được 500 đại bác cùng nhiều loại vũ khí khác.
Thất bại này khiến sức mạnh thủy binh Tây Sơn hầu như bị tiêu diệt, các chiến thuyền của quân Nguyễn đã đi lại tự do khống chế hoàn toàn đường thủy. Sau trận "Xích Bích" này, quân Nguyễn đánh chiếm kinh thành Phú Xuân và sang năm sau (1802) thì Tây Sơn chính thức sụp đổ.
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Tại SEA Games 33, điền kinh tiếp tục là môn chủ lực, được coi như “mỏ vàng”, tạo thành điểm tựa để đoàn thể thao Việt Nam cạnh tranh vị trí cao trên bảng xếp hạng toàn đoàn.
Chia sẻ
Việc Singapore và Việt Nam vừa ký kết một thỏa thuận về thương mại gạo ổn định, bền vững là bước đi không chỉ mang lại lợi ích cho hai nước, mà còn đặt nền tảng cho sự phối hợp nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng và an ninh lương thực trong khu vực.
Chia sẻ
Ông Nguyễn Thanh Sơn – Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025 tại Lâm Đồng đã có nhiều kiến nghị liên quan đến việc trồng sầu riêng, xuất khẩu sầu riêng trước thềm Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân năm 2025.
Chia sẻ
Hồ Văn Cường được khán giả tặng cả trăm triệu tiền mặt, ca sĩ Anh Khang về nước sau 12 năm định cư ở Mỹ ... là những tin showbiz nổi bật trong 24h qua.
Chia sẻ
Cây cảnh này tượng trưng cho sự may mắn, giàu có, sức khỏe, trường thọ, hòa bình, trí tuệ, sự thanh lịch và tính kiên trì, có khả năng tiêu trừ năng lượng tiêu cực.
Chia sẻ
Một báo cáo do Der Spiegel công bố đã tiết lộ những chi tiết mới từ cuộc điện đàm bí mật diễn ra hôm thứ Hai giữa Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, Tổng thư ký NATO Mark Rutte và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Chia sẻ
Cổ phiếu ROS vẫn “án binh bất động” sau khi bị hủy niêm yết từ 5/9/2022 do chậm công bố báo cáo tài chính. Doanh nghiệp vừa thay Chủ tịch HĐQT lần thứ ba trong năm, nhưng vẫn chưa tổ chức đại hội cổ đông hay cập nhật số liệu còn thiếu.
Chia sẻ
Giá nhà tiếp tục leo thang không chỉ vì biến động giá đất mà chủ yếu do thiếu nguồn cung, trong khi thị trường lệch pha trầm trọng giữa cao cấp và nhà ở phù hợp thu nhập, làm rủi ro bong bóng ngày càng lớn.
Chia sẻ
Người dân tố công trình dự án Khu đô thị Capital Square 3 thi công xuyên đêm gây rung lắc, khiến nhiều tuyến đường quanh “hố tử thần” Đà Nẵng xuất hiện vết nứt dày đặc và buộc họ phải làm đơn kiến nghị gửi chính quyền.
Chia sẻ
Nghị sĩ Thái Lan treo thưởng cho các võ sĩ Muay Thái. Nếu thắng knockout nhận 100.000 baht (tương đương 82 triệu đồng), thắng điểm nhận 50.000 baht trong các trận đối đầu các võ sĩ Campuchia tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Ngọn lửa bùng phát dữ dội tại một quán ăn trên đường Trần Hưng Đạo, TP.HCM rạng sáng 5/12, một bé trai đã được lực lượng chức năng giải cứu an toàn.
Chia sẻ
Những ngày này, trên khắp các sườn đồi ở xã Bạch Thông, tỉnh Thái Nguyên đâu đâu cũng bắt gặp không khí tất bật chuẩn bị cho ngày hội cam, quýt và phiên chợ nông sản năm 2025 của xã.
Chia sẻ
Công nghiệp hỗ trợ của TP.HCM vừa đón nhận tin vui khi Tập đoàn kinh tế đa ngành Thaco dự kiến khởi công xây dựng Khu công nghiệp chuyên ngành cơ khí quy mô 786 ha tại TP.HCM ngày 19/12, dự kiến bắt đầu hoạt động vào tháng 9/2026.
Chia sẻ
Nhằm phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho đồng báo dân tộc thiểu số và miền núi. Trong hai năm 2023-2024, tỉnh Nghệ An đã phân bổ hơn 232 tỷ đồng cho Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho các trường học, đồng bào dân tộc thiểu số.
Chia sẻ
TS. Nguyễn Trung Quân (Đại học Nam California, Giám đốc khoa học VinMotion) khẳng định, Việt Nam có lợi thế hiếm gặp, từ phần cứng tốt, phần mềm mạnh đến năng lực vận hành an toàn, tạo điều kiện thuận lợi để bước vào cuộc đua robot hình người toàn cầu.
Chia sẻ
Sau nhiều ngày cùng người dân mật phục, PV Dân Việt đã ghi lại cảnh cát tặc hoành hành trên sông Thạch Hãn, tỉnh Quảng Trị. Sau đó, Công an tỉnh Quảng Trị đã vào cuộc, bắt quả tang.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 5/12, trên thị trường giao ngay, giá dầu thô thế giới tiếp tục tăng mạnh trở lại trước diễn biến căng thẳng Mỹ và Venezuela.
Chia sẻ
Chỉ trong một thời gian ngắn sau khi sáp nhập địa giới hành chính, xã biên giới Pa Tần, Lai Châu đã tạo nên một kỳ tích, chính thức được công nhận là địa bàn “sạch” ma túy. Đằng sau tấm “giấy thông hành” an ninh ấy là sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và vai trò nòng cốt, xông pha của lực lượng Công an xã.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Tiến Đạt là người đã cống hiến hơn 50 năm cho sân khấu và điện ảnh Việt Nam, nổi tiếng với hàng loạt vai diễn phản diện. Ở tuổi 72, ông có cuộc sống hưu trí an nhàn trong căn nhà phố cổ Hà Nội và có những thú vui được ông gọi là "xa xỉ".
Chia sẻ
Tỉnh Vĩnh Phúc vốn thuộc vùng đất cổ xứ Đoài, trung tâm của Bắc Bộ Việt Nam. Đất Vĩnh Phúc có huyền thoại về bà Lăng Thị Tiêu quê Đại Đình giúp Hùng Duệ Vương đánh giặc giữ nước, được sắc phong là “Tam Đảo trụ quốc tối linh đại vương". Với cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng chống giặc phương Bắc, lần đầu tiên, Mê Linh trên đất Vĩnh Phúc trở thành kinh đô của đất nước...
Chia sẻ
Radio online Nhịp sống nông thôn mới hôm nay có nội dung: Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp – nông dân – nông thôn năm 2025; chương trình “Gian hàng rau không đồng” hỗ trợ bà con vùng lũ Khánh Hòa; tập huấn chuyển đổi số và ứng dụng Nông dân Việt Nam tại Thanh Hóa…
Chia sẻ
Phía sau loạt bài điều tra chấn động về đường dây phá rừng tự nhiên quy mô lớn tại Lạng Sơn là một hành trình gian khổ, đầy rẫy hiểm nguy nhưng cũng ngập tràn quyết tâm của nhóm Phóng viên Báo điện tử Dân Việt.
Chia sẻ
Cả làng trồng mai Bình Định, nay là Gia Lai nhìn cây "ăn cơm trước kẻng" mà cười đau lòng. Chỉ còn hơn hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán, nhưng tại “thủ phủ” mai vàng một thời, vùng An Nhơn (Bình Định trước đây, nay thuộc Gia Lai), những vườn mai vốn rực rỡ chuẩn bị cho mùa hoa lớn nhất năm giờ đang tiêu điều, hoa bung nở sớm màu vàng khắp vườn, báo hiệu một vụ Tết buồn với người trồng.
Chia sẻ
Đại tướng Phan Văn Giang cho biết, năm 2026, tiếp tục điều chỉnh tổ chức lực lượng theo hướng tinh, gọn, mạnh; nghiên cứu đề xuất xây dựng một số lực lượng mới và bảo đảm vũ khí, trang bị đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa Quân đội.
Chia sẻ
Bắt nguồn từ sở thích, đam mê với vẻ đẹp của hoa lan rừng, hoa kiểng, không ít người dù tuổi đời còn trẻ đã mạnh dạn đầu tư và khởi nghiệp thành công từ mô hình kinh tế này. Đó là câu chuyện trồng vườn lan rừng hoa tuôn như suối chảy, đẹp như phim của chị Thạch Thị Kim Hoa ở ấp Căm Xe, xã Minh Thạnh, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương (thời điểm trước sắp xếp, sáp nhập, hợp nhất).
Chia sẻ
Tháng 12 là thời điểm các cơ quan, tổ chức đồng loạt tiến hành tổng kết. Nếu được bình xét nhận danh hiệu như: "lao động tiên tiến" hay "chiến sĩ thi đua", tập thể xuất sắc..., người lao động và các đơn vị có thể được nhận bội tiền thưởng.
Chia sẻ
Dự án nâng cấp, mở rộng tuyến đê tả Đáy có tổng chiều dài 5,6km, đi qua hai phường Yên Nghĩa và Đồng Mai. Quá trình thi công dự án đã gây ảnh hưởng tới người dân, ngày nắng trời bụi, ngày mưa lầy lội. Đặc biệt, đơn vị thi công rào chắn, lắp biển cảnh báo sơ sài, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn...
Chia sẻ
Những năm qua, bám sát nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Kiến Xương, tỉnh Hưng Yên (địa phận huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình trước thời điểm sáp nhập, hợp nhất) đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ hội viên phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập và ổn định đời sống.
Chia sẻ
Công an Đà Nẵng đã bàn giao 3 nghi phạm Hàn Quốc bị Interpol truy nã đỏ, là nhóm điều hành đường dây lừa đảo xuyên quốc gia sử dụng deepfake để dụ dỗ nạn nhân và cưỡng ép tham gia hoạt động phạm tội tại Campuchia.
Chia sẻ
Việc Thủ tướng Bỉ Bart de Wever từ bỏ kế hoạch tịch thu tài sản của Nga trong hội nghị thượng đỉnh tháng 10 là một "đòn chí mạng" đối với Ukraine và các đồng minh, theo Politico đưa tin.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Hưng 
