Trộm cắp hoành hành, lại thêm con vật quái ác này đang phá phách ở vùng trồng sâm Ngọc Linh ở tỉnh Quảng Ngãi

Thiệt hại tiền tỷ đồng vì chuột "quý tộc" cắn phá

Theo nhân viên bảo vệ công ty Cổ phần sâm Ngọc Linh Kon Tum, một chủ sở hữu diện tích sâm Ngọc Linh trồng lớn ở xã Măng Ri (hợp nhất từ các xã Măng Ri, Tê Xăng, Ngọk Lây, Văn Xuôi và Ngọk Yêu, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum cũ) cho biết mấy tháng qua, số sâm trồng của doanh nghiệp bị thiệt hại nặng vì nạn chuột cắn phá.

Dân thường gọi các loại chuột cắn phá, ăn củ sâm, hạt sâm Ngọc Linh là chuột sâm, chuột "quý tộc".

Trên nhiều luống sâm, chùm hạt số thì bị chuột "quý tộc" gặm ăn sạch, hoặc để lại còn vài hạt còn thân, bị cắn gãy và kéo cả cành đi, có cây thì bị chuột đào và gặm luôn cả củ.

Đêm nào cũng tổ chức người đi bắt, có tuần bắt và đập chết 400 - 500 con nhưng vẫn không xuể. Chuột kéo đến cắn, phá vườn sâm đủ kích cỡ, nhỏ bằng ngón tay út đến to bằng ngón tay cái.

Không chỉ nhanh nhẹn mà lũ chuột leo trèo rất giỏi, dễ dàng vượt qua bạt chắn, phủ và leo lên cây cắn quả để ăn. Vì vậy những biện pháp bảo vệ thủ công lâu nay (dùng bạt ni lông, bao nhựa… để ngăn, bao bọc) trở nên kém hiệu quả, đặc biệt là sau 1 thời gian sử dụng bị giòn, dễ rách.

Không chỉ số trồng sâm Ngọc Linh diện tích lớn, những cá nhân và hộ dân ở Măng Ri cũng lâm vào tình cảnh tương tự.

Chị Y Phượng, ở làng Ko Sia 2 cho biết, số thì bị chuột saam cắn gãy cả thân, có cây bị đào moi cả rễ…tính đến nay, ước khoảng 3.000 cây giống sâm Ngọc Linh trồng của gia đình, bị gãy hỏng vì chuột, thiệt hại gần 300 triệu đồng.

Tại thôn Long Hy, anh A Miên nói như khóc, vườn sâm trồng hơn 2 năm tuổi của gia đình sau một thời gian dài đổ công sức chăm bón, chỉ vài đêm đã bị chuột đào xới tan hoang, giờ coi như mất trắng.

Trộm cắp sâm Ngọc Linh hoành hành

Cùng với chuột cắn phá là nạn trộm cắp đang hoành hành, gây nhiều bất an cho người trồng sâm Ngọc Linh ở các xã phía Tây Quảng Ngãi (tỉnh Kon Tum cũ).

Chỉ tính riêng xã Măng Ri, ước từ đầu năm đến nay đã có khoảng 190 hộ trồng sâm Ngọc Linh bị thiệt hại, với số tiền nhiều tỷ đồng vì nạn chuột phá và nạn trộm cắp. Ảnh: ĐX

Nhiều người trồng sâm Ngọc Linh cho biết, chỉ cần sơ hở vài tiếng, hoặc vắng nhà qua đêm là có thể mất trắng cả vườn.

Đơn cử từ đầu năm đến nay ở Măng Ri, gia đình anh Nguyễn Hữu Nam mất 100 cây sâm 7-8 năm tuổi; hộ anh Quách Văn Nghi mất 178 cây, trong đó có 80 cây gần đến kỳ thu hoạch.

Các công ty trồng sâm lớn ít bị mất trộm hơn nhờ hệ thống hàng rào kiên cố, có lực lượng bảo vệ trực 24/24. Vì vậy các hộ nhỏ lẻ trồng sâm Ngọc Linh ở những vị trí sâu trong núi, trở thành mục tiêu cho trộm.

Theo đại diện chính quyền địa phương trước đây, kẻ gian sau khi trộm thường bán ngay trong vùng, nên vẫn có cơ hội lần ra dấu vết.

Tuy nhiên gần đây, sâm bị nhổ trộm thường được các đối tượng đưa sang các địa phương khác tiêu thụ, dẫn đến khó truy tìm ra dấu vết. 

Theo thống kê của UBND xã Măng Ri, từ đầu năm đến nay đã có 190 hộ trồng sâm bị thiệt hại bởi chuột và trộm.

Để chống trộm và giảm thiệt hại do chuột và trộm, cùng với triển khai các biện pháp bảo vệ, ngăn chặn khác chính quyền địa phương khuyến khích người dân liên kết thành nhóm 5-7 hộ để thay phiên nhau canh giữ; lắp đặt camera…

Tuy nhiên đại diện chính quyền Măng Ri và một số địa phương khác bày tỏ, đó chỉ là giải pháp tạm thời còn về lâu dài, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, lực lượng bảo vệ rừng và các đơn vị chuyên môn để xây dựng phương án tổng thể để bảo vệ sâm Ngọc Linh trồng của người dân.

Từ kiểm soát chuột hại bằng biện pháp sinh học, đặt bẫy thông minh, đến tăng cường an ninh với hệ thống cảnh báo sớm và cơ chế truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt để hạn chế tiêu thụ sâm trộm.

×