Tự ăn "hạt lạ" phòng ngừa bệnh đái tháo đường, hai vợ chồng ngộ độc teo cơ, liệt toàn thân

Thông tin từ Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, Trung tâm vừa tiếp nhận 2 bệnh nhân bị ngộ độc hạt muồng dẫn đến liệt toàn thân, teo cơ. Đây là 2 bệnh nhân ngộ độc quả muồng tây được ghi nhận đầu tiên ở Việt Nam.

Bệnh nhân là bà Phạm Thị X (sinh năm 1966) và chồng là ông Trương Công N (sinh năm 1958, cùng trú tại Kiên Giang). Hai bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng teo cơ, hạn chế vận động hai tay, nói khó và liệt 2 chân.

Bà X cho biết, vào tháng 9/2021, hai vợ chồng bà được người quen cho hạt muồng để trồng, lấy hạt ăn. Theo lời mách hạt muồng có thể chữa bệnh đái tháo đường nên hai vợ chồng đã ăn hạt muồng để phòng ngừa mắc bệnh.

Được biết tỷ lệ đường trong máu của hai vợ chồng bà chỉ nhỉnh hơn chỉ số bình thường 1 chút chứ chưa đến ngưỡng mắc bệnh đái tháo đường. Nhưng hai vợ chồng bà vẫn muốn phòng ngừa.

Chật vật tìm nguyên nhân ngộ độc

Theo bà X, ban đầu, mỗi ngày hai vợ chồng bà chỉ ăn 2 hạt muồng, sau đó tăng dần và ăn hàng ngày. Sau khi ăn được khoảng 3 tháng, bà X thấy người mệt mỏi, suy nhược, chân tay yếu và cân nặng sụt giảm 15kg nên đi khám tại bệnh viện ở Kiên Giang.

Tại đây, bác sĩ chẩn đoán bà bị thiếu canxi nên kê đơn để bà bổ sung canxi. Uống hết đơn nhưng triệu chứng không cải thiện, thậm chí còn nặng hơn.

Ngay sau đó, chồng bà X cũng tiếp tục gặp các triệu chứng suy nhược như vợ và sụt giảm mất 10kg cân nặng.

Hai vợ chồng bà đã tới một bệnh viện lớn tại TP.HCM để điều trị. Tại đây, bác sĩ chẩn đoán vợ chồng bà bị viêm đa dây thần kinh, phải châm cứu và bấm huyệt.

Hết liệu trình điều trị, bệnh không thuyên giảm mà nặng hơn, không chỉ còn là yếu chân tay mà chuyển sang bị liệt cả 2 chân và phải di chuyển bằng xe lăn.

Bệnh viện đã gửi mẫu máu của vợ chồng bà sang Singapore để xét nghiệm và kết quả cho thấy: Vợ chồng bà nghi bị nhiễm độc kim loại nặng. Vợ chồng bà được giới thiệu ra Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) để điều trị.

Vợ chồng bà X được chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai ngày 12/4/2022 trong tình trạng teo cơ, hạn chế vận động hai tay, nói khó và liệt 2 chân.

TS.BS. Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: Cả hai bệnh nhân khi nhập viện bị liệt rễ và dây thần kinh toàn thân, teo cơ nặng, người vợ bắt đầu liệt hầu họng nguy cơ ảnh hưởng chức năng sống còn.

Trung tâm đã tiến hành rất nhiều kiểm tra, xét nghiệm, hội chẩn nhiều chuyên khoa. Các thăm dò và kiểm tra đã loại trừ các nguyên nhân có các bệnh khác, kể cả ngộ độc các kim loại nặng cũng không phải. Hai bệnh nhân cũng đã được sinh thiết cơ cho thấy có dấu hiệu cơ bị xơ, teo và thoái hóa.

Sau khi khai thác tiền sử, biết được hai vợ chồng đã ăn hạt muồng trong thời gian dài, các bác sĩ đã gửi mẫu hạt đi nhận dạng. Các chuyên gia cho thấy đây là cây muồng tây, hay muồng lá khế, tên khoa học là Senna occidentalis (hay còn gọi là Cassia occidentalis). Chính chất độc có trong hạt muồng đã gây ngộ độc cho hai vợ chồng bà X.

Trường hợp ngộ độc hạt muồng đầu tiên ở Việt Nam

Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), độc tố trong cây muồng tây này là anthraquinone, độc tố có ở toàn bộ cây nhưng tập trung ở hạt, đã được ghi nhận gây độc với cơ, thần kinh, đặc biệt gây hoại tử cơ, thoái hóa cơ, tổn thương gan, não và tử vong trên người và động vật.

Tuy nhiên, hầu như mọi người không ăn hạt muồng nên trước đó chưa từng ghi nhận trường hợp nào ngộ độc hạt muồng. Đó là lý do khiến việc tìm nguyên nhân ngộ độc của vợ chồng bà X khó khăn.

"Trường hợp ngộ độc hạt muồng của vợ chồng bà X là trường hợp đầu tiên của Việt Nam được phát hiện. Ngoài Việt Nam, trên y văn thế giới mới chỉ công bố một số ít ca ngộ độc ở trẻ em Ấn Độ (phần lớn các trẻ đó đã tử vong). Tình trạng ngộ độc loại cây này xảy ra nhiều ở các gia súc, gia cầm ở các nước", bác sĩ Nguyên cho biết.

Chia sẻ về việc điều trị cho hai vợ chồng bà X, bác sĩ Nguyên cho biết, bệnh nhân bị ngộ độc trong một thời gian khá dài khiến teo hết cơ dẫn đến yếu liệt tất cả các chi. Trung tâm Chống độc đã nỗ lực điều trị bằng những giải pháp tối ưu nhất.

Sau hơn một tháng điều trị tích cực với 8 lần lọc máu và thay huyết tương, sức khỏe của vợ chồng bà X đã dần cải thiện. Ông N đã có thể cầm được bát cơm, tự đứng lên được và bước quanh giường. Bà X đã nói rõ, nuốt bình thường, tự nâng được bát cơm và tự đứng dậy trên đôi chân của mình.

"Sức khỏe bệnh nhân đã được cải thiện một phần nhưng về lâu dài thì nguy cơ vẫn có để lại di chứng", bác sĩ Nguyên nhận định.