Về Akô Dahong làm nông dân cà phê

Akô Dahong hay còn gọi là buôn Ama Hrin được thành lập từ năm 1958. Chuyện kể rằng, Akô Dahong xưa vốn ở Ma Drắc. Do cuộc sống buôn làng quá khó khăn nên già làng Ama Hrin quyết định tìm vùng đất mới. Sau nhiều tháng liền băng rừng vượt suối, ông đã chọn được vùng đất bằng phẳng có nguồn nước dồi dào, nên quyết định dời làng về đây.

Du khách hào hứng khi thăm vườn cà phê của đồng bào.

Vùng này bây giờ nằm cuối đường Trần Nhật Duật, TP.Buôn Ma Thuột. Ngày mới thành lập, Akô Dahong chỉ có 10 ngôi nhà dài với 50 người dân. Đến nay, nơi đây đã có 94 hộ với khoảng 800 nhân khẩu sinh sống. Giữa cơn lốc đô thị hóa, lại nằm ngay giữa thành phố, nhưng Akô Dahong vẫn giữ nguyên được những giá trị văn hóa truyền thống của Tây Nguyên.

Hơn nửa thế kỷ với biết bao biến đổi, nhưng Akô Dahong vẫn vẹn nguyên với những mái nhà dài êm đềm giữa đại ngàn, bên bến nước, với những nét xưa rượu ghè, thổ cẩm… Đến Akô Dahong, chúng ta như lạc vào cõi thiền bởi cái không gian tĩnh lặng của đại ngàn, cái hiền hòa, hiếu khách tự bao đời nay của người Ê Đê.

Đến đây để rồi khi chia tay sẽ không thể quên được cái dư vị đắng ngắt mà ngọt ngào của canh cà đắng, cái vị rất lạ và cảm giác rất khó tả khi nếm món canh bột nung nhừ trong ống nứa với sự hòa quyện của những món rau rừng chỉ có ở Tây Nguyên; để được ngồi bên bếp lửa nghe những bài hát lúc thắm thiết êm đềm, lúc mạnh mẽ, rộn rã như tiếng của con sông, con suối, tiếng của đại ngàn.

Về Akô Dahong, chúng ra sẽ được đồng bào hướng dẫn cách để làm ra những tấm vải thổ cẩm, cách chế tạo các nhạc cụ bằng những vật dụng có sẵn từ núi rừng, cách làm ra một ché rượu cần, cách chế biến những món ăn của riêng người Ê Đê… Đấy là những cái rất riêng mang bản sắc không thể pha lẫn mà với đồng bào nơi đây, dù xã hội có phát triển đến đâu, thì những nét văn hóa truyền thống như máu chảy trong người không thể rời xa.

Về Akô Dahong, chúng ta đừng bỏ qua cơ hội được… làm nông dân cà phê. Hãy ra rẫy cùng đồng bào trong những trang phục rất riêng của người Ê Đê và học cách làm cỏ, cắt cành, hái, bón phân, tưới nước… cho cà phê. Để sau buổi lao động vất vả ấy mà cảm nhận bữa cơm của đồng bào Ê Đê hấp dẫn đến nhường nào.

Và rồi, hãy cùng đồng bào sàng, rang, giã và pha chế một ly cà phê theo cách riêng của người Ê Đê. Để được nếm ly cà phê Ban Mê... thứ thiệt. Để thấy giá trị của ly cà phê không chỉ là cảm giác sảng khoái tinh thần sau những nhọc mệt, mà giá trị của nó còn là cả một nền văn hóa cà phê lâu đời của đồng bào Tây Nguyên.

Sẽ thật khó quên khi chúng ta đến Akô Dahong vào đúng kỳ cà phê trổ bông. Ở đó, trong làn gió se lạnh, những cành hoa cà phê trắng muốt khoe sắc tỏa mùi thơm nồng nàn. Cảm giác như trời đất như đang giao hòa bởi sự kết nối tinh khiết của thiên nhiên. Akô Dahong giản dị mà mê đắm lòng người.

Quang Tạo - Duy Hậu