Vì quy định này, ngân sách TP.HCM sụt giảm mạnh, doanh nghiệp cũng khốn đốn

Số thu tiền sử dụng đất sụt giảm

Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), ngay sau khi Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực vào năm 2015, trong giai đoạn 5 năm 2016 - 2020, số thu tiền sử dụng đất chỉ đạt 75.372 tỷ đồng chỉ chiếm tỷ lệ 4,15% tổng thu ngân sách TP.HCM. 

Thậm chí, số tiền này còn tiếp tục bị giảm mạnh trong 3 năm 2018 - 2020.

Cụ thể, số thu tiền sử dụng đất năm 2020 chỉ đạt 7.634 tỷ đồng, bằng một nửa số thu của năm 2019 và chỉ bằng 1/3 số thu tiền sử dụng đất năm 2017.

Không chỉ số tiền sử dụng đất bị giảm, ngay cả số thu thuế thu nhập doanh nghiệp từ kinh doanh bất động sản (BĐS) trong 4 năm 2017 - 2020 cũng chỉ đạt 15.376 tỷ đồng và đang trong xu thế bị sụt giảm theo từng năm.

Nguyên nhân của việc sụt giảm này, theo HoREA, là do Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực từ năm 2015 đã siết việc lựa chọn chủ đầu tư phát triển nhà ở thương mại. Cụ thể là chỉ công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đối với nhà đầu tư có quyền sử dụng đất với 100% là đất ở.

"Thực tế, loại dự án "có quyền sử dụng đất 100% đất ở" này chỉ chiếm không quá 5% tổng số dự án nhà ở thương mại trên thị trường. Trong khi dự án có "đất ở và các loại đất khác" chiếm khoảng trên dưới 80%; dự án có đất nông nghiệp hoặc có đất phi nông nghiệp thường có quy mô diện tích lớn, chiếm khoảng trên dưới 10% tổng số dự án", ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA thông tin.

Lãng phí tài nguyên đất đai

Cũng vì vậy, trong 5 năm trở lại đây, số lượng dự án BĐS tại TP.HCM liên tục sụt giảm. Nếu như năm 2016, 2017 có 130 dự án; năm 2018 122 dự án thì đến năm 2019 chỉ còn 22 dự án và năm 2020 là 53 dự án. 

Trong khi số dự án không được công nhận chủ đầu tư ngày càng tăng lên. Theo thống kê của HoREA, tới 126 dự án nhà ở thương mại có đất hỗn hợp không được công nhận chủ đầu tư và có thể con số còn lớn hơn nữa.

Đề tháo gỡ những khó khăn này, mới đây HoREA vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch Đầu tư đánh giá tác động của việc sửa đổi, bổ sung Điểm c, Khoản 1, Điều 75 Luật Đầu tư 2020 được cho là cản trở sự phát triển của thị trường BĐS.

"Việc sửa đổi, bổ sung nói trên là phù hợp với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Điều này nhằm đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ của các quy định pháp luật có liên quan đến lĩnh vực đầu tư và không làm phát sinh thêm đầu luật mới. Đồng thời, tháo gỡ các khó khăn cho nhiều chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đã bỏ ra nguồn vốn rất lớn để tạo lập quỹ đất mà không thể triển khai thực hiện được dự án", ông Châu nói.

Chủ tịch HoREA đánh giá, việc chậm sửa đổi, bổ sung Điểm c, Khoản 1, Điều 75 Luật Đầu tư 2020 là tác nhân làm sụt giảm nguồn cung dự án nhà ở thương mại dẫn đến làm sụt giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.  

Chưa kể, việc không công nhận chủ đầu tư dẫn đến nhiều dự án không thể triển khai, không thể đưa đất vào sử dụng, lãng phí tài nguyên đất đai.

Đây không phải do lỗi của nhà đầu tư, mà các ách tắc, vướng mắc này là do quy định chưa phù hợp, chưa thống nhất của Khoản 1 và Khoản 4 Điều 23 Luật Nhà ở.

"Chỉ có sớm sửa đổi, bổ sung Điểm c, Khoản 1, Điều 75 Luật Đầu tư 2020 và Khoản 4, Điều 23, Luật Nhà ở thì mới khắc phục được việc thất thu ngân sách nhà nước, sớm đưa đất vào sử dụng, không để lãng phí tài nguyên đất đai và phát huy hiệu quả nguồn lực từ đất đai", ông Châu khẳng định.