Bình luận
0
Trang sử vàng của dân tộc từng ghi nhận công lao to lớn của Thống suất Nguyễn Hữu Cảnh trong sự nghiệp mở mang bờ cõi về phương Nam.
Tháng 2 năm 1698, chúa Nguyễn Phúc Chu sai Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lược xứ Đồng Nai, tại đây ông đã "Chia đất Đông Phố, lấy xứ Đồng Nai làm huyện Phước Long dựng dinh Trấn Biên (tức Biên Hòa ngày nay), lấy xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình, dựng dinh Phiên Trấn (tức Gia Định ngày nay)" đánh dấu sự xác lập và thực thi chủ quyền của chúa Nguyễn đối với vùng đất Nam bộ.
Tháng 5 năm 1700, trong cuộc tiến binh bảo vệ vùng biên cương phía Nam, Nguyễn Hữu Cảnh đột ngột qua đời ở Sầm Giang (Rạch Gầm) trong sự tiếc thương vô hạn của quân sĩ và nhân dân trong vùng. Sự nghiệp mở mang bờ cõi vừa mới bắt đầu, trước mắt biết bao việc phải làm. Gánh nặng đặt lên vai các tướng sĩ dưới quyền, đặc biệt là những tướng sĩ tâm phúc, đồng hương Quảng Bình, những người đã theo ông đi suốt cuộc trường chinh về phương Nam, trong đó nổi lên có phó tướng Trương Phúc Phan - người kế tục sự nghiệp của Nguyễn Hữu Cảnh làm Trấn thủ dinh Trấn Biên.
Ảnh minh hoạ.
Trương Phúc Phan sinh ở làng Trường Dục, huyện Phong Lộc (nay là huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình). Cụ nội của ông là Trương Công Da (sau được ban chữ "Phúc" thành Trương Phúc Da) người huyện Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa làm quan dưới triều vua Lê Anh Tông (1556-1573) theo Nguyễn Hoàng vào Nam, định cư tại làng Trường Dục và trở thành thủy tổ của dòng họ Trương Phúc ở đây. Trương Phúc Da được giao làm Trấn thủ dinh Quảng Bình đầu tiên dưới thời chúa Nguyễn Hoàng.
Ông nội của Trương Phúc Phan là Trương Phúc Phấn sinh ra và lớn lên trên đất Quảng Bình "võ nghệ, tài lược hơn người" theo cha làm đến chức Cai cơ. Năm 1630, Trương Phúc Phấn giữ chức Trấn thủ dinh Bố Chính (dinh Ngói), là người có công lớn bảo vệ lũy Trường Dục, quân Trịnh đánh mãi không được gọi ông là "Phấn cố trì" (Phấn giữ thành).
Cha của Trương Phúc Phan là Trương Phúc Cương, người có nhiều công lao trong các trận chiến ở Quảng Bình. Ông là bề tôi thân cận của chúa Nguyễn Phúc Thái (Trăn), được chúa đặc biệt tin dùng. Năm 1689, Trương Phúc Cương được phong giữ chức Trấn thủ Cựu dinh.
Bác ruột của Trương Phúc Phan là Trương Phúc Hùng "kiêu dũng, thường đi trước hãm trận, đi đến đâu giặc dạt đến đó". Ông từng được phong làm Trấn thủ dinh Bố Chính, dinh Quảng Bình, Đốc chiến quân cơ.
Cũng như Nguyễn Hữu Cảnh, khi lớn lên Trương Phúc Phan được nuôi dưỡng trong dòng dõi võ tướng, lừng lẫy chiến công trên đất Quảng Bình trong những năm tháng chiến tranh Trịnh - Nguyễn ở thế kỷ XVII.
Mến trọng tài đức của người thanh niên đầy tâm huyết, chúa Nguyễn Phước Thái đã gả con gái thứ ba là công nữ Ngọc Nhiễm cho Trương Phúc Phan.
Khi các chúa Nguyễn tiến hành công cuộc mở cõi, Trương Phúc Phan cùng nhiều tướng sĩ tâm phúc là người đồng hương Quảng Bình đã kề vai sát cánh cùng Thống suất Nguyễn Hữu Cảnh tiến về phương Nam.
Năm 1700, Nguyễn Hữu Cảnh mất, Trương Phúc Phan được chúa Nguyễn Phúc Chu giao giữ chức Trấn thủ dinh Trấn Biên. Dinh Trấn Biên và huyện Phước Long ở phía Đông sông Sài Gòn quản lý một vùng rộng lớn bao gồm Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu ngày nay. Dinh Trấn Biên là địa bàn cửa ngõ mở lối cho đoàn quân Nam tiến dọc theo dải ven biển nhanh chóng làm chủ toàn bộ đất Hà Tiên để tiến sâu vào trung tâm đồng bằng sông Cửu Long, đồng thời vươn ra chiếm lĩnh các đảo, quần đảo phía nam biển Đông và vịnh Thái Lan.
Làm Trấn thủ dinh Trấn Biên, Trương Phúc Phan tiếp tục sự nghiệp của Nguyễn Hữu Cảnh chiêu tập dân vào Nam khai hoang mở đất, tổ chức các đơn vị hành chính, xây dựng bộ máy, xác lập chủ quyền lãnh thổ vùng đất Nam bộ.
Đồng thời với việc xác lập chủ quyền, ngay từ những ngày đầu lập đất, chính quyền của chúa Nguyễn ở Trấn Biên đã tiến hành cuộc đấu tranh bảo vệ sự toàn vẹn của chủ quyền lãnh thổ mà tiêu biểu là chiến công đánh đuổi quân Anh ra khỏi đảo Côn Lôn (Côn Đảo) trong những năm đầu thế kỷ XVIII.
Côn Lôn nằm cách đất liền Vũng Tàu 97 hải lý. Do vị trí thuận lợi trên đường hàng hải nối liền Âu - Á, Côn Lôn được người phương Tây biết đến rất sớm. Từ thế kỷ XIII (1294) đoàn thuyền của nhà thám hiểm người Ý tên là Marco Polo gồm 14 chiếc trên đường từ Trung Quốc về nước bị một cơn bão nhấn chìm 8 chiếc, số còn lại đã dạt vào trú tại Côn Đảo. Thế kỷ XV- XVI có rất nhiều đoàn thám hiểm người Âu ghé vào vùng đảo.
Tháng 8 năm 1702, Công ty Đông Ấn (East India Company) của Anh do Nhất ban Tô Thích Già Thi (Allen Catchpole) chỉ huy 8 chiến thuyền với hơn 200 lính ngang nhiên đổ quân lên Côn Lôn xây pháo đài, dựng cột cờ chủ trương chiếm đảo lâu dài. Theo sách Đại nam thực lục tiền biên, quân Anh lúc đó đã "kết lập trại sách, của cải chứa đầy như núi, bốn mặt đều đặt đại bác". Trước tình hình đó, Trương Phúc Phan báo tin về chúa Nguyễn Phúc Chu, "Chúa sai Phúc Phan tìm cách trừ bọn ấy".
Thực hiện ý chỉ của Chúa, Trương Phúc Phan tìm cách đánh chiếm lại Côn Lôn trong tay quân Anh. Ông cho tuyển mộ được 15 người Chà Và (người có gốc từ đảo Malacca, Malayxia) sinh sống ở dinh Trấn Biên làm kế giả hàng, ra Côn Lôn làm thuê cho quân Anh. Ở Côn Lôn hơn một năm không thấy động tĩnh gì, quân Anh lấy làm đắc chí, sinh ra chủ quan. Nhân lúc quân Anh sơ hở, nửa đêm đội quân người Chà Và của Trương Phúc Phan nổi lửa phóng hỏa thiêu trụi doanh trại, giết chết số sĩ quan chỉ huy Nhất ban, Nhị ban, một số bị bắt đưa về đất liền, một số theo đường biển trốn thoát. Trương Phúc Phan được tin báo sai binh thuyền ra Côn Lôn tiếp ứng, thu hết của cải, vũ khí của quân Anh, giành lại Côn Lôn, giữ vững chủ quyền biển đảo ở vùng đất phía Nam.
Sau khi lấy lại Côn Lôn, Trương Phúc Phan cho tổ chức lại lực lượng bảo vệ đảo theo phương thức nửa dân sự, nửa quân sự. Theo sách Gia Định thành thông chí thì "Dân ở đảo tự kết lại làm binh sĩ, gọi là Tiệp Nhất, Tiệp Nhị, Tiệp Ba đội trực thuộc đạo Cần Giờ, có đủ khí giới để giữ lấy đất ấy phòng quân cướp hung dữ Đồ Bàn, không cần kêu gọi chỗ khác đến cứu giúp. Dân lính ở đây thường lấy yến sào, đồi mồi, vích, quế hương, mắm, ốc tai tượng, rồi theo mùa mà dâng nộp; còn lại thì đánh bắt hải sản như cá tôm để sinh sống..."
Nhờ có lực lượng bảo vệ đảo, trong thời gian Trương Phúc Phan là Trấn thủ dinh Trấn Biên mấy lần người Anh âm mưu chiếm lại Côn Lôn đều thất bại.
Để giữ vững chủ quyền biển đảo, bên cạnh đội Hoàng Sa trấn giữ các quần đảo giữa biển Đông đã được thiết lập và duy trì hoạt động từ thời chúa Nguyễn Phúc Nguyên (1614 - 1635), chúa Nguyễn Phúc Chu (1692 -1725) còn đặt ra đội Bắc Hải hoạt động chủ yếu ở khu vực Trường Sa, Côn Lôn và vịnh Thái Lan.
Sách Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn viết: "Họ Nguyễn đặt đội Bắc Hải, không định bao nhiêu suất, hoặc người thôn Tứ Chính ở Bình Thuận, hoặc người xã Cảnh Dương, ai tình nguyện thì cấp giấy sai đi, miễn cho tiền sưu cùng các tiền tuần đò, cho đi thuyền câu nhỏ ra xứ bắc Hải, cù lao Côn Lôn và các đảo ở Hà Tiên tìm lượm vật của tàu và các thứ đồi mồi, hải ba, bào ngư, hải sâm, cũng sai đội Hoàng Sa kiêm quản". Bên cạnh các đội Hoàng Sa, Bắc Hải chúa Nguyễn còn thành lập đội Thanh Châu khai thác yến sào ở vùng biển phủ Quy Nhơn; đội Hải Môn khai thác yến sào, hải vật, hóa vật của tàu ở Côn Lôn, Cù lao Khoai ngoài biển phủ Bình Thuận...
Lực lượng phòng thủ kết hợp quân, dân binh tổ chức khá chặt chẽ dưới thời Trấn thủ dinh Trấn Biên Trương Phúc Phan được duy trì đến đầu thời nhà Nguyễn. Năm 1836, vua Minh Mạng cho xây dựng đồn binh và pháo đài Thanh Hải ở Côn Lôn, cử một đội quân và 50 lính, cấp cho thuyền và binh khí đến đóng giữ. "Như thế, có lính để phòng thủ, có ruộng để cấy cày, giặc biển không dám lại đến, thuyền buôn ngày một đông nhiều, sau vài năm tất thành nơi vui vẻ, mà việc phòng giữ mặt biển sẽ bền vững được" (Đại Nam thực lục).
Với chiến công năm Quý Mùi (1703) đánh đuổi quân Anh ra khỏi Côn Đảo dưới sự chỉ huy của Trấn thủ dinh Trấn Biên Trương Phúc Phan, quân dân ta đã mở đầu trang sử bảo vệ chủ quyền biển đảo phía Nam của Tổ quốc.
Trương Phúc Phan mất, chúa Nguyễn phong tặng ông là Thái bảo Phan Quốc công. Để ghi nhớ công lao, sự ngiệp của vị tướng thao lược của thời kỳ mở cõi, bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, ngày nay một số đường phố ở thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, và một số thành phố, thị xã ở Nam Bộ được đặt tên Trương Phúc Phan.
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Tại SEA Games 33, điền kinh tiếp tục là môn chủ lực, được coi như “mỏ vàng”, tạo thành điểm tựa để đoàn thể thao Việt Nam cạnh tranh vị trí cao trên bảng xếp hạng toàn đoàn.
Chia sẻ
Việc Singapore và Việt Nam vừa ký kết một thỏa thuận về thương mại gạo ổn định, bền vững là bước đi không chỉ mang lại lợi ích cho hai nước, mà còn đặt nền tảng cho sự phối hợp nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng và an ninh lương thực trong khu vực.
Chia sẻ
Ông Nguyễn Thanh Sơn – Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025 tại Lâm Đồng đã có nhiều kiến nghị liên quan đến việc trồng sầu riêng, xuất khẩu sầu riêng trước thềm Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân năm 2025.
Chia sẻ
Hồ Văn Cường được khán giả tặng cả trăm triệu tiền mặt, ca sĩ Anh Khang về nước sau 12 năm định cư ở Mỹ ... là những tin showbiz nổi bật trong 24h qua.
Chia sẻ
Cây cảnh này tượng trưng cho sự may mắn, giàu có, sức khỏe, trường thọ, hòa bình, trí tuệ, sự thanh lịch và tính kiên trì, có khả năng tiêu trừ năng lượng tiêu cực.
Chia sẻ
Một báo cáo do Der Spiegel công bố đã tiết lộ những chi tiết mới từ cuộc điện đàm bí mật diễn ra hôm thứ Hai giữa Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, Tổng thư ký NATO Mark Rutte và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Chia sẻ
Cổ phiếu ROS vẫn “án binh bất động” sau khi bị hủy niêm yết từ 5/9/2022 do chậm công bố báo cáo tài chính. Doanh nghiệp vừa thay Chủ tịch HĐQT lần thứ ba trong năm, nhưng vẫn chưa tổ chức đại hội cổ đông hay cập nhật số liệu còn thiếu.
Chia sẻ
Giá nhà tiếp tục leo thang không chỉ vì biến động giá đất mà chủ yếu do thiếu nguồn cung, trong khi thị trường lệch pha trầm trọng giữa cao cấp và nhà ở phù hợp thu nhập, làm rủi ro bong bóng ngày càng lớn.
Chia sẻ
Người dân tố công trình dự án Khu đô thị Capital Square 3 thi công xuyên đêm gây rung lắc, khiến nhiều tuyến đường quanh “hố tử thần” Đà Nẵng xuất hiện vết nứt dày đặc và buộc họ phải làm đơn kiến nghị gửi chính quyền.
Chia sẻ
Nghị sĩ Thái Lan treo thưởng cho các võ sĩ Muay Thái. Nếu thắng knockout nhận 100.000 baht (tương đương 82 triệu đồng), thắng điểm nhận 50.000 baht trong các trận đối đầu các võ sĩ Campuchia tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Ngọn lửa bùng phát dữ dội tại một quán ăn trên đường Trần Hưng Đạo, TP.HCM rạng sáng 5/12, một bé trai đã được lực lượng chức năng giải cứu an toàn.
Chia sẻ
Những ngày này, trên khắp các sườn đồi ở xã Bạch Thông, tỉnh Thái Nguyên đâu đâu cũng bắt gặp không khí tất bật chuẩn bị cho ngày hội cam, quýt và phiên chợ nông sản năm 2025 của xã.
Chia sẻ
Công nghiệp hỗ trợ của TP.HCM vừa đón nhận tin vui khi Tập đoàn kinh tế đa ngành Thaco dự kiến khởi công xây dựng Khu công nghiệp chuyên ngành cơ khí quy mô 786 ha tại TP.HCM ngày 19/12, dự kiến bắt đầu hoạt động vào tháng 9/2026.
Chia sẻ
Nhằm phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho đồng báo dân tộc thiểu số và miền núi. Trong hai năm 2023-2024, tỉnh Nghệ An đã phân bổ hơn 232 tỷ đồng cho Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho các trường học, đồng bào dân tộc thiểu số.
Chia sẻ
TS. Nguyễn Trung Quân (Đại học Nam California, Giám đốc khoa học VinMotion) khẳng định, Việt Nam có lợi thế hiếm gặp, từ phần cứng tốt, phần mềm mạnh đến năng lực vận hành an toàn, tạo điều kiện thuận lợi để bước vào cuộc đua robot hình người toàn cầu.
Chia sẻ
Sau nhiều ngày cùng người dân mật phục, PV Dân Việt đã ghi lại cảnh cát tặc hoành hành trên sông Thạch Hãn, tỉnh Quảng Trị. Sau đó, Công an tỉnh Quảng Trị đã vào cuộc, bắt quả tang.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 5/12, trên thị trường giao ngay, giá dầu thô thế giới tiếp tục tăng mạnh trở lại trước diễn biến căng thẳng Mỹ và Venezuela.
Chia sẻ
Chỉ trong một thời gian ngắn sau khi sáp nhập địa giới hành chính, xã biên giới Pa Tần, Lai Châu đã tạo nên một kỳ tích, chính thức được công nhận là địa bàn “sạch” ma túy. Đằng sau tấm “giấy thông hành” an ninh ấy là sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và vai trò nòng cốt, xông pha của lực lượng Công an xã.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Tiến Đạt là người đã cống hiến hơn 50 năm cho sân khấu và điện ảnh Việt Nam, nổi tiếng với hàng loạt vai diễn phản diện. Ở tuổi 72, ông có cuộc sống hưu trí an nhàn trong căn nhà phố cổ Hà Nội và có những thú vui được ông gọi là "xa xỉ".
Chia sẻ
Tỉnh Vĩnh Phúc vốn thuộc vùng đất cổ xứ Đoài, trung tâm của Bắc Bộ Việt Nam. Đất Vĩnh Phúc có huyền thoại về bà Lăng Thị Tiêu quê Đại Đình giúp Hùng Duệ Vương đánh giặc giữ nước, được sắc phong là “Tam Đảo trụ quốc tối linh đại vương". Với cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng chống giặc phương Bắc, lần đầu tiên, Mê Linh trên đất Vĩnh Phúc trở thành kinh đô của đất nước...
Chia sẻ
Radio online Nhịp sống nông thôn mới hôm nay có nội dung: Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp – nông dân – nông thôn năm 2025; chương trình “Gian hàng rau không đồng” hỗ trợ bà con vùng lũ Khánh Hòa; tập huấn chuyển đổi số và ứng dụng Nông dân Việt Nam tại Thanh Hóa…
Chia sẻ
Phía sau loạt bài điều tra chấn động về đường dây phá rừng tự nhiên quy mô lớn tại Lạng Sơn là một hành trình gian khổ, đầy rẫy hiểm nguy nhưng cũng ngập tràn quyết tâm của nhóm Phóng viên Báo điện tử Dân Việt.
Chia sẻ
Cả làng trồng mai Bình Định, nay là Gia Lai nhìn cây "ăn cơm trước kẻng" mà cười đau lòng. Chỉ còn hơn hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán, nhưng tại “thủ phủ” mai vàng một thời, vùng An Nhơn (Bình Định trước đây, nay thuộc Gia Lai), những vườn mai vốn rực rỡ chuẩn bị cho mùa hoa lớn nhất năm giờ đang tiêu điều, hoa bung nở sớm màu vàng khắp vườn, báo hiệu một vụ Tết buồn với người trồng.
Chia sẻ
Đại tướng Phan Văn Giang cho biết, năm 2026, tiếp tục điều chỉnh tổ chức lực lượng theo hướng tinh, gọn, mạnh; nghiên cứu đề xuất xây dựng một số lực lượng mới và bảo đảm vũ khí, trang bị đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa Quân đội.
Chia sẻ
Bắt nguồn từ sở thích, đam mê với vẻ đẹp của hoa lan rừng, hoa kiểng, không ít người dù tuổi đời còn trẻ đã mạnh dạn đầu tư và khởi nghiệp thành công từ mô hình kinh tế này. Đó là câu chuyện trồng vườn lan rừng hoa tuôn như suối chảy, đẹp như phim của chị Thạch Thị Kim Hoa ở ấp Căm Xe, xã Minh Thạnh, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương (thời điểm trước sắp xếp, sáp nhập, hợp nhất).
Chia sẻ
Tháng 12 là thời điểm các cơ quan, tổ chức đồng loạt tiến hành tổng kết. Nếu được bình xét nhận danh hiệu như: "lao động tiên tiến" hay "chiến sĩ thi đua", tập thể xuất sắc..., người lao động và các đơn vị có thể được nhận bội tiền thưởng.
Chia sẻ
Dự án nâng cấp, mở rộng tuyến đê tả Đáy có tổng chiều dài 5,6km, đi qua hai phường Yên Nghĩa và Đồng Mai. Quá trình thi công dự án đã gây ảnh hưởng tới người dân, ngày nắng trời bụi, ngày mưa lầy lội. Đặc biệt, đơn vị thi công rào chắn, lắp biển cảnh báo sơ sài, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn...
Chia sẻ
Những năm qua, bám sát nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Kiến Xương, tỉnh Hưng Yên (địa phận huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình trước thời điểm sáp nhập, hợp nhất) đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ hội viên phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập và ổn định đời sống.
Chia sẻ
Công an Đà Nẵng đã bàn giao 3 nghi phạm Hàn Quốc bị Interpol truy nã đỏ, là nhóm điều hành đường dây lừa đảo xuyên quốc gia sử dụng deepfake để dụ dỗ nạn nhân và cưỡng ép tham gia hoạt động phạm tội tại Campuchia.
Chia sẻ
Việc Thủ tướng Bỉ Bart de Wever từ bỏ kế hoạch tịch thu tài sản của Nga trong hội nghị thượng đỉnh tháng 10 là một "đòn chí mạng" đối với Ukraine và các đồng minh, theo Politico đưa tin.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
