Sáng 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Cần quy định chi tiết hơn khâu hậu kiểm hàng hoá

Góp ý tại hội trường, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp cần ứng dụng công nghệ với tiêu chuẩn hàng hóa của mình để phù hợp với thông lệ quốc tế. Việc ứng dụng công nghệ cũng là để tạo điều kiện cho người tiêu dùng tìm hiểu sản phẩm.

Theo đại biểu Phạm Văn Hoà, việc kiểm soát chất lượng hàng hóa trong thời gian qua đã làm tốt, nhưng vẫn có sản phẩm hàng hóa không đảm bảo chất lượng trên thị trường, còn nhiều hàng giả, hàng gian.

Đánh giá về dự thảo luật, đại biểu Hòa cho rằng, các quy định trong dự luật vẫn coi trọng khâu tiền kiểm, còn khâu hậu kiểm quan trọng lại quy định ít. Điều này có thể dẫn đến người tiêu dùng sử dụng nhầm lẫn hàng hóa.

Đặc biệt, đại biểu đoàn Đồng Tháp nhấn mạnh, việc để hàng hóa kém chất lượng, hàng gian, hàng giả nhiều là trách nhiệm của các cơ quan quản lý, Bộ Y tế.

Ông khẳng định, việc bắt nguyên lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế ) vừa qua được nhân dân ủng hộ, đồng tình. "Việc xử lý những cá nhân như vậy là muộn, cần làm sớm hơn, để lấy lại niềm tin của người dân", theo đại biểu Hoà.

Tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Cà Mau) cũng đề nghị tăng khâu hậu kiểm đối với các hàng hóa, không nên tập trung quá vào khâu tiền kiểm như trong dự thảo luật.

"Công tác hậu kiểm mới là quan trọng, những lùm xùm trong vụ sữa giả vừa qua là bài học", đại biểu Duy Thanh nói.

DN gian đối cần phải xử nặng, bồi thường cho khách hàng

Phát biểu thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình) nêu thực tế, các sản phẩm như sữa, thực phẩm chức năng, dù đã có khá nhiều quy định quản lý nhưng vẫn xảy ra tình trạng sản xuất thuốc giả, sữa giả, thậm chí kéo dài nhiều năm mới bị phát hiện, gây bức xúc, lo lắng cho người dân.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, theo bà Thu, nằm ở quy định doanh nghiệp được tự công bố thông tin về thành phần, xuất xứ mà không cần chờ phê duyệt trước khi lưu hành, không cần cơ quan quản lý chuyên ngành kiểm nghiệm, xác nhận trước khi đưa ra thị trường.

Chính sách trên nhằm tạo thuận lợi, giảm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, nhưng cũng bộc lộ nhiều lỗ hổng và rủi ro cho sức khỏe cộng đồng và công tác quản lý Nhà nước, theo lời đại biểu Trần Khánh Thu.

Bà nhận định, khi doanh nghiệp chạy theo lợi nhuận mà bỏ qua các tiêu chuẩn an toàn, nguy cơ sản phẩm gây hại sức khỏe, ngộ độc, bùng phát dịch bệnh thực phẩm sẽ tăng cao.

Góp ý sửa đổi những bất cập này, bà Thu đề nghị nâng cao trách nhiệm thực thi, siết chặt hậu kiểm; ứng dụng công nghệ minh bạch hóa yêu cầu sản phẩm tự công bố phải công khai trực tuyến bắt buộc và minh bạch hồ sơ trên cổng thông tin quốc gia, dễ dàng tra cứu truy xuất nguồn gốc, tên nhà sản xuất, kinh doanh.

Đồng thời, nữ đại biểu đề nghị điều chỉnh việc đăng ký bắt buộc đối với nhóm sản phẩm có nguy cơ và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt…

“Cần cấm quảng cáo quá mức về công dụng sản phẩm. Những tuyên bố như chữa bách bệnh, giảm cân cấp tốc, phải bị quản lý nghiêm ngặt”, bà Thu nêu quan điểm.

Bên cạnh đó, bà Thu cho rằng cần quy định ngay trong luật này với sai phạm của sản phẩm hàng hóa ảnh hưởng đến sức khỏe, phải tăng mạnh chế tài, hình phạt.

“Doanh nghiệp nào có hành vi này cần bị xử phạt rất nặng, đình chỉ lưu hành, thậm chí yêu cầu dừng sản xuất toàn bộ; truy cứu trách nhiệm hình sự với trường hợp gian dối, gây hậu quả nghiêm trọng. Công khai tên doanh nghiệp vi phạm trên toàn quốc. Đồng thời, phải yêu cầu doanh nghiệp có trách nhiệm bồi thường cho khách hàng đã mua, sử dụng sản phẩm đó”, bà Thu đề xuất.

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) cho rằng, công tác hậu kiểm hiện nay còn nặng tính hình thức, bị động, thiếu cơ chế phân tích rủi ro, thiếu kết nối dữ liệu, thiếu hệ thống giám sát cảnh báo và chưa có cơ chế huy động lực lượng xã hội tham gia.

Việc kiểm tra khi đã có dấu hiệu sai phạm hoặc có phản ánh, cảnh báo từ cơ quan chức năng, tổ chức quốc tế hoặc người tiêu dùng mang tính chất “thụ động”, không phù hợp với nguyên tắc "bảo vệ người tiêu dùng là mục tiêu cao nhất" của hệ thống bảo đảm chất lượng.

Đại biểu đoàn Hà Nội đề nghị chuyển từ cơ chế kiểm tra thụ động sang chủ động, có kế hoạch, dựa trên phân tích dữ liệu và phản ánh từ nhiều nguồn, chứ không chỉ chờ đến khi có vi phạm mới xử lý.

Ngoài ra, bổ sung quy định về công khai kết quả hậu kiểm và áp dụng cơ chế thu hồi bắt buộc và triệt để toàn bộ lô sản phẩm có nguy cơ mất an toàn, đặc biệt là với sản phẩm rủi ro cao.

×