Vụ hàng trăm tấn mì chính, hạt nêm, dầu ăn giả: Các đối tượng tội phạm khai thác triệt để lỗ hổng trong cơ chế tự công bố chất lượng nhằm trục lợi

Hàng trăm tấn dầu ăn, bột canh, mì chính giả lọt vào bếp ăn công nghiệp

Tối 26/4, thông tin từ Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vào ngày 24/4, cơ quan công an bất ngờ đột kích, khám xét khẩn cấp xưởng sản xuất và kho hàng của Công ty TNHH Famimoto Việt Nam tại Khu Đồng Đồi (xã Thụy Vân, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ).

Tại đây, lực lượng chức năng đã phát hiện và tạm giữ hơn 71 nghìn lít dầu ăn, khoảng 40 tấn mì chính, 22 tấn hạt nêm, cùng 9 tấn bột canh giả.

Ngoài ra, cơ quan Công an còn thu giữ gần 84 tấn phụ gia các loại dùng để sản xuất, san chiết các loại mì chính, hạt nêm và bột canh giả, cùng hơn 1.593.513 vỏ bao bì, can nhựa đựng sản phẩm và dây chuyền sản xuất đóng gói.

Cơ quan điều tra bước đầu xác định, Công ty TNHH Famimoto Việt Nam đã tiêu thụ ra thị trường 144 tấn dầu ăn, 118 tấn bột canh và 363 tấn hạt nêm giả. Ngoài ra, cơ quan công an còn phát hiện hơn 1.220 tấn mì chính có dấu hiệu vi phạm về chỉ dẫn tem mác. Đặc biệt, các sản phẩm giả mạo này đã được Công ty TNHH Famimoto Việt Nam bán cho các bếp ăn tại các khu công nghiệp, gây nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động.

Lỗ hổng trong cơ chế tự công bố tiêu chuẩn chất lượng bị các đối tượng tội phạm khai thác triệt để

Liên quan đến vụ việc này, luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật cho biết, cuộc đột kích vào xưởng sản xuất của Công ty TNHH Famimoto Việt Nam tại Phú Thọ không chỉ phơi bày một đường dây sản xuất thực phẩm giả quy mô lớn, mà còn chỉ ra những lỗ hổng pháp lý đang bị các đối tượng tội phạm lợi dụng và khai thác triệt để.

Theo kết quả điều tra ban đầu, Công ty TNHH Famimoto Việt Nam đã tổ chức sản xuất hàng trăm tấn dầu ăn, bột canh, hạt nêm và mì chính giả, đóng gói dưới các thương hiệu nước ngoài như "Boat Brand" (Singapore) và "Famimoto" (công nghệ Nhật Bản), rồi phân phối ra thị trường.

Đặc biệt, một số lượng lớn các sản phẩm này đã được tiêu thụ vào các bếp ăn tập thể trong khu công nghiệp – nơi tập trung hàng nghìn công nhân lao động, là đối tượng dễ bị tổn thương nhất trước những rủi ro liên quan đến thực phẩm.

Đây không chỉ là hành vi gian dối về thương mại, mà thực chất là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền bảo vệ sức khỏe và tính mạng của con người – quyền tối thượng đã được Hiến pháp Việt Nam ghi nhận và bảo vệ.

Với tính chất nguy hiểm, thủ đoạn tinh vi và quy mô lớn, vụ việc này có đầy đủ dấu hiệu của hành vi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.

Dưới góc độ pháp lý, hành vi của các đối tượng có đủ yếu tố để truy cứu trách nhiệm hình sự, căn cứ vào kết quả điều tra và các chứng cứ thu thập được.

Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm theo Điều 193 Bộ luật Hình sự, với mức hình phạt cao nhất có thể lên đến 20 năm tù hoặc tù chung thân trong trường hợp gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Giả sử cơ quan điều tra xác định hành vi của các đối tượng vi phạm quy định về an toàn thực phẩm theo Điều 317, nếu có thiệt hại thực tế về sức khỏe người tiêu dùng, hoặc tội lừa dối khách hàng theo Điều 198, khi các đối tượng cố ý tạo dựng nhãn mác, thương hiệu giả để đánh lừa người tiêu dùng.

Đặc biệt, vụ án còn mang nhiều tình tiết tăng nặng như phạm tội có tổ chức, thực hiện hành vi trên diện rộng, gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội và kéo dài trong một thời gian dài.

"Vụ triệt phá xưởng sản xuất thực phẩm giả quy mô lớn tại Phú Thọ không chỉ làm lộ diện một đường dây tội phạm kinh tế tinh vi, mà còn phơi bày những bất cập nghiêm trọng trong công tác quản lý nhà nước", luật sư Bình nói.

Dưới góc độ pháp lý, cũng cần nhắc đến trách nhiệm của các cơ quan chức năng liên quan trong trường hợp xác định có lỗi trong việc để tình trạng hàng giả diễn ra trong thời gian dài, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và quyền lợi của người dân.

Tuy nhiên, thực trạng phối hợp giữa các cơ quan đôi khi còn rời rạc, thiếu nhịp nhàng, gây ra những hậu quả đáng tiếc như vụ đột kích nêu trên.

Hiện nay, cơ chế "tự công bố tiêu chuẩn chất lượng" đối với thực phẩm đang bị lạm dụng, trong khi việc thẩm tra, xác minh thực tế gặp nhiều khó khăn. Đây chính là kẽ hở lớn để các doanh nghiệp gian dối hợp pháp hóa sản phẩm giả mạo dưới vỏ bọc giấy tờ hợp lệ.

Bên cạnh đó, cần xem xét trách nhiệm giám sát của chính quyền địa phương nơi đặt cơ sở sản xuất của Công ty TNHH Famimoto Việt Nam.

Về mặt pháp lý, trong trường hợp xác định cơ quan chức năng buông lỏng nhiệm vụ, không thực hiện đúng trách nhiệm quản lý nhà nước, có thể xem xét dưới nhiều khía cạnh như trách nhiệm hành chính, trách nhiệm bồi thường thiệt hại của Nhà nước (theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017). Thậm chí, nếu có dấu hiệu bao che, tiếp tay cho vi phạm, thì cần truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.

×