Bình luận
0
Theo sách "Đại Việt thông sử", vào tháng 3/1435 có bảy tên trộm tái phạm tội nhưng tất cả đều còn ít tuổi. Hình Quan chiếu luật mà nói là nên xử chém. Đại Tư Đồ là Lê Sát thấy giết người nhiều quá, lòng lấy làm ngần ngại. Vua đem việc ấy hỏi quan Thừa Chỉ Nguyễn Trãi. Nguyễn Trãi trả lời: Pháp lệnh chẳng thể bằng nhân nghĩa. Điều đó đã quá rõ. Nay một lúc mà giết những bảy người thì e rằng như thế không phải là hành vi của bậc đại đức. Kinh Thi có câu rằng "an như chi" (nghĩa là hãy yên với chỗ đứng của mình). Sách Tả Truyện cũng có câu "tri chỉ nhi hậu hữu định" (nghĩa là phải biết dừng lại rồi mới vững)...
Nhân đây, thần xin cắt nghĩa chữ "chỉ" để bệ hạ nghe: Chỉ có nghĩa là yên với chỗ đứng của mình. Như trong cung là chỗ đứng của bệ hạ. Thi thoảng, bệ hạ có ngự ra nơi khác thì cũng không thể ở đó mãi mà phải trở về trong cung, có thế mới yên chỗ đứng của mình được. Người làm vua đối với nhân nghĩa cũng vậy. Phải coi nhân nghĩa là chỗ đứng của mình. Tuy có lúc ra oai giận dữ, nhưng cũng không thể như thế mãi được, xin bệ hạ lưu ý những lời của thần.
Tranh minh hoạ. Báo Bình Phước.
Bấy giờ, Lê Sát mới nói: Ông có nhân nghĩa, ắt có thể cảm hóa được kẻ ác nên người thiện. Xin giao chúng cho ông và phiền ông cảm hóa cho. Nói xong, Lê Sát bèn giao cho Nguyễn Trãi và Phan Thiên Tước nhận những tên tù ấy.
Nghe vậy, Nguyễn Trãi nói: Bọn chúng đều là hạng trẻ con ranh mãnh và rất ương ngạnh. Pháp luật của triều đình còn không trừng trị được, huống hồ chúng tôi đức mỏng. Cảm hóa thế nào được.
Vào tháng 5/1435, nhà vua ở trong cung, vui đùa suồng sã với bọn hầu cận. Các đại thần tâu xin dùng Nguyễn Trãi và Trình Thuần Du, cùng vài ba đại thần nữa, thay phiên nhau vào hầu vua học tập ở tòa Kinh Diên, nhưng nhà vua trả lại tờ tâu, không chấp thuận.
Nhà vua cưỡi voi, cho voi chạy lồng lên khắp cả hậu cung. Khi ấy, nhân có người tiến dâng con hươu rừng, vua liền cho voi chọi nhau với con hươu rừng ấy. Con hươu bị tấn công thì vùng lên, húc bừa vào voi. Voi sợ lùi lại phía sau rồi sa xuống giếng mà chết. Bọn Phan Thiên Tước và Lê Sát có lời can ngăn. Nhà vua lặng im. Và chính sự hoang chơi của nhà vua trẻ tuổi đã tạo cơ hội cho bọn tham quan ô lại ra sức tìm cách đục khoét của dân. Những dấu hiệu nguy hiểm của sự tha hóa ngày một nhiều, khiến cho Nguyễn Trãi càng thêm buồn nản.
Tháng 1/1437, Nguyễn Trãi được lệnh cùng với viên hoạn quan là Lương Đăng soạn nhã nhạc cho triều đình. Sau khi vẽ xong mẫu của chiếc khánh bằng đá, Nguyễn Trãi tâu vua rằng: Thời loạn thì trọng võ, thời bình thì chuộng văn, nay đúng là lúc chuộng văn nên phải chế ra lễ nhạc. Nhưng nếu không có gốc thì không thể đứng vững, nếu chẳng có văn thì không thể lưu hành, mà thái bình là gốc của nhạc, thanh âm là văn của nhạc, thần vâng chiếu chỉ mà soạn nhạc, đâu dám không dốc hết sức để mà làm. Chỉ tiếc là sức học nông cạn, sợ trong chỗ thanh luật không được hài hòa. Xin bệ hạ thương yêu và nuôi nấng muôn dân, để chốn xóm thôn không còn tiếng oán hận buồn than, như thế mới không mất cái gốc của nhạc.
Nhà vua tiếp nhận và khen ngợi, xong sai thợ đá ở huyện Giáp Sơn lấy đá ở núi Kính Chủ để làm khánh. Tháng 5/1437, đến lượt Lương Đăng dâng lời tâu về nhạc. Lời tâu ấy phần nhiều khác hẳn với ý kiến của Nguyễn Trãi. Nhưng Lê Thái Tông, vị vua quá trẻ (lúc này mới lên 14 tuổi) chưa đủ sức để thẩm định sự hay dở và tốt xấu nên đã nghe theo lời của Lương Đăng, bất chấp sự can gián của một loạt quan lại trong triều như Nguyễn Truyền, Đào Công Soạn, Nguyễn Văn Huyền, Nguyễn Liễu và cả Nguyễn Trãi nữa.
Về các sử gia của Quốc Sử Quán nhà Nguyễn đã có lời phê rất xác đáng rằng: Để cho hoạn quan và kẻ hầu trong cung tham dự chính sự tất nhiên sẽ có nguy cơ đáng lo ngại. Điều này cần ngăn chặn, không thể để cho nảy nở ngày một lớn. Huống chi, lễ nhạc là việc trọng đại, nước nhà lúc ấy chẳng lẽ đã hết người giỏi hay sao mà lại phải dùng đến bọn hoạn quan như Lương Đăng?
Và không cần phải qua những lời của sử quan triều Nguyễn mà đọc lại lịch sử thời Lê ai cũng thấy rõ quan điểm trái chiều nhau giữa Nguyễn Trãi và Lương Đăng. Với Lương Đăng thì dâng nhạc mới phỏng theo quy chế của nhà Minh cùng thời ở Trung Hoa, còn Nguyễn Trãi thì làm mới trên cơ sở cái cũ mang cốt cách truyền thống dân tộc. Chính vì vậy nên những gì Nguyễn Trãi đưa ra muôn đời được nhớ, những gì Lương Đăng làm mới nhưng mất gốc đã bị tẩy chay và lãng quên. Thế mới hay rằng, khi xưa vì một Lương Đăng mà nhạc cung đình nhà Lê không được xây dựng vững chắc. Ngày nay, trong quá trình xây dựng và phát triển nền âm nhạc của nước nhà, chúng ta cũng phải tránh để đừng có những "Lương Đăng" vọng ngoại và coi thường nhạc cổ truyền Việt Nam. Vì có như vậy thì nhạc Việt mới trường tồn cùng dân tộc.
Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân lập nên những chiến công hiển hách trong đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Một trong những câu chuyện liên quan đến Chu Đệ là câu đối “đăng minh nguyệt minh, đăng nguyệt trưởng minh”, vị tú tài đối được câu sau liền được phong làm Trạng Nguyên.
Chia sẻ
Tại Lễ trao giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn năm 2025, khán giả bất ngờ với tiểu phẩm "KOLs bất đắc dĩ" do các nghệ sĩ Trung Ruồi, Thái Dương, Yến My thể hiện về đời sống báo chí hiện nay.
Chia sẻ
"Hơn lúc nào hết, trong những thời khắc khó khăn do thiên tai, người nông dân cần có sự đồng hành của báo chí..." - Đó là lời khẳng định đầy tâm huyết của Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn tại Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ III - năm 2025 và Thi viết tìm hiểu truyền thống 95 năm Hội Nông dân Việt Nam
Chia sẻ
Triều Kim mãi mãi được ghi nhớ như một vương triều mạnh mẽ, và người mở ra thời đại ấy chính là Kim Thái Tổ – Hoàn Nhan A Cốt Đả, vị hoàng đế đầy mưu lược, quả cảm, biết nhìn xa trông rộng và hiểu sâu lòng người.
Chia sẻ
Giải thưởng chính VinFuture 2025 trị giá 3 triệu USD được trao cho nhóm các nhà khoa học: TS Douglas R. Lowy, TS John T. Schiller, TS Aimée R. Kreimer và GS Maura L. Gillison (Mỹ) vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do vi-rút papilloma ở người (HPV) gây ra.
Chia sẻ
Trước khi bước vào trận đấu với ĐT nữ Malaysia, HLV Mai Đức Chung tỏ ra thận trọng. Thế nhưng, sự thận trọng ấy có vẻ hơi thừa khi ĐT nữ Việt Nam thể hiện đẳng cấp vượt trội và dễ dàng có chiến thắng 7-0.
Chia sẻ
Phát biểu tại Lễ trao giải VinFuture 2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Việt Nam mong muốn cùng các nhà khoa học thế giới đẩy mạnh hợp tác trong nghiên cứu các vấn đề chung của nhân loại, trao đổi học thuật, đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Chia sẻ
Hoa khôi bóng chuyền Phạm Thị Hiền không có tên trong danh sách ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam dự SEA Games 33. Tranh thủ quãng thời gian này, phụ công cao 1m72 này đã quyết định... lên xe hoa.
Chia sẻ
Các võ sĩ Boxing Việt Nam sẽ được nhận mức thưởng nóng 1.500 USD cùng 10 triệu đồng nếu giành HCV tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Máy bay không người lái của Ukraine đã lao vào tòa tháp Grozny-City ở trung tâm Chechnya vào rạng sáng thứ Sáu, 5/12, gây ra một vụ nổ mạnh thổi tung nhiều tầng của một trong những cao ốc biểu tượng nhất vùng Bắc Caucasus này. Ngoài ra, quân đội Ukraine cũng tấn công tỉnh Belgorod của Nga bằng hơn 80 UAV trong 24 giờ qua.
Chia sẻ
Ở cuộc chạm trán tại bảng B môn bóng đá nữ SEA Games 33, HLV Mai Đức Chung quyết định cất tiền đạo Huỳnh Như trên ghế dự bị nhưng ĐT nữ Việt Nam vẫn thi đấu áp đảo và dễ dàng vượt qua ĐT nữ Malaysia với tỷ số 7-0.
Chia sẻ
Phía Mỹ đã đề xuất chia kế hoạch hòa bình cho Ukraine thành 4 phần để đàm phán riêng, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết trong cuộc phỏng vấn hôm 4/12 với một kênh truyền hình Ấn Độ. Trong khi đó, EU vẫn nhắm tới việc tịch thu hoàn toàn tài sản Nga bị phong tỏa bất chấp cảnh báo từ Mosocow.
Chia sẻ
Vũ Văn Thanh làm đám cưới với tiểu thư đài các?; HLV Tuchel có kế hoạch đặc biệt ở World Cup 2026; Ronaldo đầu tư tiền vào AI; Rodrygo muốn sang Premier League chơi bóng; Siêu máy tính dự đoán Tây Ban Nha vô địch World Cup 2026.
Chia sẻ
Tối nay (05/12), tại Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ (Hà Nội), T.Ư Hội Nông dân Việt Nam chủ trì phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam chỉ đạo; Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt được giao phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT Việt Nam (Agribank) tổ chức Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ III - năm 2025 và Thi viết tìm hiểu truyền thống 95 năm Hội Nông dân Việt Nam xây dựng và trưởng thành (1930- 2025). Lễ trao giải được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV2 - Đài Truyền hình Việt Nam.
Chia sẻ
20 giờ tối ngày 5/12/2025, tại Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ (số 8, đường Huỳnh Thúc Kháng, phường Giảng Võ, Hà Nội), Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam chỉ đạo; Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt được giao phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) tổ chức Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ III - năm 2025 và Thi viết tìm hiểu truyền thống 95 năm Hội Nông dân Việt Nam xây dựng và trưởng thành (1930- 2025).
Chia sẻ
Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa ra quyết định truy nã Nguyễn Văn Đài (56 tuổi, quê Hưng Yên) về tội tuyên truyền chống Nhà nước, sau khi khởi tố bị can theo khoản 2 Điều 117 Bộ luật Hình sự.
Chia sẻ
Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã phát lệnh truy nã Lê Trung Khoa, 54 tuổi, bị khởi tố về hành vi phát tán tài liệu chống Nhà nước, đề nghị người dân phối hợp cung cấp thông tin, hỗ trợ truy bắt.
Chia sẻ
Thủ tướng Thái Lan thừa nhận "có vấn đề" về ngân sách tổ chức và người đứng đầu ngành thể thao cho biết khai mạc SEA Games 2025 không thể "hoành tráng".
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, vận may của 4 con giáp đạt đến đỉnh cao ở tuổi trung niên. Họ có thể nhận được những phần thưởng hoặc thăng chức bất ngờ trong công việc.
Chia sẻ
Theo chuyên gia pháp lý, hành vi của 2 người phụ nữ không đúng tinh thần của Nghị định 93/2021/NĐ-CP quy định về kêu gọi, tiếp nhận, quyên góp từ thiện.
Chia sẻ
Chính phủ Anh đang đề xuất giải tỏa 8 tỷ bảng Anh tài sản của Nga bị đóng băng tại nước này để giúp đỡ Ukraine - theo báo Anh The Times.
Chia sẻ
Tờ tờ Thairath (Thái Lan) cho rằng, việc ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam không thể mang Bích Tuyền tới SEA Games 33 là nguyên nhân khiến VFV hạ chỉ tiêu từ HCV xuống thành HCB.
Chia sẻ
Khi thấy người khác hút thuốc lá điện tử, một nữ nhân viên quán ăn tại Bắc Ninh xin hút thử. Sau khi sử dụng người này bất tỉnh tại chỗ, nhập viện trong tình trạng tức ngực, khó thở, tổn thương não nặng.
Chia sẻ
Theo Tiến sỹ Phan Công Kiên, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố(Viện Nha Hố, thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đóng trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà (địa phận tỉnh Ninh Thuận trước đây), giống táo bom TN01 quả hình trứng hoặc trứng nhọn, khi chín quả màu xanh vàng, thịt quả chắc, màu trắng, giòn, hương vị thơm nhẹ.
Chia sẻ
Lực lượng chức năng tỉnh Cao Bằng vừa phối hợp tịch thu 12 con tê tê Java quý hiếm từ một vụ vận chuyển trái phép động vật hoang dã. Toàn bộ số tê tê này đang được di chuyển về Trung tâm Cứu hộ tại Vườn quốc gia Cúc Phương (trụ sở tỉnh Ninh Bình) để chăm sóc và phục hồi.
Chia sẻ
Sái Dương là vị tướng thế nào mà dám tỷ thí với Quan Vũ và cuối cùng có kết cục ra sao?
Chia sẻ
"Chập điện gây cháy tại hệ thống dây dẫn điện của hệ thống âm thanh bên trong phòng họp tầng 14 và lan rộng", đây là kịch bản giả định trong buổi diễn tập chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ quy mô lớn tại Tòa nhà Trung tâm hành chính TP Đà Nẵng ngày 5/12.
Chia sẻ
Hơn một thập kỷ sau khi biến mất không để lại dấu vết, chuyến bay Malaysia Airlines MH370 vẫn là một trong những bí ẩn lớn nhất của ngành hàng không.
Chia sẻ
Dự án nhà ở xã hội Tràng Cát vừa được Hải Phòng công bố giá tạm tính từ 22,6 triệu đồng/m2. Dự án được yêu cầu kiểm toán, minh bạch chi phí và bảo đảm quyền lợi người mua trước khi xác định giá cuối cùng.
Chia sẻ
TP.HCM sắp bổ sung nguồn cung lớn cho phân khúc nhà ở xã hội khi hơn 3.000 căn hộ chuẩn bị mở bán, giá từ 16,7 triệu đồng/m². Động thái này được kỳ vọng giải tỏa một phần áp lực nhu cầu nhà giá rẻ đang tăng mạnh.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
K.N 
