Xuất khẩu gỗ băng băng cán đích 12,5 tỷ USD

Sắp đạt mục tiêu

Những tác động của dịch Covid-19 tưởng như khiến ngành chế biến, XK gỗ gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên, sau những gián đoạn do ảnh hưởng của dịch bệnh, XK gỗ và sản phẩm từ gỗ đã lấy được đà tăng trưởng ngay sau khi dịch Covid-19 từng bước được kìm chế, trở thành một trong số ít mặt hàng nông sản có giá trị kim ngạch XK tăng trưởng dương. 

Cụ thể, theo Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NNPTNT), giá trị XK gỗ và lâm sản trong tháng 9/2020 đạt 1,131 tỷ USD, tăng 23,9% so với cùng kỳ 2019. Lũy kế 9 tháng năm 2020, giá trị XK gỗ và lâm sản ước đạt 8,97 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ 2019.

Năm thị trường XK chính trong 8 tháng năm 2020 đạt 7,01 tỷ USD, chiếm 89,4% giá trị XK lâm sản của Việt Nam. 

Cụ thể: Mỹ đạt 4,19 tỷ USD, tăng 27,4% so với cùng kỳ năm 2019; Nhật Bản đạt 855,8 triệu USD, giảm7,6% so với cùng kỳ năm 2019; Trung Quốc đạt 828,3 triệu USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2019; EU đạt 588,8 triệu USD, giảm 7,4 % so với cùng kỷ năm 2019; Hàn Quốc 542,8 triệu USD, giảm 2% so với cùng kỳ năm 2019.

Ông Trần Châu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định:

Kim ngạch xuất khẩu chiếm khoảng 60%

Hiện ngành chế biến gỗ đã thu hút trên 30.000 lao động, để hỗ trợ nâng cao tay nghề cho nông dân, tỉnh hỗ trợ các lớp đào tạo ngắn ngày, từ đó cải tiến mẫu mã sản phẩm, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.

Bình Định cũng có trên 400.000ha rừng, trong đó, rừng sản xuất trên 160.000ha, toàn tỉnh có hơn 200 doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ, phần lớn xuất khẩu đi châu Âu, Mỹ, với trị giá khoảng 475 triệu USD, chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch XK trên toàn tỉnh. Tới đây,tỉnh sẽ tiếp tục sát cánh cùng doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu trồng rừng gỗ lớn để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp.

Ông Bùi Chính Nghĩa - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp đánh giá, trong 9 tháng năm 2020, ngành chế biến, XK gỗ và lâm sản đã có nhiều biến động, tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất, chế biến và giá trị XK gỗ và lâm sản. 

Trong đó, ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã tác động nhiều đến tình hình sản xuất kinh doanh ngành chế biến, XK gỗ và lâm sản nhất là tại các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và EU.

Bên cạnh đó, ảnh hưởng của các vụ việc cạnh tranh thương mại. Cụ thể, Bộ Thương mại (DOC) Mỹ đã quyết định khởi xướng điều tra, gửi bản câu hỏi khảo sát về số lượng và giá trị XK ván dán sang Mỹ cho 55 doanh nghiệp Việt Nam và yêu cầu các doanh nghiệp hoàn thành và gửi câu trả lời về DOC trước ngày 24/9/2020. 

"Sau ngày 24/9/2020, DOC sẽ lựa chọn doanh nghiệp điều tra bắt buộc và tiến hành điều tra sơ bộ" - ông Nghĩa cho biết.

Một vụ việc khác liên quan đến cạnh tranh thương mại đó là Hàn Quốc áp thuế chống bán phá giá tạm thời với ván dán của Việt Nam. 

Ông Nghĩa cho biết thêm, việc Hàn Quốc điều tra, áp thuế tạm thời đối với XK ván dán Việt Nam khiến xuất khẩu ván dán vào thị trường này có nhiều biến động. 

Cụ thể, 5 tháng đầu năm (Hàn Quốc chưa áp thuế chống bán phá giá tạm thời) giá trị XK 118 triệu USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm 2019, sau khi áp thuế chống bán phá giá tạm thời, giá trị XK 3 tháng (tháng 6, 7 và 8) đạt 31,4 triệu USD, giảm 41,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Ông Nghĩa khẳng định, Tổng cục Lâm nghiệp sẽ tiếp tục phối hợp với các hiệp hội gỗ và lâm sản có đánh giá cụ thể tình hình hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp, kịp thời nắm bắt và giải quyết khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất, đạt mục tiêu xuất khẩu những tháng cuối năm 2020.

Đối với các vụ việc cạnh tranh thương mại, Tổng cục Lâm nghiệp tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ Thương mại, Bộ Công Thương để hướng dẫn và kịp thời can thiệp theo thẩm quyền với phía bạn; phối hợp chặt chẽ với các hiệp hội gỗ và lâm sản cùng chung tay với các doanh nghiệp chủ động chuẩn bị, có giải pháp ứng phó hiệu quả trong việc theo đuổi xử kiện thương mại của DOC, bảo đảm quyền lợi chính đáng của các doanh nghiệp làm ăn chân chính, đồng thời phát hiện và phản ánh kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp, thương mại tới những cơ quan chức năng để xử lý nghiêm, không làm ảnh hưởng đến uy tín của ngành chế biến gỗ và lâm sản.

Đồng hành cùng doanh nghiệp

Xung quanh câu chuyện XK của ngành gỗ, đặc biệt tập trung phân tích vấn đề gian lận thương mại dẫn tới các nguy cơ kiện phòng vệ thương mại, ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam nhận định, không thể phủ nhận rằng căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đã tạo ra cơ hội rất lớn cho ngành gỗ mở rộng XK, đặc biệt ở những thị trường chiến lược.

Số liệu XK từ Tổng cục Hải quan cho thấy, kim ngạch XK các mặt hàng gỗ của Việt Nam sang Mỹ tăng từ 43% năm 2018 trên tổng kim ngạch XK cả nước, lên 50% năm 2019, và 53% vào 8 tháng năm 2020. Tuy nhiên, cơ hội cũng đồng hành với các rủi ro về gian lận thương mại.

Chính phủ Mỹ đang thực hiện điều tra mặt hàng gỗ dán của Việt Nam được XK vào Mỹ. Bên cạnh mặt hàng gỗ dán, hiện còn có 2 mặt hàng mà đang có tín hiệu rủi ro, đó là mặt hàng tủ bếp/tủ nhà tắm làm từ gỗ dán và ghế sofa có khung làm từ gỗ dán.

Cụ thể, trong 8 tháng năm 2020, kim ngạch XK tủ bếp từ Việt Nam sang Mỹ tăng trên 80%, kim ngạch XK khung ghế sofa có khung làm từ gỗ dán sang Mỹ tăng trên 40%.

Trong bối cảnh hiện tại, bên cạnh các giải pháp như xác định rõ ràng sản phẩm chiến lược và thị trường chiến lược để làm bệ đỡ cho sự phát triển bứt phá của ngành gỗ; đa dạng hóa sản phẩm từ gỗ rừng trồng, phát huy hiệu quả chuỗi phát triển lâm nghiệp, ông Lập cho rằng kiểm soát chặt chẽ gian lận thương mại là vấn đề "sống còn" với ngành gỗ.

Thứ trưởng Hà Công Tuấn đánh giá, với nhiều sóng gió như vậy nhưng XK gỗ và lâm sản 9 tháng đầu năm 2020 đạt xấp xỉ 9 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước, thể hiện sự nỗ lực, sáng tạo, đồng hành chia sẻ của toàn ngành cũng như các doanh nghiệp ngành gỗ. Sự sáng tạo trong bán hàng giúp doanh nghiệp cải tiến quản trị, hay đàm phán tìm kiếm khách hàng.

Nhìn lại mục tiêu 7,5 tỷ USD XK gỗ và lâm sản đến năm 2020, hiện, ngành đã vượt xa. Đây là cơ hội để ngành đánh giá, xây dựng chiến lược cũng như thực hiện mục tiêu Thủ tướng Chính phủ đưa ra đến 2025 XK gỗ và lâm sản đạt con số 20 tỷ USD. 

"Nếu chúng ta không cố gắng để đạt được kim ngạch XK đạt từ 12,5 - 13 tỷ USD, thì toàn ngành nông nghiệp cả nước khó đạt được mục tiêu XK đề ra"-ông Tuấn nói.

Thứ trưởng Hà Công Tuấn cho biết, Bộ sẽ tiếp tục đồng hành, tháo gỡ, xem xét những vấn đề về cơ chế chính sách và hài hòa hóa các quy định và thông lệ quốc tế để ngành gỗ phát triển bền vững hơn. Lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp, hiệp hội để doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả, góp phần có ý nghĩa vào việc phát triển kinh tế, xã hội chung của cả nước.